Page 114 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

DlYARBAKlR 8ARosU

gruba bağ1,1 otarak değişkentik göstermektedir;'0',r10 TssB'ti eski savaş esirte-
rinde ve savaş gazilerinde madde kötüye kuttanlml riski artmlştır;ıu,11' TssB
iLe madde kötüye ku[[anımlnln birtikte 9örütme slktlğl yüksektir.'ı!, a,us,''6
Özet otarak, Tss8 riski taştyan diğer grupl,ardan öğrenilentere göre, madde
kötüye kul,tanlmlnln işkenae mağdurlan içın potansiyeL bir eşLak eden (komor
bid) tanl otduğuna itişkin yeterince detit butunmaktadır?
|eJ Diğer tonılor

259. Bu bötümde tanlm[anan semptomLar kataloğüJndan açlkça 9örüLdüğü
gibi, TssB, dep.esyon ve katıcl kişitik değişiktiğine ek otarak düşünütmesi ge-
reken başka tanl kategoriieri de Vardlr Diğer ola5l ek tanllar şuntardlr (bun-
[arla slnlr[l olmadlğl unutulmama[ldl0:
(i) Yaygln ank5iyete bozu ktuğu; çeşitti otaytar ve faatiyetterte itgiti aşlrlank5i-
yete ve endişe, kas gerginLiği ve otonomik etkinLakte artlş ÖzeLtikteri gÖsterir.
(ii) Panik bozuktuk; terteme, boğutma hissi, titreme, kaLp atlş[af|nın hlzLan-
masl, baş dönmesi, bu[antl, soğuk ya da slcak basmasl qibi belirtiteri içeren
tekrarlaylal ve beklenmeyen bir tarzda yoğun korku Ve rahatslzIlk ataklaflnln
tezahür etmesidir.
(iii) Akı.t stres bozuktuğür; bu bozukLı.]k temeI olarak travma sonrasl stles bo-
zuktuğuyla aynl betirtiLere sahiptiı ancak travmatik otaya maruz katdlktan
sonraki bir ay içinde teşhis editmektedir;
{iv) Somatoform bozuktukler; herhangi bir tlbbi nedene bağlanamayan fizik-
set belirtileri içerir;
(v) iki uçLu duyguLanlm bozuktuğu (bipotar bozuktuk); yüksetmiş, geniştemiş
veya aşlrl hassaslaşmlş duygudıürum, büyüktük hissi (grondiozite),lyku |hİiya,
clnln azaLmasl, düşünceLerin uçuşmasl, psikomotor ajjtasyon Ve itgiti p5ikotik
bulgu[arla seyleden manik ya da hipomanik ataktal;
(vi) Genet bir tlbbi duruma bağ[l oLan bozuklukLar;slkllkta, bitinçtitik, yönetim,
dikkat, yoğuntaşma, haflza ve gündetik iştev düz€yterinde düzensiziikler ya
da €ksiklikler sonuaunda ortaya çıkan beyin hasan şektinde
{vii) Fobiter; sosyaI fobi ve agorafobi 9ibi.
109 Pl.Farias,'Emotional dİtlessand its soc o-political co etates n saLv.doran @fugesj.n.lys]s ot
a clinical sampte', cutt!re, Medicine ind P5ych]atry 1991il5j167 192.
u0 A. Dadlai"The Afghani]Beaing the 5.a6 of a lorgotten waa,A.Macetta era(eds,,AridsrPerlond
Pd4 (wa9hington, D.c.,Amel]can Psychobqnat A$oc aiion) 1994.
111 6.w.BĞ€be.'Foltow-upstldiesofwo dwal]land(oİeanwa.p.isoner5:llMo.bidty.di9abilty,and
meladjustm€nts',Amelican )ou.na1 of Epidem]otogİ 1975]101{00,422,
112 B.E,E.qdah( et aLThe cohoöid ity and .ou.se ofpsy.hiatİi. dirold€B in . .ommunit, *mple of
io.me, p.isone.s ofwaİ'Ame.ican loumat of PsyChiatry 1998j 155: 1740-1745.
113İM,Ke..eand].wotte,lcomo.bd]tynpost-t.aumaticstre$dGo.der]ananatysisofcommuntyand
ctini.al studle51]oumalof sociat Psy.hology 1990i 20:1775-1788.
^ppli.d
114R,A.K!üaetal.Trauoaandthev]etnamwargeneİation:.epo(offndinqrhomth€Nrtio.atVi€t
naoV4eİan5 Readjustment 5ıudy,(NewYork: 8runne./ Mazel). 1990.
115 B, K,loldan et aL'Lifutin. and (urent pr*.Len(€ of speci6c psychiat.ic diso.de.s amonq vi€tnam
vde[ans and @nt.ols] A.chive, of 6.neİa( Ey.hiat.y, 1991] ,18(]): z07 215.
116 AY shalo,A,3tei.h and R,l. u6.no.'Posnlaumatic st[es9 d sold€l: somatic comoöidity and effon
toLennc.] Psy.hosonati.5 r990; ]1(2): 197-20'
117