Page 24 - Menfi Tespit
P. 24
İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
96 97
halinde otomatik olarak verilecek değildir. Özellikle, borçlunun
sırf takibi geciktirmek amacı ile bu davayı açtığının anlaĢılması ha-
linde, ihtiyati tedbir kararı verilmeyebilir.
98
Yüksek mahkeme, -eski tarihli bir kararında- «takipten önce
açılan olumsuz tespit davasında, mahkemece verilen tedbir kararının
icra takibini durduracağını fakat ihtiyati haczin uygulanmasını önle-
meyeceğini» -kanımızca, maddenin amacına aykırı olarak- belirtmiĢ-
tir.
Mahkeme tarafından, icra takibinden önce açılan olumsuz tespit
davasında “dava konusu senetlerin icraya konu edilmesinin önlenmesi”
hususunda verilen ihtiyati tedbir kararına rağmen, alacaklı tarafından
99
senetlerin icraya konulması halinde, icra mahkemesince “takibin ip-
taline” haciz yapılması halinde “haczin kaldırılmasına” 100 karar ve-
rilmesi gerekeceği gibi, mahkemece icra takibinden önce “icra takibi-
nin durdurulması” konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmiĢse alacaklı
yaptığı icra takibine devam edemez. 101
ĠĠK. mad. 72/II‟de, bu varsayım için öngörülen güvence (teminat)
borçludan, «alacaklının ihtiyati tedbir nedeniyle alacağını geç alması
halindeki zararını karĢılamak için» alınır. Maddede, sadece, gösterile-
cek güvencenin en az miktarı belirtilmiĢtir. Bunun dıĢında, güvencenin
türü, kimlerin güvenceden bağıĢık oldukları gibi konularda, HMK.‟nun
güvenceye iliĢkin genel hükümleri uygulanır. 102 103 Bu nedenle,
mahkeme gösterilmesi gereken g ü v e n c e n i n t ü r ü n ü -HMK.
mad. 87‟ya göre- „nakit‟, „Devlet tahvili‟ (hazine bonosu), teminat
mektubu‟ vb. olarak saptayabilir. 104 Bu nedenle, yüksek mahkemenin
96 Bknz: 538 s. K.‟na iliĢkin Millet Meclisi Adalet Komisyonu Gerekçesi
97 KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s: 31 – ÖKTEMER, S .agm.
s: 586 – TÜRK, A. age. s: 251 – POSTACIOĞLU, Ġ. age. s: 265 – AKYAZAN,
S. age. s: 62 – BERKĠN, N. Ġcra Hukuku Rehberi, s: 138 – MUġUL, T. age. s:
202 – KURU, B. El Kitabı, s: 354 vd. – PEKCANITEZ, H./ATALAY,
O./ÖZEKES, M. age. s: 239
98 Bknz: 11. HD. 14.11.1990 T. 4400/11560 (www.e-uyar.com)
99 Bknz: 12. HD. 3.7.1995 T. 9844/9892 (www.e-uyar.com)
100 Bknz: 12. HD. 30.3.2000 T. 4135/4900 (www.e-uyar.com)
101 Bknz: 12. HD. 4.5.1995 T. 6422/7055 (www.e-uyar.com)
102 Bknz: Adalet Komisyonu Raporu Gerekçesi
103 KarĢ: YILMAZ, O. Ġhtiyati Tedbirler, s:18 (Yazar; burada teminatın „nakit‟
olması gerektiği görüĢündedir.)
104 Bknz: 538 s. K.‟na iliĢkin Millet Meclisi Adalet Komisyonu Gerekçesi
24