Page 18 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları
P. 18
birleŞmesi hem ekonomik hem de siyasj açüdan bir geleklilik, bir zorunluluk
gibi gözüküyor Fakat bu birleşme nasıl olacak? Bugüne kadar daha çok bir
konfederasyon şeklinde, devletlerin bir araya gelip bir taklm sİnlrll yetkileri
AvruPa Bir]iği organlanna tanldığı bi. bjrlik şekljndeydi, çok da faula ulu§al
egemenlik ilkesini tahrip etmiyordu, devletlerin baomsür]lğına gö]g€ düşüren
çok fazla şey yoktu. Ama 90'İ yüllarda bu durum değişti, öze]Iikle geçen yll
Selanik'te yaPılan zi.ved€ bir şey ortaya çlktı: Artlk Avrupa Birliği
devlet]elarasl, uluglara.asi bir örgütolm.nln çok daha ötesine geçmek istiyol,
b€lki henüz bir tek devlet d€ğil ama ona çok yakln bh şey olmak astiyor.
H€nüz tipik bi. federasyon değil ama federalleşme süreci içinde bir
konfederasyon oimak i§tiyor; ortak bil anayasa yapmak istjyoı ortak dış
Po]itika yürütmek istiyo., AvruPa o.dusu kurmak jstiyor, işte ortak
vatandaşlık zaten va. Neden? AvruPa Birliği neden daha fazla bİIeşmek Ve
bütünleşmek istiyor? Bunun için jki neden vaı en azından bu temel çerçevede
bunu iki nedene indİgeyebiliriz. Birisi Avrupa Birljği güel bi. örgüt, doğru,
cazip bjr örgüt, biz de dahil üye olmak istiyoruz. Fakat hantal bir yaPüsı val,
hızh kaıar alamtyor, etkili ka.aı alamlyor. Temel ka.arlaü alabilmek için bütün
üye ülkelerin onay verme§i gerekiyor. Bi.isi dahi karşl çıkarsa, karar verme
mekanizması kilit]eniyor. Basit kararla. alabilmek ayIa.ca sürebiliyor. Tanm
po]it'kasmda küçük bir değişiklik yapabilmek içjn, Fransa'y, lngiltere'yi ikna
etmeniz gerekiyor. ciddi gorunlar var, Bu önemli, çünkü çağırnlzda hüzll, €tkin
bir şekilde ka.ar alamayan bi. birlik, bir devlet, dünya ekonomisi içinde mevzi
kaybedeı Kararla.ü hlzh almak ve hızlı uyguIamak zorundasüniz. Güvenlik ile
ilgili gorunlarda da aynü durum va.. Bosna örneğini düşüneIim, 90'h yılların
başlnda Avrupa'nln göbeğinde bİ iç §avaş, korkunç bir çatüşma söz
konusuydui blrakın htzh kara. almayı Avrupa Devletleri bir araya gelip
anlaşamadılar bu savaşl nası! önleyebili.iz diye. sonuçta Amerika geldi ve
müdahale etti. Hangi açldan bakarsanız bakın Avrupa Birliği hızİ ve etkin bj.
karar alma mekanizmasına sahiP değil. lşte Av.uPa Birliği Anayasasü taslak
metni bunu gerçekleştirmek istiyori öyle her kararln oybİliğj i]e alınması
gerekmesin d€niliyo., oybirliği büyük bjl güvence devletlerin bağlmslzllğınl
koluma|an açüslndan, konfederasyonlaıa özgü bir öze]lik. Ama njtelik]j
oyçokIuğu fed€ra] devletin bir özelliği, giderek tek bİ devletin, fedelasyonun
karar alma süreçlerini benimsemek i§tiyor. Bir başka neden daha var. AvruPa
BirIiği'nin bıı reform çahşmalan çerçevesinde insan hakIan temel şartlan
üzerinde çallşması istemesinin nedeni Avrı.lPa Bjrliği demokrasi Ve in§an
haklaı açısından büyük zaafları, eksik]jkleri olan bir birIik olmasldıı. AV.uPa
Bir]iği diyorum, üye ülkele.den söz etmiyorum. Avrupa Bi.liği üyesi ülkelerin
insan hakları standardlnı hepimiz biliyoruz. lnsan Hakları Avİupa
sözteşmesini imzalamışlardlr, Bideşmiş Milletler sözleşmelerini
imzatam|şlardlr, insan haklaı a]anünda en azündan dünya ölçeğinde çok iyi biı
12