Page 84 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
ödemiĢ olduğunu», «borcun yasaya, ahlâka, âdaba aykırı olması nede-
niyle („kumar‟ borcu gibi) hükümsüz olduğunu» vb.- ileri sürerek, hem
«belgede adı yazılı olan alacaklıya karĢı» hem de bu alacak -TBK.
183‟e göre- baĢkasına devredilmiĢse, «alacağı devralmıĢ olan ala-
caklıya karĢı» (TBK. mad. 188) -«hiç» ya da «belgede yazılı olduğu
kadar»- borçlu olmadığı konusunda «olumsuz tespit davası» açabilir.

Yüksek mahkeme, olumsuz tespit davalarında «davalı sıfatı»
konusunda;
√ «Çek keşide tarihinde şirketin kaşesindeki isim ile sicil kayıtla-
rındaki isim uyuşmuyorsa davanın husumet yönünden reddedileceği-
ni» 481
√ «Davada taraf teşkilinin sağlanması için tüm miasçıların davaya
katılımının sağlanması ya da terekeye temsilci tayin ettirilerek temsilci
vasıtasıyla yargılamaya devam edilmesi gerekeceğini» 482
√ «Bonoların lehtarı olan kişi aleyhine menfi tespit davası açıl-
masında usulsüzlük bulunmadığını» 483
√ «Menfi tespit davaları keşideci tarafından sadece lehdara karşı
açılabileceği gibi, hamil ya da hamillere veya lehdar ile birlikte ha-
millere karşı açılması da mümkün olup lehdar ile hamiller arasında
zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığından bunların davada birlikte
yer almaları mecburiyetinin olmaması gerekeceğini» 484
belirtmiĢtir...
II- Usul hukukumuzda -HMK.‟nun 124. maddesi hükmü saklı
kalmak koĢulu ile- “dahili dava” diye bir kurum bulunmadığından, 485
dava dilekçesinde «davalı» olarak gösterilmeyen üçüncü kiĢiler
-özellikle; dava konusu senedin davalı-lehdar tarafından baĢkasına ciro
edilmiĢ olduğunun anlaĢılması halinde, senedi ciro yoluyla elinde bu-
lunduran kiĢiler (hâmiller)- daha sonra «dahili dava» yoluyla -yazılacak
dahili dava dilekçesinin kendilerine gönderilmesi suretiyle- davaya
dahil edilemezler. 486 Mahkemece, bu kiĢiler hakkında hüküm verile-
mez. Bu durumda yapılacak iĢlem, bu kiĢiler hakkında ayrıca dava
açmak ve daha sonra iki davanın birleĢtirilmesini sağlamaktır.

481 Bknz: 19. HD. 11.12.2013 T. 16798/19712 (www.e-uyar.com)
482 Bknz: 19. HD. 27.11.2013 T. 15249/18962 (www.e-uyar.com)
483 Bknz: 19. HD. 07.10.2013 T. 11622/15542 (www.e-uyar.com)
484 Bknz: 15. HD. 25.01.2012 T. 4385/291 (www.e-uyar.com)
485 MUġUL, T. age. s: 78
486 Bknz: 19. HD. 17.2.1992 T. 127/179; HGK. 25.1.1989 T. 11-802/7 (www.
e-uyar.com)

84