Page 16 - Tasarrufun İptali

«TASARRUFUN İPTALİ DAVASI» DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
alan)nın malvarlığından çıkarılarak, tekrar borçlunun malvarlığına geri
verilmez. Tasarrufa konu mal, yine alıcı (veya devir alan)ın malvarlı-
ğında kalmakla beraber, davayı kazanan davacı-alacaklı, o malı haciz
ettirip sattırma ve satıĢ bedelinden alacağını alma imkanını elde etmiĢ
olur.

Yüksek mahkeme, iptal davalarının bu niteliğini, çeĢitli içtihat-
larında; «tasarrufun iptali davaları, borçlanan bir şahsın daha sonra
yaptığı tasarruflarla borcunu ödeyemeyecek derecede malvarlığını
azaltması halinde, yapılan bu tasarrufların alacaklıya karşı geçersiz
sayılması ve temlike konu malın borçlunun malvarlığına iade edilme-
den, o mal üzerinde icra takibi ile alacağın tahsiline imkan veren ve
takip hukuku içinde yer alan „şahsi‟ bir davadır...», «iptâl davaları
„ayni‟ nitelikte dava olmayıp, borçlu tarafından yapılan tasarrufun
26
alacaklıya karşı bâtıl olduğunun tesbitine ilişkindir...» «tasarrufun
iptali davasının hukuki yönü ile „ayni dava‟ olmayıp „şahsi dava‟ ol-
27
duğu» şeklinde belirtmiĢtir.
Federal Mahkeme de «iptâl davası, aynî bir dava değildir, yani
bu dava ile, iptâli istenen tasarruf ile oluşmuş (kazanılmış) aynî hakkın
hiç bir zaman oluşmadığına dair karar verilmesi istenmez... iptâl da-
28
vası hakkı, niteliği itibariyle kişiseldir, aynî değildir...» Ģeklinde, bu
davanın „aynî‟ bir dava olmayıp, „kiĢisel‟ bir dava olduğunu vurgula-
mıĢtır.
Ġptâl davasının aynî bir dava olmayıp, kiĢisel bir dava olmasından
-uygulamada önem taĢıyan- Ģu sonuçlar doğar:
√ İptâl davası aynî bir dava olmadığından, davanın konusu ta-
şınmaz mal dahi olsa, özel yetki hükmü olan -ve taşınmazın bulunduğu
yerdeki mahkemenin yetkili olduğunu belirten- HMK‟nun 12. maddesi

ERTEKĠN, E./KARATAġ, Ġ. Ġcra ve Ġflâs Hukukunda Ġstihkak ve Tasarrufun
Ġptali Davaları, 1995, s: 576 – ULUKAPI, Ö. Ġcra ve Ġflâs Hukuku, 2007, s: 284 –
GÜNEREN, A. Ġcra ve Ġflâs Hukukunda Ġstihkak Davaları ile Tasarruf Ġptâl
Davaları, 2004, s: 1015 – GÜNEREN, A. Tasarrufun Ġptâl Davaları, 3. Baskı,
s:49 – PEKCANITEZ, H./ATALAY, O./ÖZKAN, M.S./ÖZEKES, M. Ġcra ve
Ġflâs Hukuku, 2013, 11. Bası, s:878
26 Bknz: 12. HD. 8.12.2011 T. 9093/27112; 17. HD. 19.7.2007 T. 3033/2544; HGK.
5.6.2002 T. 15-421/499; 15. HD. 6.12.1990 T. 4123/5350 (www.e-uyar.com)
27 Bknz: 12. HD. 08.12.2011 T. 9093/27212; 29.11.2011 T. 8816/25094; 17. HD.
17.05.2011 T. 8699/4906; 04.04.2011 T. 1830/3466, 04.04.2011 T. 1654/3040;
24.03.2011 T. 8291/2676 vd. (www.e-uyar.com)
28 Bknz: ATF 20, 404; ATF 26 II 213 (BRAND, E. age. s: 42 vd.) (Diğer örnekler
için bknz: KURTOĞLU, S. agm. s: 778)

16