Page 113 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

a!ıji.ır obM ADE9 E çoalküd İİ].

"Devlet, Türk'ten başka millet tanrmaz" sonucuna !,itrılıyor. Bunun yanr sıra 1928 y-
lında başlatjaı "Vatandaş Türkçe tonuş" kampan}"sı var, bütiin dillerin Tüİkçeden
doğduğunu iddia eden Güneş- Dil T€onsi gibi bir fecaat vaİ, Türk Tarih Tezi var. Kema-
lizmin tüm bu u}gulamalann 8ördüğümiizden "iitkesi ve miıetiyle bölünmez bünin_
lüğii" denitdiginde haİİ olarak -sadece l€orik anlamda değil 8erçek manada da- ürkü,
yoruz, bu n€denle "Atatiirk milliyetçiliği" dendiğinde ükiiyoruz. Dünkü otuİurDlarda,
sanıi }.aptmm gücü olrnayan maddelerde bu tawamlarıri yer aimaslnın doğudan bir
eüsi yok-rnuş 8ibi ifadeler kullanldı. Ha}T, biz bunun doğudan etkisini son 30 ]alda
8ün be 8ün }aşamrş bir haldeyiz, bu nedenle de bu ı.ayrarr ann ne kadaİ ağİ sonuçlara
yol açtı gınl 8öniyorı.rz,
Dün burada tekaİ konuşuldu, vatandaşlığ diizenleyen 35. maddede "TiiJtiye
cu[üuriyetine vatandaşlü bağı ile bağlı olan herkes din ve ırk farİr gözetilmeksizin
Türk denir" hükmiine yer veriliyor. Bu konu yeterince açüandrğndan bu konudaki
nodarıma girmeyeceğim. Bütün bunlar henüz öneri yani bu önerilerin Parlamento-
da tanış lp çok daha geri noktaya dtmesi olasüğ da büyü bu koşullarda. Bu açıdan
bir örnek vermek istiyorum söz gelimi lran lslam De!İimi öncesinde B€lluciler, ana-
yasa taslagırxn 5. Maddesini 8östererek, Kürilere "herkesin eşit olacağJD" sö}lüyor_
lar. Çünkü o dönemde Şah'a ka§ü mücadeled€ de Kürtler yine çok dinamik bir 8üç
olaraİ önemli işler yapıyorlar, Ancak ne zamanti de!İim oluyor ve l(aslm l979'da
Humeyni'nin Mec]isi önünden anaya§a çüyor, bu 5, madde düşüyor ve Humeyni bir

açıklama yaPüyo. ve diyor ki; "halk]aİın AraP, Kün ve Belluci diye adlandınlma§ em_
peryalizmin biroyi]nldur." Bu nedenle bukonu kapatılnrş oluyor- Dolar,ısıyla bu ha-
arlanmış olan hali9e de bu koşullaİda meclisten şayet geçecekse nasd geçeceği belli
değil, bu nedenle d€ bir İezerv koümaİ lazım.
B€n son olarat 45. maddeye ilişkin ortak Payda olarak üzerinde çal§tığımz yazılı
hale gelirdiğimiz düşüncemizi akaraFm, onu da beli(eyim o onaİ Payda da Tüir
Elçi, servet Deniz, NesiPYıldınm, Fral Anlı, seİdaiBülent, Naide Bingölr,,eseherAİçı-
nar vaİdl. orada temel ve insani bir hat olan ana dilde eğitim hak]qnln mevcuı taslaİta
yeterli bir güvenceye ka!ırşturulmadgl tespitini yapmlşi*.
Şimdi belki özet olaİal biİ şey söylemek geİekirse Tiirkiye Cumhuriyeti kuruluş
döneminin fobisini aşmak zorundadür. Yani yaşadığr sorunları yeniden yaşamamasl,
bunlan geride bıra}ması için kuru]uş dönemi fobisinden bir an önce kurtulmak duru-
muİd6dır, Bu yüzden iktidar partisine ciddi iş düşüyor, bu yüzden kamuo}una ciddi
iş düşüyoİ, bu },tizden akademisyenlere, aydnlara ciddi işler dtşüyor. Aİsi halde dog-
ru, saglam bir gelecek kurma şans[nv olmayacak. Baskr ve engellemelerle bir §onuca
ulaşılmaz, 24 tane askeri operasyondan sonuç alınmadry§a 25. de almaz, 35. de almaz,
sonuç getirmez. Dolaysıyla sonuçsuz olan yönt€mleri terk etmek, bütiin toplumun
temsilcil€rini katılacağı, bu anlamda kaalımcülük son d€rece hayati, bir toplumsal söz-
leşm€yiyapmal gerekir. Egerbunıı yapabifüsek, }ani adına siül denen hatta demoka-
tik özelliğinin daha agır basması gerektiği söylenen anayasa taslağ çerçevesinde bunu