Page 23 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

TemetBirinsan Hakk otarak
Di[ Hakt-anYe Kürİ Mesetesi
konferansl

" Bu Sözleşfie'lle Taraf her DeLllet kendi ülkesfude yaşayan ae yetki-
si altmda büIuruın bütün bircylere ük, renk, cinsivet, ülil, dil1, siya\aL ya
d.ü baŞka fkir, ulusal ya da toplunısal köken, mülkiyet, ıloğum ya da başka
bir itatü baklmfidan ]içbir alrnm ıözetmek\izin bu Sözleşme'de tafiı-
nan lmklaıı sağlamak zıe bu h.ükl.ürcı stüygı gösLenülekle yükiimlüdür."I

Bu maddede görüldüğü gibi, dilin de içinde yet aldığ diğer
kiniik özellikled itibariyle bir ay mc lğa maruz ka]makszn
&;z]eşmede taflruıuş hak ve özgiiİliiklelderr yararlanma hakkr,
hemen hemen büttin insan haklan antlaşmalarmrn kabul etti$
ve uygu]amay1 gözettiği bir dururndur.z O bakrmdan, dil faıklılı-

ts, bfu haktan yararlanmarr]n mazercti, özrü veya bahanesi ya da
daha kah bir ifadeyle, Politikasl o]mamak gelekir,

Fakat uluslararası insan hakla antlaşmalannrn aynmcr]rkla
ilgili bir yaklaşlml daha Vürgula&ğrn be]ütmek gelekil. BuIru da
yine a}mı Medeni ve Siyasi Haktaİa İlişkin Uluslaralasl Sajzleşme
ile bağ]anhllolaral ömeklemek isti1,orum. Bu Sözleşme'nin Mad-
de 2 hükmü, yukanda aktaldlsm gibi, §jzleşmede tarunmış hak
Ve özBiiİlüklelle ilgili olaİak bir ayrrmcl]ık yaprlmamasmr vuİ-
gulal ve }.ine beljrttiğim gibi, bu yükiinJülük kapsamnda 'dil'
bakmmdan yaPılacak biİ aynmc lğın önlenmesi de vardu, Aü,
&rzleşme'nin Madde 26 htikmü ise, 'hukuk önijnde eşitlik hakk1
iJe ilgilidir; falat ilk baklşta, Madde 2 hükmünden farkll değilmiş
gibi göIünse de, aradaki farkı dikkate alan bir bakışla uygulamak
gelekiı. Madde 26 hiikmiine aşağıda yer velmek istiyorum:
"Herkes yasalar önünde eşittiİ ve hiçbir aynm gözetilmek-
sizin yasalalca eşit derecede korunur. Bu bakmdaı yasalar hcr
ttillü aynmı yasaklayacak ve üI]9 lenk, cinsiye' dil, diİ! siyasal
ya da başka fikiı, ulusal ya da top]umsal kökeD mülkiyet, doğum
veya diğer staRiler gibi, her bağlamda aynrıcitğa karşı eşit ve et
kili korumayr ternin edecektir."

Göİüldüğü gibi, devlet bu hükmün §tğrnda, maddede sa-
l V{Pn, \.-.],,. HMc, i.lin l |U-Jd,.|{/ Pf" R',' lelmu 200ı )\|',
2pı. l,fN Ifud Hdlld qiJ g^l (vionP2,, da lİnll'lA\/rlrffic'r dJ,Kjl-
drf,lmam tlişkin LlusIdraf,sl sözleşme @aştangrç, Para, I)j Elonomik, sGyal v€ KiilriiEl
Haklara iLişkjn Llstdda§ sözlcşm o,ladde 2), Ç(Jk tlaİlam Daü söZl§,m o,ladd€
2]j 1iim G.ioen isıjilerin ve Ane Fefte.inin rlaı.lailrm (omlasrna Dair Ul6lal asr söz
l-m" /l/"_Jp l j rjE"LrJ"m ll"tJdı ll,-\j $z]$me .ri,. Pjr",P), vP A\rul,a in."n
HalJ sijr§m.si Mtdde 14).

21
-_-..ce.6€-