Page 23 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
«İhtiyati haciz kararı» verilmesinden (İİK. mad. 258) ya da «ih-
tiyati haciz kararının icra dairesince uygulanıp, borçlunun mallarının
ihtiyaten haczedilmesinden» (ĠĠK. mad. 261) s o n r a açılan olumsuz
tespit davası da, „icra takibinden önce‟ açılmıĢ olduğu için, takibe et-
93
kisinin ĠĠK.‟nun 72/II. maddesine göre değerlendirilmesi gerekir...
İcra takibimden ö n c e açılan olumsuz tespit davası, daha sonra,
borçlu hakkında dava konusu alacağa iliĢkin olarak baĢlayacak olan
94
icra takibini kendiliğinden durdurmaz. Yani; olumsuz tespit davası-
nın açılmasından sonra, alacaklı ayni alacak için takip talebinde bulu-
narak cebri icraya baĢlarsa, borçlunun daha önce açmıĢ olduğu olumsuz
tespit davası baĢlamıĢ olan icra takibini kendiliğinden durdurmaz.
Ancak, olumsuz tespit davasına bakan mahkeme, «alacağın yüzde
onbeşinden aĢağı olmamak üzere gösterilecek güvence (teminat) kar-
Ģılığında» icra takibinin durdurulması hakkında «ihtiyati tedbir kararı»
95
verebilir (HMK. mad. 389 -103; mad. 72/II). ġu hususu da hemen
belirtelim ki, buradaki «ihtiyati tedbir kararı» güvence gösterilmesi

93 MUġUL, T. age. s: 203
94 Bknz: 12. HD. 10.5.1990 T. 12960/5449; 1.5.1990 T. 11936/4820 (www.
e-uyar.com)
95 HUMK. döneminde; eğer borçlunun açtığı “olumsuz tespit davası” -alacaklının
dayandığı senedin sahte olduğunun tespitini içeren- bir “sahtelik davası” ise, bu
davanın icra takibine etkisinin ĠĠK. mad. 72‟ye göre değil, özel hüküm niteliğinde
bulunan HUMK. mad. 317 hükmüne göre değerlendirilmesi gerekiyordu.
HUMK. döneminde; “sahtelik (olumsuz tespit) davası”na bakan mahkeme
„sahteliği iddia edilen senet‟ hakkında bilirkiĢi incelemesi yapılmasına ve senedin
yazıldığını görenlerin tanık olarak dinlenmesine karar vermiĢse, sahteliği iddia
edilen senet sahtelik (olumsuz tespit) davası sonuçlanıncaya kadar hiçbir iĢleme
konu yapılmaması gerekiyordu. (Yeni) 6100 sayılı HMK. 209‟/1 de ise “Adi bir
senetteki yazı veya imza inkâr edildiğinde, bu konuda bir karar verilinceye kadar,
o senet herhangi bir iĢleme esas alınamaz.” denildiğinden artık mahkemece bi-
lirkiĢi incelemesi aĢmasına gelinmesi beklenmeden de sahtelik iddiasına dayalı
olumsuz tespit davasında teminat aranmaksızın mahkemece “takibin durdurul-
ması”na karar verilmesi gerekecektir. Fakat Yargıtyamızın Daireleri arasında
bu konuda görüĢ birliği mevcut değildir. (Bknz: 12. HD. 22.4.2014 T.
9313/11766; 23.1.2012 T. 14543/1094; 24.9.2013 T. 20382/29867; 19. HD.
17.5.2012 T. 3644/8311). Doktrinde “icra takibine konu olmuĢ olan senetler
hakkında sahtelik davası açılmıĢ olması halinde; HMK. 209/1 hükmünün ya da
ĠĠK.‟ndaki özel hükümlerin özellikle kambiyo senedindeki sahtelik iddiasına
dayalı olumsuz tespit davalarında İİK’.nun 72, 169a/1 ve 170/I. maddesi hü-
kümlerinin uygulanmasının gerekip gerekmeceği” konusu tartıĢmalıdır. Bu ko-
nuda ayrıntılı açıklama için bknz: UYAR, T. Takip Konusu Senedin Sahte Ola-
rak DüzenlenmiĢ Olduğu” Ġleri Sürülerek, Ġcra Takibinin Durdurulması Nasıl
Sağlanabilir ? “ ĠBD. Mart-Nisan/2012 s:199-207”) - “Takip Dayanağı Senedin
Sahte Olduğu” Ġleri Sürülerek Ġcra Takibinin -Teminatsız- Durdurulması “ĠBD.
Mart-Nisan/2013, s:492-516” (www.e-uyar.com)

23