Page 101 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış
P. 101
52. maddesinin ortadan kaldlnlmaslyla bjrlikte, Türkiye'de sendikalara siyaset yapma ko6u-
sıİda haçbir engel kalmamlştlr- Kamu görevlileri sendikalan da, işçi s.ndikala da sandika
tüıel kişiliğiyle sendikal örgüt olarak siyaset yapabjlirleİ, siyasal faaliyet yürütebilirler, siya,
sal konularda görüş açlklayabilirler. işçi s€ndjkalarl siyas€t yapabilir fnemleket meseleleri
konusunda 9örüş açlklamalarl anlamlnda siyaslt yapmayı ka§tediyoİı]m , siyas.te müdahale
edĞbllirler, siyasal sorunlanyla i19ili açlklama yapabjlir, herhangi bir memleket meselesj ko-
nusunda faalıyet yürütebilir, Anayasadaki bu eng€l tümüyle ortadarı kalkmlş vaziyettedir. Tek
engel şudur| sendikalarla siyasi partiler araslnda maddi all§veriş, yani parasal allşveriş yapl,
lama4 ıkincisi sendikalalsiyasi partilelin flamalannr, sembollerini kullanamazlar.8unun d]-
şnda bir genel siyas€t yasağl artlk ı995'ten sonra 5öz konusu değildir. Dolaylslyla dikkat
e.le6eniz zaten sendika tı]ıel ki§il;kl€ri adlna yapllan faaliyetlerden dolayl artlk kolay kolay
s€odjkacllaİ hakklnda dava açllamamaktadlr.
Ancak öte yandan ülk€mizde kam0 görevlil€İin bireysel olarak siyaset yapmasl konusunda çok
andaki hukuk sisteminde
ciddi engelleİ vardlr. 8ireys€l olarak yürütülen bu tür faaliyetleİ §ü]
s!ç oluşturmaktadlr. siyaset yasağl yine ülkemize özgü bir slnldamadır. Almanya'da 9ok is,
tisnai bir düzenleme söz konusuydu. Almanya bjr dönem komünist parti üyelerine kamır görevi
yasağl getirmişti; bunun dlşlnda genel bir siyaset, bireysel siyaset yasağl 5öz konusu değildi.
Tüzel kişilik açlslndan da batlda bizdeki 9ibi aynntılü sendika yasalarü 5öz konusu değildlr, ge,
n.l hukuk kurallar ç€rçevesinde pek çoğu faaliyet yürütmektedir.
Ei, katlhncı
8lnim sorum Ahmet insel'e olacak. Laiklik tanlmına göre, Türkiye'de başörtüsü takan bıl ka-
rru 9örevlisi olamayacak ml? Bir diğer sorum da son cumhuöalkanllğı seçimiyle başlayan 5i-
yasi sürecin TÜrkiye'de ne tİr etkiler yaratacağl,
Ahm.t in..l
Laikliğin ilkelerinden biri devlet alanlnda, kamu hizmeti alanrnda Ve devlet temsili alanlnda
dinsel simgelerin olmamasldlr. Bu, katl bir laiklik tanlmldlr. Daha çok Katolik ve t!!üslüman
dünyasında katl bir aynm yapma ihtiyacl valdlr. Başörtüsü eğer bir dinsel simgeyse kamu gö-
r€vlisinin başörtüsüyle hi2met yapmasl laik]ik açlslndan saklncalıdlr. Türkiye'de bu konuyu er-
k.klerl€ ıl9ili tartlşmüyoru2 asllnda. Eğer başörtüsü, türban bir din5.1 simqeys! cüppenin de
aynl kategoride değ€r|endirilmesi gerekir.
Hindistan'daıi sih dinine bağll kişiler açlsl.dan barlndaıi türbanl çlkarmak dinen en mekruh
ş.yi yapmaktlr. son uygulamalarla Fransa'da da sihler göç etnr€ye başlaml§lardlr, çünkü ço-
cuklannl okula yollayamamakta, y€teri kadar kalaballk olmadlklan için kendi ok!llannı aça-
mamaktadlrlar. Burada ideal çözüme erişmek için, toplı]mda din§.l simgelerin bir kim|ik bas-
kl5l yaİatmayacağl inanclnln bİtün toplumsal katmanlar tarafından kabul edildiği bir ortam
g.rekir. Türkiye/de Ve başka ülkelerde top]umun ciddi bir kesiminde dinsel aidjyetin bil baskl
unsuİu yaraüna 9ücü getirdiğine dair bir inanç söz konusı]dur. Düşünün, Türk ama Hüristlyan
b r kadln yarqlç, örneğin Diyarbaklr Ağlr ceza I\rahkemesi'nde boynunda haçla yarglçllk yapı,