Page 19 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

yerdedirler. Demokrasi açlsından da bir zaafiyet]erj ve so.un|arü yok, zaten
baı ülkeler de beşiği saylhr. Ama birlik öyle değil, yanj tek tek devletlerin
ciddi sorunlan yok, Avrupa Birliği demokratik meşruiyete sahip bir kurum
değil. ln§an haklan açıslndan etkiIi güVencelere sahip değil. Biraz daha
somutlaşİnrsak, üye ü]kelerde vatandaşlann günlük yaşamünl etkileyen
ka.arlann büyük bir çoğıJnluğunu arbk o devlet almıyor; yani Almanya'da,
Fransa'da, lngiltere'de §okaktaki v.tandaşın yaşamlnı ilgilendiren kaıartarün
büyük çoğunluğunu aftk Avrupa Birliği olganlan allyor Bu her şeye iljşkin
olabi]ir; kültürel, ekonomi, insan haklan alanlanna iIişkin olabi]ir. Peki bu
organlar gücüne ne.eden aIıyor? Tüm AvruPa Birljği bi. kural koyuyor ve
uygulanması da rorunlu çünkİ ulusal hukuktan üstün. Ama bu y€tkiyi Avrupa
halklndan almlyor. Avrupa halkı demek asıında yanhş. Avlupa halklan
dememiz gerekiyor. AvruPa ,ha]klaınü temsil eden bi. AvruPa Parlamentosu
vat ve son de.ece de demokratik b'r şekilde seçilmiştj. Ama AvruPa
Parlamentosu'nun yasama yetki§i çok az. Taslak ile birlikte biraz daha
arttlnlmış durumda. Şu an için Avrupa Birliği Parlamento§ır yasama organl
gibi çalışmlyoı Yasama yetkisinikullanan olgan konseydj., yani üye ülkelerin
devlet başkanlan ya da başbakanla.ü taıaflndan temsjl edilen konseydh ve
Avrupa haİk]arln,n temsilcilerinden oluşan Parlamentoya karşl da hiçbir
sorumlu]uk]arl yoktuı Yanllş bir karar, beğenilmeyen bjr karar aldlklaİnda
parlamento bıJnları denetleyemez, düşüremez, gölevden alamaz, karallarl
ipta] edemez. Ahnan ka.allarln demokratik meşruiy€ti yok ya da çok rayf.
Demokrasi açığünı gidermek gerekiyor, çünkü Avrupa Bir]iği'njn zaten amacı
demokrasj, barış ve in§an haklan. Bunla.ü hedefleyerek yola çıkmş bir birlik
ama kendi içinde büyük bir meşrujyet 2aafi Vaı lşte bu ta§Iak AvruPa Biıliği
Parıamentosunun yetkisini artt|.|yol ve muhtemelen ile.ide bugün konsey
diye ad]andırdığlmlz organ belki bu tür senatoya dönı]şecektir, yasama
organlanndan iki kanad,ndan biri Avrupa Biı]jği Par]amentosu da senato
kadar kesin yetkiye §ahjp bİ organ oIacaktıı ttpkü federal d€vletleldekj
yasama organl gibi. Amerıka'yl örn€k verirsek Kongre, Tem§jlciler
Meclisinden oluşur ve bütün Amerikan Halkını temsil eden kanattlr. Bir de
eyalet halklarlnl temsil eden kanat vardür ve senatodan oluşuı Belki de
Avlupa Bkliği buna yakın, tam bunırnla örtüşmese biIe, biı yaplya dönüşebilir.
Birinci nokta bu. lkinci nokta bu demokra§i zaafınl, eksikİiğini gidermek
istiyoı lnsan haklan konusunda da Avlupa Birliği'njn çok ciddi zaaflan Var.
0ye ülkelerde insan hakla.ı iyi bi. standartta kolunuyoı ama billik
organlarının ald,ğı kararlara ka.şl, bunlar insan haklann. ihlal ettiğinde,
insan]artn yapabjlecekleri pek fazla bir şey yok. Kendi yargı yer]erine, ö.neğin
bir FransE mahkemesine gidemiyor. Birlak hukuku Flanslz hukukundan üstün
ve uygulanmak zorunda. Bütün ı]ye ülke]e. imzaladlklan halde lnsan Hakla.ü
Avrupa söuieşmesine gidemiyol, çünkü Avrupa Billiği bu söz]eşmeye taraf

13