Page 119 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

(ho obruh| AEtsg { çoğ"ku 1].7

Devlet bütün inançlaİ için eşit bir ş€ki]d€ din eğitimi yapmaya çalışsa bile bu sefer
inançlar içindeh farkl ıktan tatmin edecek bir dtizenlemeyi geıçekleştirem€y€cektir.
Çün}ii homojen bir sünnıik de yoktur, homojen bir A]eüıik de yoktur, homojen bir
Hıri§tiyanl* da yokur. Dolaysı},ia da en iyi çözüm devletin bu a]andan buharlaşmasl_
dlr, yani çekilmesidir. Vatandaşlar kendi çocuklannl nas istiyorlarsa öyl€ eğitmelidir,
onlaİa dilediİleri gibi din eğitimi vermeıidirleİ_
Taslagn şu andali uygulamaya 8öre daha olumlu biI tarafi din eğitiminden muafi_
yea 8etiİmesidir bu da olumlu aIİa altematifleri val. Bir a]tematife göİe dilekçe vererek
çocuğunuzıın din dersi almaktan muaftutrrlmasını isteyecek§iniz. Bir başka a]t€matlfi
göre ise dil€kç€ veİerek çocugunuzun din dersi alnaslnı sağlayacaİİnlz, Burada da as-
lında hiçbir zaman dile getirilmeyen ama olması geİeken şey Şudur: Biliyorsunuz Tev_
hid-i Tedrisat Ya§ası, din eğitimini bizim de diğer m€deni topIumlar gibi siül top|um
olarak ya da toplum olafal kendi çocuHarımüza veİmemizi mümldn kılmamaldadır,
Dola}ısıyla bu Tevhid-i Tedrisat Yasası ç€rçevesi içinde bit çözİm arapşıdıİ ama bu
çözüm arayşı en fazla bu kadar olabilir. olnası g€relcn bu değildir, oıması 8ereken
devletin belki de okullardadin kültiirü ya da din bilgisi ikisini birbirinden ayrmatge-
rekiyor ama ayrmayalım, bu alanl bu iŞi ıopluma bırakma§ldır. okuIlaİda belki bunu
verm€si için de mudaka okuı bu dersi verec€kse o zaman devl€tin bir şekild€ deıTe dışı
kalmasıyia bıınu kendisini yapmasının saflanmasldrr.
Din değiştirmeyi 8üvenc€ alüna alması da önemli, gerçi bugün için din d€giştirmek
biİ hak ama bunun aİa}asaya }?alıyor olmasü olurnlu.
Bir başka yeniliği ıaslağın "istismar" cünlesinin ç*arılmasıdür. Bu ciddi bir prob-
lemdi, ziİa çok keyfi ve yoruma açİk bir maddeydi, "Kimse de!,leıin sosyo_ekonomik,
siyasi veya hu}uki temel diizenini kısmen de olsa din kuralla.ına da}andıfma veya siya,
si veya kişisel çıkar yahut nüfus saglama amacıyla hel ne sureıle oıursa olsun dini veya
din duy8ulannü yahuı dinc€ kutsal sa},rlan şeyleri istismar edemez ve!,a kötüye kırllana_
maz." o kadar"veya", "yahut" içeren bu kötii yaz müş madde, h€m son derece so!ııttu,
hem de insaİ ann dinle ilgili altematif tuturnlaİ a]nasını da slnırlandlnyordu- Bir ker€,
nedtr bılsmaİ? Km tstfumaİ €d€r? Mesela biİ diy€lim ki tekke ya da tiirbeye gittiğiniz
zaman ya da birisi size hasialığınlz|n geçm€si için okuduğu zamaı bu bir istismar mı_
drr? Bundan saganacak bir maddi 8€ft yoksa ne olacak, varsa ne oıacal? Eğer bu maddi
gelir diy€lim ki zorurİı.ı değil de insanlann içinden 8eter€k verdiği bir şe}§e o zaman ne
yapaca}slnız? Bu istism kavfamı kaldığı sürece bunlarınnihai birçözümüyok.
Tasla}ta istismar kaEaml ç&anımüş ama yine ona benzer bir diizenlemeye yff ve-
rilmiş, Meselabira]ternatifşu: "Din ve inanç hüniyeti devl€tin sosya], ekonomik, siyasi
veya hu}uki temel düz€nini din kuralanna dayandırmaya ytinelik eylemler biçimin_
de kullanılamaz." Burada "eylerrıler" ifadesi problemli, çünkü eylemin mutlaka şiddet
içereceği 8ibi bir çağışüm ya da ön kabul Var. Ama diyelim ki biİ imza toplama da ey-
lemdir. sonra devl€tin ekonomik düz€ninidin kuralrna dayandmal i§temek niyesuç
olsun? Birileri bununta ilgili ne tiir eylemler yaparlarsa suç olmalıdtr? Bunlar çok belli
degil.