Page 85 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
(7) Açılan davayı haklı bulursa -yani, açılan dava, davacı-borçlu
lehine sonuçlanırsa- (ĠĠK. mad. 72/V) 487 «davacı - borçlunun, davalı
- alacaklıya borçlu olmadığının tespitine» Ģeklinde karar vermesi
gerekir. Uygulamada genellikle davacı -borçlular «dava konusu sene-
din iptaline karar verilmesini» de istemekte ve sonuçta açılan davayı
kabul eden mahkemelerde, bu istek çerçevesinde «davanın kabulüne,
dava konusu senedin iptaline» karar vermektedirler. Mahkemelerin bu
tür kararları «lehdar hakkında ve lehdarın elinde bulunan (yani; onun
tarafından baĢkalarına ciro edilmemiĢ) senetler» ile «hem lehdar ve
hem de hâmil aleyhinde (veya sadece hâmil aleyhinde)» açılan ve
hâmilin kötüniyetinin ispat edilmesi yahut hâmile yapılan cironun
vâdeden sonra olması nedeniyle, lehdara karĢı ileri sürülebilecek olan
def‟ilerin hâmile karĢı da ileri sürülebildiği durumlarda; davacının id-
diasını hâmile karĢı da ispat etmesi hallerinde isabetli sayılabilirse de,
sadece lehdar hakkında açılan ve dava konusu senedin iyiniyetli üçüncü
kiĢilere ciro edilmiĢ olduğu durumlarda, davalı - lehdara karĢı dava
(iddia) ispat edilse de mahkemece «senedin iptaline» karar verilemez.
Sadece «davacı - borçlunun, davalı alacaklıya dava konusu senetten
dolayı borçlu olmadığının tespitine» karar verilmekle yetinilmesi ge-
rekir. 488
Senedin alacak miktarını gösteren kısmında sahtekarlık yapıldı-
ğının anlaĢılması halinde, «senedin arttırılan miktarından davacının
borçlu olmadığının tespitine» karar verilmesi gerekir. Yoksa, «senedin
tümünün iptaline» (ya da «senedin tümünden davacının borçlu olma-
dığının tespitine») karar verilemez. 489
«Senedin anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu» iddiasıyla açılan
olumsuz tespit davası sonucunda, iddianın kanıtlanması üzerine, «an-
laşmaya aykırı olarak doldurulan senet kısmından davacının borçlu
olmadığının tespitine» Ģeklinde karar verilmesi gerekir. 490

Ayıp nedeniyle açılan olumsuz tespit davası sonucunda, davanın
kabulü halinde, «davacının dava konusu senetlerden dolayı davalıya

487 Davanın, davacı – borçlu lehine sonuçlanmasının doğurduğu sonuçlar hakkında,
ayrıntılı bilgi için bknz: UYAR, T./UYAR, A./UYAR, C. age. DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM – UYAR, T. ĠĠK .ġerhi, C:5, s: 6241 vd.
488 Bknz: 19. HD. 19.06.2014 T. 14459/11484 (www.e-uyar.com)
489 Bknz: 19. HD. 20.2.1992 T. 296/239; 11. HD. 10.11.1987 T. 5556/6089
(www.e-uyar.com)
490 Bknz: 11. HD. 2.2.1988 T. 5780/473 (www.e-uyar.com)

85