Page 156 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

getirecek olan devletin İurallannl belirlemekten sö2 ettim, En zor görünen konu, özgürlükle,
rin slnırlanmamasüdlr, sevtap Hanlm haklı olarak slnlrlanmamlş ö2gürlük olamayacağlndan,
ö2qürlüklerin ister istemez sünlrlanacağlndan 5öz ettij ancak önemli olan, bu 5lnlrlamanlr 9ü_
Vencelerini getirebi lmektir.
Bjrey açlslndan bakİğlmlz zaman gerçekten de öyle temel öz9ürlükler vardlr ki, onlarl 5lnır-
ladlğlnlz oranda bireyin vücudunda, anatomjsinde yel almlş organlarl işlevsizleştir'rsinir.
Eğer siz düşünemiyorsanlz, dü§ünme ve düşündijk]erinizi açlklama özgürlüğünüze sln|rlal ge_
tirilmişse, o düşüncenın propagandasünı yapmanlz slnlrlandlnlmlşsa kendi vücldunuzun işiev_
lerıni nasll yerine getireceksiniz? Yaptlğlnl2 anayasada bu alanlara slnlrlama koymanlz bu ül
kede biİlikte yaşamamamlz anlamlna geliİ. Egemenliklerinizi sjlip kaldıran bi4aklm organla
rl 9İndem€ getirdjğinizde, asllnda en büyük iktidar gücünü de o organlaİ işleten kişilere, yani
yine biİeyleİe Vermiş olursufluz. Demoklatik toplum, k€ndini biİ başka toplun biçimine dönüş-
türecek bir anlam, bir içerik kazanabilme]idir, sayd ğım Ve sayamadlğlm blrçok alandak] bi_
limlei gelişrİeler, teknik 9€lişmeler toplı]msal gelişm€leri, toplumsal örgütlenmeleri ve onun
sıyasi yapllanmalarlnl zorlamaktayken, dünyayı biraz bu perspektifun 9örmek g€İektiğini d!_
şünoyorum; dolaylslyla öz9ürlİkle/in gerçekten de hıçbir zaman ortadan kaldl lmamas, sl,
nırlanmamasügerekir.

Bu.oktada şoyle b:r so,u da gündeme 9elebilir: o29Lrlukler slnlrlanmadlğl ıaLdi,de, herkes
birbirine istediği her şeyi söyleyebilecek, örneğin hakaret edebilecek midir? Veya 6rneğin elin_
de bomba olan bi/inin s€yahat ij2gürlüğünden sö2 edebilecek miyiz? Yasaklaı hangi noktada
başlayacaktlr? sanlnm yanm saatlık bir 5üre ıçinde çözüm üretemeyeceğimi: bu tİr konular_
da bireyler ba?ında çözümleİden 5ö2 edilmesi, toplum ya da devlet açlslndan g€tirilecek dü,
zenlemelerin de yine bjrey cephesinden düşünülmesi ger€kecek. Bjr insan sözleriyle ürkçlllk ya-
pıyorsa/ -lbette bi]nun olumlu bir düşünce olduğtnu savunmuyorurn bırakln düşünsün; zira
kendilerinj bu şekilde var edebilen bir insan, §iz istediğiniz kadar yasaklayln, aynı şekilde dü,
şünmeye devam edecektir, lrkçll1k yapan birinin gidip birıni bu anlayışla öldürmesi ya da öl_
dürmeye teşvik etmesi başka bir şeydir; o artlk başka bir öz9ürlüğü, başka bir varllğl imha gi-
rişjmidir. 0 eylemi elbette ki engellersiniz, ancak düşünceyiengelley€mezsiniz.
Anayasa m€tnı yaşama öz9ürlüğanü düzen]erken, istisnalar da getirmektediİ. Bunlaldan biri,
kanunun silah kullanma zoİunlrluğu qetirdiği haller€ ilişkindir. 8irtaklm kjşilere ya da organ,
lara silah kullanma "rorunlıJluğu'' qetir€n bir anayasa olabilar mi? Bilim özgürlüğünün bile
slnlrıandlnldlğl bu anayasa, sadece libeİal ekonominin önünü açmaktadlr. Avrupa insan Hak-
lan Sözl€şmesi, demokratjk toplumun gereklerine ayklİ oımamak gibi bir dü:enleme getirir.
Fiklimi sorarsanlu, Avrupa insan Haklar sözleşmesi de yaklaşlk altmlş yll öncesine ait, öz-
gürlük açlslndan son d€rece geri bir sözlermedir ve hazlrlandlğl tarjhte sovyetler 8irliği'ndeki
so5yaıirt 5istem€ dayall ekonomik Ve sosyal haklar temelinde düzenlenen bir topluma kar§],
batlnın klasik birey§.l haklannl, öbğr tarafta burjuva ıdeolojisi diy€ r€dd€dıl€n şeyleri öne çl_
kanlr. Avİupa insan Haklan s6zleşmesi ancak 8o'leİe doğru Ve 8o'den sonra Avrupa insan
Haklar Komısyonu Ve lllahkemesi'nin getirdiği içtihatlarla, yorumlarla daha ilerici biİ anlam,
daha öz9üİlükçü bir içerik kazanmaya barlamlştlr. o içtihatian çlkardlğlnlz takdirde bu met_
ne dayandlralak hazlrlayacağlnlz bir anayasa son derece gerici, bağnaz bil anayasa olul.