Page 87 - Menfi Tespit
P. 87
İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
maz. 498 Aynı Ģekilde mahkeme, dava (cevap) dilekçesinde (ve delil
listesinde) «yemin» deliline dayanmayan tarafa «karĢı tarafa yemin
teklifine hakkı bulunduğu» hususunda hatırlatmada bulunamaz. 499
Kendisine ispat yükü düĢmeyen taraf, hiç gerekmediği halde, karĢı ta-
rafa yemin teklifinde bulunursa, mahkemenin «ispat yükünün kendi-
sine düĢmediğini, buna rağmen ispat yükünü üzerine alarak karĢı tarafa
yemin teklif edebileceğini» hatırlattıktan ve bu tarafın bunu kabul et-
mesinden sonra, karĢı tarafı yemin ettirmesi gerekir. 500
Buraya kadar kısaca açıklanan «taraf yemini» dıĢında bir de 1086
s. HUMK döneminde «hakim tarafından doğrudan doğruya
(re‟sen) teklif olunan yemin» vardı. Bu yemin, ispat yükü kendisine
düĢüp, takdiri delillerle iddiasını gerçeğe yakın bir Ģekilde ispat etmiĢ
ve fakat hakime tam bir kanaat verememiĢ olan tarafa teklif olunu-
yordu. 501 502 Bu yemine «tamamlayıcı yemin» de deniliyordu. Yeni
6100 s. HMK‟da bu yemine yer verilmemiĢtir. “Yemin edecek taraf
için suç sayılan -yani; cezayı gerektirici- nitelikteki fiiller (olaylar)
hakkında” yemin teklif edilemeyeceğinden (HMK. mad. 250/b,
226/c) 503 ;
√ «Senedin sahte olduğu» hakkındaki iddiasını ispat edemeyen
taraf, karĢı tarafa, sahtelik konusunda yemin teklifinde bulunamaz. 504
√ «Senedin hava parası olarak düzenlendiği» iddiasını ispat
edemeyen taraf, karĢı tarafa, bu konuda yemin teklifinde bulunamaz. 505
√ «SözleĢmede hile yapıldığı» iddiası hakkında, hile yaptığı iddia
edilen tarafa yemin teklif edilemez. 506
√ «Senedin anlaĢmaya aykırı olarak doldurulduğu» hakkındaki
iddiasını ispat edememiĢ olan taraf, senedi anlaĢmaya aykırı olarak
498 Bknz: 11. HD. 18.1.1984 T. 599/76 (www.e-uyar.com)
499 Bknz: 19. HD. 17.6.2010 T. 11526/7763; 1.7.2010 T. 11683/8411; 11. HD.
5.4.1984 T. 1955/1952 (www.e-uyar.com)
500 Bknz: HGK. 30.10.1991 T. 11-384/543 (www.e-uyar.com)
501 Ayrıntılı bilgi için bknz: KURU, B. age. C:II, s:2547 vd.
502 Bknz. 19. HD. 2.6.1997 T. 2563/5611 – 11. HD. 21.3.1989 T. 5603/1805
(www.e-uyar.com)
503 Bknz: 19. HD. 28.3.2012 T. 13857/5149; 18.4.2011 T. 10502/5135; 10.5.2010 T.
9911/5684; 24.1.1994 T. 217/351; 3.3.1993 T. 963/7109 (www.e-uyar.com)
504 Bknz: 11. HD. 1.6.1978 T. 2923/2898; HGK. 23.3.1979 T. 11-473/321 (www.
e-uyar.com)
505 Bknz. 3. HD. 12.7.1951 T. 1803/8200 (www.e-uyar.com)
506 Bknz: 11. HD. 18.11.1987 T. 7125/7331; 22.3.1984 T. 948/1655 (www.
e-uyar.com)
87