Page 45 - Türk Ceza Kanunu Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Ceza Ve Tedbirleri İnfazı Hakkında Kanun Tasarıların İlişkin Görüş- Eleştiri Ve Önerileriniz

CEZA MUHAKEMELERl USULU KANUNU TASARISI

"adalet" değiIdir.
kaldı ki, tanıkIık zaten özünde riskli bir durumdur. Herkes için belirli ÖlçüIerde kimi risk_
leri barındıran tanıklık konusunda, kolluk mensuplarına veya ihbarcıya ayncalık getirilmesi
eşitlik ilkesine aykındır.
Belirtilen nedenler karşısında, maddi ol9uların açıklığa kavuşturulabilmesi için bu şahıs-
ların da tanik olarak dinlenmeleri gerekir.

5) Muayene ve Doku Örneği Alınması
u-; 1uruİ,n,n Birinci Kitap lkinci K.ısım Üçüncü Bölümünde yer alan 78, 79 ve 80, mad-
delerinde, kişinin cinsel bütünlüğü ve onursal değerleri yeterince gözetilmemiştir. Başka su_
rette kanlt elde etme olanağl bulunmayan çok zorunlu hallerde, sağlıgın tehlikeye düşürül_
memesi ve cerrahi bir müdahalede bulunulmamak koşuluyla saç, vücut kıllan, tırnak, tükü_
rük, deri döküntüsü, nefes, sümük ve balgam gibi örnek|erin alınmasl olasldlr. Bu örnekle_
rin alınması rıza koşuluna bağlanlp da sanık örnek allnmaslna rrza göstermediği takdirde,
CumhuriyetsavcısıVeyayarglcln,santğakarşlbirsuçlulukemaresiedinmesideolasıdır.Şüp.
heli veya sanık ile bunların velisi veya Vasisi ile Vekilinin dinlenmesi ve ortak rızalarının alın-
ması koşuluyla bu örnekler alınabiIir.
b-) Ancak, Tasarının 79. maddesinde şüpheli veya sanıktan başka kişilerin de beden mu-
ayenesi ve bunlardan örnek alınması düzenlenmiştir. Toplumun geleneksel kabulleri ve ah_
lak değerleri gözetildiğinde, Özellikle kadınlardan cinsel salgı Örneklerinin alınması, hekimin
vereceğı uygunluk karan ve ilgilinin rızasına bağlanmalıdır. Hekimin (özellikle jinokolojik ve
psikolojik) gerekçelere dayalı tıbbi yönden uygunluk görüşü olsa dahi, kadının rızası olma_
dığl takdirde, kadından cinsel salgı örneği alınamamalıdır. kadının muayenesi ve cjnsel sal_
gl örneğinin alınması, kadın onurunun manen çürütülmesi sonucunu yarata(ağl için, bu
yönde kısıtlayıcı (yasaklayıcü kuralın da, metinde açlkça gösterilmesi gerektiği görüşündeyiz.

6) Arama ve Elkoyma
a-) "Arama kararl' kenar başlığı altında düzenlenen Tasarınln 100 maddesinin 1 , cüm-

lesindeki, ,,(,..) veya kolluk amirlerinin" ibaresinin metinden çıkartlIması gerektiği görüşün_
deyiz'Çünkügenelilke,aramayamünhaslranhakiminkararvermesidir'Ancak'.gecikme.
sinde sakınca bulunan hallerde cumhuriyet savclslnln yazılı emri, gerekli ve yeterlidir. Ha_
kim karan ve Cumhuriyet savcısının yazılı emri dışında, kolluk amirine bu yönde münhasır
yetki tanınması, kolluk amirine Cumhuriyet savcısı ile eş düzeyde bir yetk' tanınmış olacak-
tır ki; bu da, hukuk devleti ilkesine, kişinin hukuk güVenliğine Ve kuwetler ayrılığı ilkesine
açıkça aykındlr. lstisnai hallerde cumhuriyet savclslna tanınan slnırh bir yetkinin kolluk ami_
rine devri, hukuk devleti yerine polis dev]etini ikame etme sonucunu yaratlr, Kaldl ki, günü-
müzde yaşanan bir çok insan haklan ihlalinin nedeni, esasında cumhuriyet savcılarına ait
münhasır yetkilerin keli bir şekilde veya iş yoğunluğu gerekçesiyle kolluğa devri ile yakın_
dan bağlantllldır,
b) 'Avukat bürolannda arama, elkoyma ve postada elkoyma' kenar başlığı aItında dü-

DIYARBAKiR aARosU YAYINLARI
43