Page 99 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

yüzylldan itibar€n tanlmladlklarl bir coğrafyadlr; Flrat'ln doğusunu kapsayüp kapsamadlğı
tartlşıllr, ama oluşan bil devletin coğrarasldlr. I\Iadem Türkiye'ydi devletin adl, bu devletin
Vatandaşıarlna da Türkiyeliler dem€k gerekirdi,

UzDn bir dönem Türkiye'de Türklük esas itjbariyle Hanefi sünni ve Alevi çevrerini kapsar bi-
çimde kullanllmış, Kürtlerle ilgili 1925'te başlayan çatlşmanln üzeri genellikle bir din çatl§-
ması yaklaşlmıyla örtülm€ye çalüşllmlştlr. sonuçta bugün bu kavramln toplumun büyük bir ço,
ğunluğunda simgesel biçjmde benimsendiğini görüyoruı. Türkiyeli ifadesinin kullanllmaslnın
bi. kavrama indirg€nmesind€n daha önemlisj ben€e vatandaşllk haklarlnln etnik kültürel kim
llkleİle ayİmcıllğa tabi tutulmaslna kar§l çıkmaktlr.

Anayasayla ilgili bu sorunun çö2ünü çok ba§ka bir anayasa anlaylşl ger€ktirir. 8U nokladan
itibaren nerdeyse pozitjf aynmclllk uygulanalannl gündem€ getiren bir anayasa anlaylşı 9ün-
deıne 9elir; ancak bu aynl zamanda firkiye'dekı bi/ dızi d€vlet algl5ınln, devlet tanımln|n d€-
ğişınesini g€rektiİır. "0lkesi v€ mil|etiyl€ bölünmez bir bütün" gibi ifadelerin olduğu bjr ana,
yasada pozitif bir aynmclllk uygulayama2slnl2.
Anayasada haklar y€niden uygulanacak, yeniden düzenlenecekse, bunun toplumda kaos yarat
mayacak/ toplumu içinde barlndıracak, herkesi de içıne alacak biçimde yapllmasl g€r€kir.
Eğer Türkiye'de Kürtl€r bir olguysa ve çeşitli haklan varsa bunu 9ö2 önünde tutuımalldlr ki,
il.rde başka kaoslar, başka problenler, kardeş kavgalan çlkmasln. Anayasayla birlikte yönet-
mclikler ve tüzükleİin de bu doğİıJltuda haılrlanmasl g€rekir; ancak tüzükler, yönetmelikler/
anayasadaki ifadenin tam aksi bir şekilde, çok katl bır pozıtif €nt€grasyon, bütünleşrirme, yok
etm€ m€kanizmasl üzerjnd€ geljşmış ve insanlanmıu ln büyük slklntllanndan biri de bu uygula
malardan kaynaklanmlştlr,

Bİ kll lmcl
Nıdiİ Özbek'e sormak istiyorum. sosyalist blokun old!ğu dönemlerde Avrupa'da çallşanlann
5o6yal haklaİı çoğaltldl. sosyalist blokırn ortadan kalkmaslyla birlikte de bu hakıar gittikçe
kısltlanmaya başlandl Ve çallşma yaşamı parçaıandı, Şu anda Türkiye'de de çallşma yaşaml
ciddi anlamda palçalanmlş durumda, Özellikle kamu çalışanlan alanlnda örgütlenm€de ciddi
slklnt yaşanlyor, Bundan sonrakl süreçte slrce Türkiye'de örgütlenme, sendikalarrn durumır
ve çal şanların durumu ne olacak?

8ı k.tllİncl
Buna bağlı olarak ben de b]r şey €klemek iniyorum, Daha önce konuşmanlzda işçj sendikala
İlnln sendikal faaliyetlerinde öncelikl€rini, avantajlarınl anlatlrken m€mur sendikalann der,
nek faaliyeti olduğunu söylemıştiniz. işçilerin siyasj partilere üye olmasl, siyas€t etkinl]klere
paİti üyesi olarak katılmasl ve dolaylnyla işçi sendikalaİnln bu üyelerınden do|ayl da güç al-
masl §ö2 konusu. Memullarln js4 siyasi partilele üye olamamasl ve siya§| İatıla-
'aaliyet].re
mamasl gibi klsltlamalar var. Aynl soruyla bağlantlll olarak açlklar mlslnlr, bu konu uygaİ
ülkelerde hangi boyutta?