Page 15 - Tasarrufun İptali

«TASARRUFUN İPTALİ DAVASI» DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
vir» mi yoksa, «muvazaalı bir devir» mi olduğu konusunda gündeme
19
gelmiĢtir. Bir görüĢe göre; «alacaklının mal kaçırmak amacı ile
yaptığı iĢlemler ne muvazaa nedeniyle ne de Borçlar Kanununun 20 nci
(TBK.‟nun 27.) maddesi gereğince hükümsüzdürler. Çünkü, mal ka-
çırmak suretiyle alacaklılara zarar verilmesi, ahlak ve adaba aykırı sa-
yılmamıĢ, sadece bu tür devirler bazı özel hükümlere tâbi kılınmakla
yetinilmiĢtir... Bu tür iĢlemlerin, ilke olarak „muvazaalı‟ değil „inançlı
iĢlem‟ kabul edilmesi gerekir...» 20 Diğer bir görüĢe göre 21 ise,
«borçlu tarafından, alacaklılardan mal kaçırmak amacı ile yapılan iĢ-
lemleri muvazaalı olarak nitelemek gerekir...»
Doktrindeki bu görüĢ ayrılığı uygulamayı da etkilemiĢ, Federal
22
Mahkeme kimi kararlarında birinci görüĢ doğrultusunda açıklamada
bulunmuĢken, Yargıtay -olayın özelliğine göre- alacaklılardan mal
23
kaçırma amacı güden iĢlemlerin, kimi kez «inançlı bir devir» kimi
24
kez de «muvazaalı bir devir» olduğunu vurgulamıĢtır...
III- Yapılan açıklamalardan anlaĢıldığı gibi iptâl davası, «dava
konusu malın aynına iliĢkin bir aynî dava olmayıp kiĢisel bir da-
25
va»dır. Yani bu dava sonunda, tasarrufa konu mal, alıcı (veya devir

19 Von Tuhr, (Çev .EDEGE, C.) Borçlar Hukuku, C: 1-2, s: 200, 248
20 Bu görüĢ doktrinde Oser/Schönenberger (Borçlar Hukuku, s: 147) tarafından ve
hukukumuzda UMAR, B. (age. s: 18) tarafından desteklenmiĢtir.
21 POSTACIOĞLU, Ġ. Nam-ı Müstear Meselesi, Vekalet ve Ġtimat Muameleleri ile
Muvazaanın KarĢılıklı Münasebeti (ĠHFM. 1947, C: XIII, S: 3, s: 1027 vd.) –
ESENER, T. Türk Hususi Hukukunda Muvazaalı Muameleler, 1956, s: 41, 50,
169 – ÖZSUNAY, E. Türk Hukukunda ve Mukayeseli Hukukta Ġnançlı
Muameleler, 1968, s: 29 – YAVUZ, N. Alacaklılardan Mal Kaçırmak Amacı ile
Yapılan ĠĢlemlerin Hukuken Nitelendirilmesi Sorunu (Yard. D. 1986/1-2, s: 105
vd.) – YAVUZ, N. Alacaklılardan Mal Kaçırmaya Yönelik ĠĢlemlerin Hukuken
Nitelendirilmesi Sorunu ve Bu Amaçlı Yapılan Muvazaalı ĠĢlemler Hakkındaki
Yargıtay Uygulamasından Örnekler (Yarg. D. 1999/Temmuz, s: 228 vd.;
Tür.Not.Bir.Huk. D. Ağustos/1999, s: 8 vd.)
22 ÖZSUNAY, E. age. s: 212 – ESENER, T. age. s: 168 vd.
23 Bknz: 4. HD. 30.5.1977 T. 11500/3670 (www.e-uyar.com)
24 Bknz: HGK. 30.3.1977 T. 3265/320 (YKD. 1978/4, s: 501); 1. HD. 21.11.1978 T.
10321/11567 (YKD. 1979/5, s: 616) (www.e-uyar.com)
25 UMAR, B. age. s: 19 – KURU, B. age. C: 4, s: 3409 – KURU, B. El Kitabı, s:
1397 – BERKĠN, N. age. s:1415 – BERKĠN, N. Ġflâs Hukuku Rehberi ,1980, s:
111 – ÜSTÜNDAĞ, S. age. s: 300 – ÖNEN, T. agm. s: 39 – KURTOĞLU, S.
agm. s: 776 vd. – ESENER, T. age. s: 105 – ÖZSUNAY, E. age. s: 233 –
KOSTAKOĞLU, C. Takip Hukukunda Ġptal Davaları (Yasa D. 1989/8, s: 1039 -
Adalet D. 1989/6, s: 9) – MUġUL, T. Ġcra ve Ġflâs Hukuku, 3. Baskı, s:1283 –
AKġENER, H. ġ. Ġcra ve Ġflâs Hukukunda Tasarrufun Ġptali Davaları, 2007, s: 27
– AKKAYA, T. «Alacaklıdan Mal Kaçırmaya Yönelik Muvazaalı Tasarrufların
Ġcra ve Ġflâs Kanununda Düzenlenen Ġptal Davasına Konu olup Olamayacağı
Sorunu (Legal Medeni Usul ve Ġcra Ġflâs Hukuku Dergisi, 2006/3, s: 672) –

15