Page 21 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

baktmlndan sahip olduğumuz dezavantajIl konum, Buıada hem uygulamadan
kaynaklanan sorunla. Vaı hem de mevzuattan kaynaklanan sorunla. var. Bu
konuda korkuyoruz, ülk€nin bölünmesjnden kolkuyoruz, pek çok şeyden
korkuyoruz. ŞimdiAvrupa Birljği üyesi olabilmek için yapmamlz gereken bazı
şeyler va. Bunlan yaptüğümlzda ge.çekten Tü.kiye'nin o ko.kuları ortaya
çlkar ml, gerçekleşjr madiye bakaIlm şimdi. Mese]a, Olusal P.og.amda da vaı
Bir|eşmiş Millet]e. Kjşisel ve Siyasal Haklar sözleşmesini imra]ayacağız,
imzalamamız ge.ekiyoı bunu imza|amayan çok az devlet var ye.yüzünde. Bu
arada azlnİklann korunma§ına jlişkin bi. madde vaı oraya gitmesek bile
lnsan Haklan AvruPa s6zleşmesi çerçevesinde de artlk bunla. yavaş yavaş
gündeme gelebiliyor, eskiden pek yoktu ama, doIayİ yollardan gündeme
geliior. Avrupa Birliği Anaya§ası vaı Temel Haklal Şa.b vaı orada da farkİ
kültürlelin korunma§ı, azlnlıkların korunmaslna ilişkin esaslar var Biz;m
durduğumuz yer ne.esi, Avrupa'nın du.dıJğu yer neresi diye şöyle hlzhca b'r
baktüğlmürda, şunu te§pit edebiliriz. Avrupa Birliğinde bazı ülkeıerin kendi
içindeki azlnİklarına sağladlkla.ı olanaklar, jnsan haklarl ve demokrasi
aç,slndan baktığlmüzda gerçekt€n çok yüksek bil standa. var. l§panya,
Be]çika ve bazı ülkeler yine ö.nek olarak verilebjljr, Bunla. yüksek
standartlara sahip. lşte bi]diğjniz gjbi lspanya blnIala bi. fede.aI dev]ette
§ahip olunan güvence]e.e yakün güvenceler tanımış, özerk bölgeler
oluşturulmuş, ya§ama, yürütme ve yargü o.gan]all vaı bu ta.ihsel_kültüıel
açıdan fa.k1,jaşmış böIgelerde. Zaten lspanya gideıek üniter devl€tten
fede.asyona d€ru dönüşüyoı Bu yüksek standa.t. Ama bir de düşük
standa.t var; ona da Ftansa'yı öınek gösterebiliriz, Fransa, dikkat edin, hiçbir
zaman re§mi belgelerinde "azınİk'' kavıamlnı kullanmaz, "etnjk grup''
kavramüfu bile kullanamaz, _ki biz rahatllkla ku|]anürüz, az,nlık olmasa bile
etnjk grup diyebiliyoruı. Fran§a bunlan hjçbi. ıaman kullanmaz. Fransa'nln
50'lj ylllara kadar politikası keljmenin tam anlamıyla asimjıasyonist bİ
Politjka, Bütün alt kültürlerj eritmek, alt dinle.i yok etmek, yok etmek
kelimesini özellik]e kullan|yorum, çünkü 1925'de Fran9z t4il]i Eğjtim Bakan,
Fransa'nın yaşayabilmesi için, birliği, bütünlüğü için ..yok edilmesi'' sözünü
kulıanmıştü. Basün|n önünde bir kültü.ün yok edilmesi gerektjğini s6ylemjştir
Asimilasyonist bi. poıitika izIeniyor, ama 50'le.den itibalen bu durum değişti,
hiç "aanİk" sözü kullanllmüyoı hiç ''etnik grup" sözü kullanllm|yoı "fark]l
halk]al" sözlerini kullanmlyol, zaten kullansa Anayasa Konseyi anayasaya
aykrlı,k gö.üyor Ama kendj üIkesinde yaşayan a]t kültürlele, farkIl kültürlere
di]lerini ve kültü.le.ini koruma imkanı tanlyoı Ye.€l dilleri tanlyan yasa,
yanıImlyorsam 55'lerde çlkmlşhr Kendi yereI dill€rınde radyo_televizyon
yayln|arın| yapma imkanı tanl]lyor Kendj okullannda yerel dillerjni öğretme
imkafu kı§men de oısa tanıyor, Tabia bütün bunla. yaPıl|rken ve bu özgü.]ükler
verili.ken ulusal birliği, ulusal bütünlüğü ko.uyacak hükümler yazmıyor,

15