Page 115 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

İSTANBUL PROTOKOLÜ

c. Psikotoiik/psikiyatrik değerlendiİme
1. Etik ve klinik ilkeler

260. P5ikotojik değertendirmeter, aşağldaki gibi bjr çok nedente, işkence mağ-
durlallnln maruz katdlğl tacize dail çok önemti kanlttar sağtayabitirter: lş-
kence, slk slk tahrjp edici psikotojik betirtitere neden olur; işkence 5lraslnda
genelLikLe herhan9i bir fizikset iz blrakmayacak yöntemter seçjtir Ve fiziksel
işkence yöntemleri kaybotan Veya spesifik olmayan iztere yoI açat
251. PsikoLojik değertendirme, adti tlp incelemeterinde, potitik slğlnma baş-
vuru[arlnln desteklenmesinde, asl[5lzlqerçek olmayan itiraflarln hangi ko-
şullar altlnda a[lndlğlnln saptanmaslnda, bölgeseL işkence uygülLama[annln
an[aşllmaslnda, mağdurlarln tedavi ihtiyaçtarınln beLirlenmesinde ve insan
haklan incetemelerinde fayda[ü kanltlar sağtar Psikotojik değerlendirmenin
geneI amaclI kişinin antattlğl işkence öyküsü ite değe(endirme süre.inde
9öztenen psikotojik buL9ı.][ar araslndaki uyum derecesinin 5aptanmasldlt Bu
amaca yönetik otarak, psikotojik değerLendirme, mağdurun aynntlll öyküsünü,
mentaI durum muayene bu[9u[annl, sosyat işlevsettik değer|endirmesini ve
kLinik kanaatin formüLasyonunu içefmetidir (bötüm lıl,C, ve lVE.'ye baklnlz).
Uygun oLduğu durumtarda, psikiyatrik bir tanl konmatldlL işkence mağdur-
[an araslnda psikolojik betirtiter otdukça yaygln otarak 9örütdüğü için bütün
işkence değerLendirmeterinin bir psikotoiik değe.Lendirmeyi de içermesi o[-
dukça 9erektidiı

262. PsikoLojik du.um değertendirmesi ve ktinik tanı formü[asyonu her zaman
küttüret bağtaml dikkate atarak yapıtmatüdlr. Küttüre özgü sendlom[ann ve
betirtiterin aktarltdlğl dil,deki rahatslzL|kLara itişkin deyimterin farklnda ol-
mak, hem 9örüşmeyi yürütmek hem de klinik kanaat Ve sonucu formüte et-
mek açl5lndan 50n derece önemLidiL Görüşmeci mağdurun küttürü hakklnda
çok a2 ya da hj( bir şey bi[miyorsa, o zaman bir çevirmenin'17' yardlmlna ih-
tiyaç vardır, ldeat durumda, mağdurta aynı ütkeden olan tercüman, diIi, göre-
nekleri, dinseI gelenekteli ve görüşme slraslnda akllda tutulmaslnda fayda
o[an diğer inanç sistemlerini tanlyor olacakt|r, Görüşme,9örüşüten kişide kor-
ku Ve güvensizlikyaratabilirve daha önce maruz katlnan sorgu[ama[arl hatll-
latma olaslLlğl bu[unmaktadlt Yeniden travmatize etme liskini azaltmak için
klinisyen, görüşüten kişinin yaşadlktannl ve küttüret arka planl an[adlğl hi5-
sani verebiLmetidiı Ktinisyenin pasif olduğu ve az kon!ştuğu bazl psikoterapa
yöntemterinde kuttanltdlğl gibi çok katl bi. "klinik yanslzllk" sergitemek ı]y-
9un değitdir. Ktanik hekim,görüştüğü kişinin bi. müttefiki olduğunu mağdlra
iletebi[me[i Ve destekLeyici oLan, yar9ltaylcl olmayan bir yaktaşlm izlemelidir.

117 -lğİme.'bu metinde 'inte.p.€te.' karşlLdlnda kuıLanllm§rtr: bre bi. .eV i yapoan,n otesinne,
ifadeyi kuttuE{, losyat anLamtaİiyta uzmana aktalan kisidn" (Ç,N)

113