Page 87 - Menfi Tespit
P. 87

İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
            maz. 498   Aynı  Ģekilde  mahkeme,  dava  (cevap)  dilekçesinde  (ve  delil
            listesinde)  «yemin»  deliline  dayanmayan  tarafa  «karĢı  tarafa  yemin
            teklifine  hakkı  bulunduğu»  hususunda  hatırlatmada  bulunamaz.  499
            Kendisine ispat yükü düĢmeyen taraf, hiç gerekmediği halde, karĢı ta-
            rafa yemin teklifinde bulunursa, mahkemenin «ispat yükünün kendi-
            sine düĢmediğini, buna rağmen ispat yükünü üzerine alarak karĢı tarafa
            yemin teklif edebileceğini» hatırlattıktan ve bu tarafın bunu kabul et-
            mesinden sonra, karĢı tarafı yemin ettirmesi gerekir. 500
                 Buraya kadar kısaca açıklanan «taraf yemini» dıĢında bir de 1086
            s.  HUMK  döneminde  «hakim  tarafından  doğrudan  doğruya
            (re‟sen) teklif olunan yemin» vardı. Bu yemin, ispat yükü kendisine
            düĢüp, takdiri delillerle iddiasını gerçeğe yakın bir Ģekilde ispat etmiĢ
            ve  fakat  hakime  tam  bir  kanaat  verememiĢ  olan  tarafa  teklif  olunu-

            yordu. 501 502  Bu  yemine  «tamamlayıcı  yemin»  de  deniliyordu.  Yeni
            6100 s. HMK‟da bu yemine yer verilmemiĢtir. “Yemin edecek taraf
            için  suç  sayılan  -yani;  cezayı  gerektirici-  nitelikteki  fiiller  (olaylar)
            hakkında”  yemin  teklif  edilemeyeceğinden  (HMK.  mad.  250/b,
            226/c) 503 ;
                 √ «Senedin sahte olduğu» hakkındaki iddiasını ispat edemeyen
            taraf, karĢı tarafa, sahtelik konusunda yemin teklifinde bulunamaz. 504
                 √  «Senedin  hava  parası  olarak  düzenlendiği»  iddiasını  ispat
            edemeyen taraf, karĢı tarafa, bu konuda yemin teklifinde bulunamaz. 505
                 √ «SözleĢmede hile yapıldığı» iddiası hakkında, hile yaptığı iddia
            edilen tarafa yemin teklif edilemez. 506
                 √ «Senedin anlaĢmaya aykırı olarak doldurulduğu» hakkındaki
            iddiasını  ispat  edememiĢ  olan  taraf,  senedi  anlaĢmaya  aykırı  olarak



            498   Bknz: 11. HD. 18.1.1984 T. 599/76 (www.e-uyar.com)
            499   Bknz:  19.  HD.  17.6.2010  T.  11526/7763;  1.7.2010  T.  11683/8411;  11.  HD.
                5.4.1984 T. 1955/1952 (www.e-uyar.com)
            500   Bknz: HGK. 30.10.1991 T. 11-384/543 (www.e-uyar.com)
            501   Ayrıntılı bilgi için bknz: KURU, B. age. C:II, s:2547 vd.
            502   Bknz.  19.  HD.  2.6.1997  T.  2563/5611  –  11.  HD.  21.3.1989  T.  5603/1805
                (www.e-uyar.com)
            503   Bknz: 19. HD. 28.3.2012 T. 13857/5149; 18.4.2011 T. 10502/5135; 10.5.2010 T.
                9911/5684; 24.1.1994 T. 217/351; 3.3.1993 T. 963/7109 (www.e-uyar.com)
            504   Bknz: 11. HD. 1.6.1978 T. 2923/2898; HGK. 23.3.1979 T. 11-473/321 (www.
                e-uyar.com)
            505   Bknz. 3. HD. 12.7.1951 T. 1803/8200 (www.e-uyar.com)
            506   Bknz:  11.  HD.  18.11.1987  T.  7125/7331;  22.3.1984  T.  948/1655  (www.
                e-uyar.com)

                                                                              87
   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92