Page 22 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

Ispanya'da öyle değjldi, lspanya'da yere] dilleı yerel kültürler ulusal dili.
ulusaI kültü.ü neled€yse dışlayacak biü biçimde kullanıIabiliyor 0lUsal bir di]i
ku]lanmadan bir eğitim kulumu açabiljyoısunuz, ne delece mantlkll olduğu
tabii kita.tlş|labilİ. Ama Fransa'da öyle değil; ulusal di], u]ırsa] kültül olacak,
onlara saygü gösterilecek ama bunun yanlnda fark]l dill€r, kaltürler
kirllanılabilecek. Şimdi Fransa'nın bu tutumu azınllk haklarl bakümından
asgari standarttı.. Bıj tutumun altüna indiğinizd€ asimilasyonist politika
izliyo.sunuz demektil, Evet, kendi ülkenizde yaşayan alt kimlikleri, küItür]e.i
"azlnİk" o]arak tanımıamayabi]irsiniz, bu şart değil, zat€n Azlnltk Hak]arı
sözleşme]erj d€ bunu şalt koşmaz, mutlaka "azlnlık" kelimesini .esmi
belgelere geçireceksiniz demez, böyle bir şart yok, Ancak bu keIimeleri
kullanmadan bile farklı kültürleri kendjni ko.uma ve qeIiştİme imkanınl
ulu§al küİtürü, dili dış]amadan tanımıyorsanlz, asimjlasyonjst poıitika
izliyorsunuz demektjr. Türkiye'nin küsa Vadede yapabjleceği şey, Fran§a'nln
iz]ediği yolu izlemektir, tabi 20'lilerde iz]edjğj yolu deği], bugİnkü Fransa'nln
jzlediği yolı.ı jzl€mek. lşte F.an§a da AvruPa Azlnlüklaİn Ko.unmasü
SözIeşmesi'ne direnmiştiı imzalamamüştl., ama yin€ de asgari standaldı
gerçekleştlıiyor Birleşmiş Miltet]er Kişisel ve siyasal Hakla. Sözlesme§i'ni
im2aIamıştüı azlnllkların konunmaslna ilişkin madd€ye "azınlık yok diye'
çekince koymuştuı Yine ba§ında duyuyorsunuz Türkiye d€ aynı yolu
izleyecek gibi gdziküyor. Buna rağmen Bjr]eşmiş t4illetler lnsan HakIan
Komitesi dolayİ bİ yoldan, Fransa'nln çekincesine rağmen, Ffansa'yı
sorumiu tutuyor Na§l]? Çünkü o sözleşmede ifade özgürlüğü var, işt€ eğitim
kurum]arı, toPlantl, gösteri, yürüyüş özgü.lük]eri vaı, alt 9rup]aon kjmlikle.i
kendi dilleriyle bu faaliyetleri yaPma]arı önlenemez deniliyor. Diyelim k;
Protanca bir toplantı ve gösteri yürüyişü yapmak jstjyorsanız, bir okul açmak
istiyorsanz, b! aınlık haklanna girmese bi]e, normaI b;ldiğimiz klasik
haktara gİel, örgütlenme özgür!üğüne girer, ifade 6zgür|üğüne girer Burada,
dikkat ederseniz AvruPa lnsan Haklan sözleşmesjnden farklı bar durum var,
Avıupa lnsan Haklan Mahkemesi gene]lik]e ifade özgü.lüğinü, ö.gütlenme
özgürlüğünü böyle yorumlamamışhr, Bir şeyler val yavaş yavaş bu yönde,
ama Birleşmiş Millette. lnsan Haklan Komitesi böy]e yorumluyol; lfade
özgürlüğü varsa, farkl kültürlerin kendidillelinde kendiledniifade öıgürlükleri
vardı. diyor, Aynı şekilde örgütlenme özgürlüğü varsa da va.dür diyor,
Tü.kiye'nin d€ Bjrlemiş Milletlerin bu sözıeşmesjni imzalaması ve asgari
standard gerçekleştirmesini umuyoruz. Korkmak gelekir mi? Baskün Beyin
söz ettjği sevr paranoyasl gerçek mi? Ben de Baskın Beye aynen katı]ıyorum,
işte lyum yasalannl gö.dnk, Terö.le Mücadel€ Yasasınln 8. maddesini
gördük, bil şey de olmadl. Ben bu konuda ünlü yazal ve ta.ihçi Bernald
Lewis'in tespit]erine tam ola.ak katllıyorum, bjliyorsunuz kendisinin Tülkiye
üzerine alaştırmaıarl var ve Modeln Tü.kiye'nin Doğırşu adlı kitabln yazardlr

16