Page 34 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

bayanla evl€niyor, çocuklarl oluyor ve çocuklar Kürtçe öğrenmiyor. M€ml€k€t. döndüklerinde,
babaannesinin sevgı sö.lerine karşllık çoc!k "Benım babaann€m hangi dilden kon!şuyor?" di-
ye 50ruyor, babasl da "oğlum, bu da bizim bölgemizin ingilizce'si" diyor. Çocuk şöyle söylü,
yoİ: "8en babaannemin konı]şmuş olduğu ingilizce'yi öğrenm€k istiyorum," Bu çocuk Küft-
çe'yı nasül öğrenir? Açllan kurslar üç-dört ay]a sünlrll. Bana göre bu iki konuda bizim "Ta(lş
maslzdlr" dedjğimıı çirgilerin olmamasl qer€kiyol. V€ eğer tanlşmasl? çi29iler varsa, hiçbir
bilim adamının kendi üzerindeki "jandarma kıyafeti"ni çlkaİdığlna inanmlyorum, Bence tar,
İşmasl2 h;çbir nokta yoktur; her noktanln tartrşl ması g€rekir, 8u konuyla ilgili hocalanmln
f ikirlerinj almak istiyorum.

8aran Pamuk
Bu soruyu Fa2ll Hüsnü Hocama soruyorüm: Anayasa yapmak bence kolay. Topıanllır, bir me,
tin ortaya çlkaİlllr, buraya kadar sorun yok; önemli olan bu m€tnin halk taraflndan, yaşan lan
ülkenin insanlan tarafından kabul görmesidir. Yirmi beş yl]dlr Türkiye'de bir toplumsal mü-
henütislik projesi uygulanlyor. 8ambaşka bir nesll, yepyeni düşunceler ortaya çlıtl, Öre,l.kle
8atü'da yükselen milliyetçi dalgayl da 9ijr ajnünde bulundurduğumuz zaman, ha2lrlanacak
olan anayasa gerç€ktEn özellikle Türk toplumı] taraflndan kabı]l görecek mi? Türk toplumu
nun demokratik llt.lerle v€ tavramlarla drds.daki sorun 9iderilebilecek lni? 0rneğin asİerin
v€ya diğer vesayet k!rumlarlnln tek bir ışaretiyle bir anda ibr€ler bu kadar tersine dönebili-
yorken ve ülkede onlarca ulusal yayin yapan televizyon kanall olmaslna rağm€n, demokratk
ilkel€ri kendisjne esas edinmiş olduğunu söyleyebileceğimi2 bir yayln organl dahi yokken biz
bu anayasayl bu halka nasıl kabullendjrebileceğiz? Toplumsal iradenin bu kadar kolay §arplt-
labildiğı Ve milliyetçi hassasiyetler;n bu kadar duyarlllaştlğl bir dönemde, bizim burada ko-
nuştuklanml2 bir anlam ifade edebil€cek mi? M€dyanln demokratik bir dil kırllanmadlğl, şo
ven dalgayl beslediği ve talimat iljşkisine bu dercce açlk olduğı], halkln da bu kadar kolay bir
şekilde "EVet hain burda" diy€rek hemen kervanln peşine taklldlğl, "Vurun kahpeyel" mant-
ğlnda bir linç kültürİnün geliştiği bir dönemde ne yapabiliriz? 9! yeni anayasa uygulanabilir
mi? H alk bu rcf€randumda evet oyu Ver€bjlil mi?

F.h.i lorıİorİnlu (Aİıı.ı)
Ben tarihsel arka planl belki söylenildiği kadar kolay olmayan anayasal yurtseverlik kavraml-
nln açllmasınl jstjyorum. Eğer bugün Kürtl€r Ve Türkler Kerkük'ü referans alarak ülkes€ lik
kavramlnl orada aİa.larsa, Küdleİin de böyle bir ülkesellik kavramlyla hareket edeceği biİ
gerç€k. §jmdi bu toplumsal sözleşmenin, bu ortakllğln taraflannln belirginleştiği söylenabilir,
Tabii mutlaka azınllklar, farklllıklar varken 9üçlü olaİak Kürtlerin var olduğu bu ortak]lk
metninin önümüzd€ki dönem g€rçekleşme şansl nedir? 8u sİreç çab§ma ml içeriyor, yoksa
5özleşme taraflarlnln barlşçıl bir ortamda yaratabileceği bir sözleşm€ olab;ljr mi?

thalni karamıl
0iyarbakll Barosu'nun bu toplantllarü, çallşmalall birbirinden kopuk deği1.oaha önce y]ne
toplumsal mutabakat ve banş içerjsinde bir toplufisal qeleceğin tesisi için geçmişl€ yüzleşm€-

32