Page 25 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
-eski tarihli bir kararında yer alan- «güvencenin mutlaka n a k i t
olması gerektiği» 105 Ģeklindeki görüĢüne katılamıyoruz...
Alacaklı, verilen ihtiyati tedbirden dolayı, alacağını geç almıĢ
olmaktan zararını bu teminattan karĢılayacağından, alacaklının alaca-
ğını tahsil etmesine kadar, teminatın borçluya iade edilmemesi gere-
kir. 106 Bu teminat, dosya borcu için dahi haciz edilemez (teminat
mektubu ise, paraya çevrilemez...) 107
Yüksek mahkeme 108 -çok eski tarihli bir kararında- «teminata
değinen itirazların -niteliği gereği- temyizen incelenemeyeceğini» be-
lirtmiĢtir.
(2) 1086 sayılı HUMK.‟nun yürürlükte olduğu dönemde,
(1.10.2011 tarihinden önce açılmıĢ) olumsuz tespit davalarında g ö-
r e v l i m a h k e m e (HUMK. mad. 1-8‟e göre) borçlu-davacının
“borçlu olmadığını iddia ettiği (borçlu olmadığının tespitini istediği)
alacak miktarına (ve alacağın niteliğine) göre sulh hukuk, asliye hu-
kuk, ticaret, tüketici ya da iĢ mahkemesi olarak belirlenmekteydi.
Mahkemenin görevi belirlenirken, borçlu-davacının, dava-
lı-alacaklıdan -ĠĠK. mad. 72/V uyarınca- istediği (en az) % 20 (% 40)
tazminat (ile faiz ve giderleri) hesaba katılmamaktaydı (HUMK. mad.
1/II). *109 Örneğin; borçlu-davacı, ilam ya da noterlikçe düzenlenmiĢ
borç senedinde yer alan 8000,00 TL.lık borcunun, 6000,00 TL.nı öde-
diği için, bu miktar borçlu olmadığının tespitini istiyor ve ilam ya da
senette yer alan alacağın tamamı üzerinden haksız ve kötüniyetle ta-
kipte bulunan alacaklıdan ayrıca %20 tazminat istiyorsa bu davada
görevli mahkeme; davacı-borçlunun “borçlu olmadığını” iddia ettiği
borç miktarı olan 2.000,00 TL.ye göre belirlenirdi. Bu açıklamalar,
yürürlükten kalkmıĢ olan 1086 sayılı HUMK‟ nun mad. 1 ve devamı
maddelerinde geçerlidir... 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe girmiĢ
olan 6100 sayılı yeni HMK‟nun 2. maddesinde “Dava konusunun
değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin dava-
larla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir
düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir” (HMK 2/1) de-

105 Bknz: 11. HD. 6.2.1980 T. 9908/933 (www.e-uyar.com)
106 Bknz: 13. HD. 27.2.1996 T. 764/1440 (www.e-uyar.com)
107 Bknz: 12. HD. 18.2.2003 T. 427/2733 (www.e-uyar.com)
108 Bknz: 11. HD. 24.5.1983 T. 1818/2687 (www.e-uyar.com)
* UYAR, T. Olumsuz Tespit Davalarında “Görev”, “Yetki” ve “Süre” (ĠĠK. Mad.
72) (Manisa Bar. D. Ekim/2005, s:25-36)
109 Bknz: 19. HD. 28.1.1997 T. 148/487 – 19. HD. 15.3.1993 T. 5357/3731 (www.
e-uyar.com)

25