Page 212 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

D|YARBAKlR BARosu

GiRiŞ

Avrupa Gtivenlik ve işbirliği Teşkilatı (AGiT), Temnuz 192
tarihinde aldlğ He]sinki Kaİaİları ile "mürİüiin olan en erken
aşamada çahşmalan önlemenin bir araai' olarak Ulusal Azmhk-
Iar Yüksek Komiselliği Pozisyonunu kurdu. Bu yetki ve soıum-
luluk büyük ölçüde eski Yugoslavya'daki duİuma tepki olaİak Ve
bırna tıenzer olayların Avrupa'nın başka yerlerinde, özellikle de
demokİasiye geçmekte olan ülkelcrde tekraİlanmasl endişesiy]e,
1990 yılı Kasım aymda kabul edilen Yeni bir Avrupa için Paris
Şartı'nda öngödilen banş ve refahın sağlanmasl yöniindeki taah-
hütleri zedeleyebileceği koİkusuvla Devlet ve Hükiimet başkanla-
n tarafrndan oluşfu ru]du,
] ocal lqq3'te Ma\ Van Jor sıoPt, ill Acll Llu.al Azınllllar
Yüksek Komiseri (UAYK) olarak göreve başladl Hollanda Par-
lamentosu üyeliği, DşişleIi Bakanlığ, Biıleşrniş Milletler Daiıni
Temsilciliği ve uzuı siiıe insan haklan savunuculuğu yaPnuş, biri
olarak hahı say rr bir kişisel deneyime sahip olan Van der Stoel
dikkatini özel]ikle, Aı,rupaıln biı çok yeIinde az]rJrklarla, melke_
zi otoriteleİ a]rasmda trmanma Potansiyeli olduğunu düşiindüğii

arılaşmazIrklaİ inerine yoğunlaştırdt. DiPlomatik yollaİla sessizce
faaliyetleıini ı,lirüten UAYK, Amavutlulç Fkvatistan, Estonya,
Macaristan. Kazakjstan, Kİguistan, lntviya, eski Yugostav cum-
huriyeti Makedony4 Romanya, Slovakya ve lJklaüTüa'İİn dahil ol-
duğu bir diizineyi aşkm ülkeyle il8ilendi. Müdahaleleri öncelikle,
biı Devletin sınrrları içinde sayısal çoğunluğu oluştu]ruİken diğer
biı yandan başka bil Devlette saylsal azınlığ1 oluştuİan ulusal/
etnik gıuplaIa mensup bifeylerin dahil oldufu ve dolal,rsryla her
iki Devletin hükümet yetkililerini ilgilendiien ve devledeIarasr
gerilimlere, eğer henüz bir çahşma haline gelmemişse, potan§iyel
kaynak oluşturan dururnlar ijzeİinde yoğunlaşm§hİ. Ziİa bu ttjİ
gergiıılikler Avnrpa ktasıntn tarihinin büyük kısmırubetirterniştil,

UAYK ulusal azuılrktarm dahil olduğu gerilirrılerin özitne de-
ğiniIkeİL bu soruİılaİa bağrrnsız, tarafslz ve işbirliğrnden yana bir
aktöİ olaral yaklaşmai<tadr. UAYK denetleyici biİ mekanizma
olmamakla berabel; arralizlerinin temel çelçevesi ve öze] tavsiye-
Ierinin dayanağ her bir Devletin kabul etmiş olduğu uluslaraİa-

21a