Page 83 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

lSTANBUL PROTOKOLÜ

biteceği duygusu artacaktlt Aşikar bir gerçek olmaslna karşln, kimi zaman
araştlrmacl[ar cezaevi ziyaretLeri sıraslnda biLgi atmakta o denti it9itenmek-
tedirter ki9öaüşüten kişi i[e empati kurmakta başan sağlayamamaktadlrLaı
B.Tlbbi öykü

158. Tam bir tlbbi öykü atlml,daha öncekitıbbi, cerrahive psikiyatrik sorun[an
da içermetidir, Gözaltlna a[lnmadan önceki helhanqi bir yara[anma öyküsü Ve
o[a5ı geç but9uLann betgeLendiğinden emin o[un. Hastaya yönLendirici 50ru
5ormaktan kaçlnln. Görüşmeyi, gözattl 5üresince yaşanan olaylarl kronoLojik
slrayta, açlk uç[u aktanlacak biçimde yaPllandlnn.
169. Kişinin işkence iddial,arl ite böt9e5et işkence pratikteri araslndaki itişkiyi
kurabitmek için, öyküdeki özet bit9il,er yarartl olabiLir. Yararll bitgitere örnek
o[arak; işkence aletlerinin, Vücut pozisyon[arl ve vücudu klslttama yöntem-
lerinin tanlml, otuşan akut Ve kronik yara[ar i[e hareketlerin naslI klsltlandl-
ğlnln tarifive işkence faiLLeri ile gözaLtl ye(ter)i hakktndaki bitgiter veritebitjr
lşkenceye maruz ka[an kişiterden, işkence deneyimine iLişkin açlk uçtu görüş-
me yöntemLeriy{e tam Ve doğru bitgi etde editebltmesi içan hastanln deneyi-
mini, kendi keLimelerini kuLlanarak ve serbest çağnş|mda aktarmasl gerekit
işkence mağduru, işkence deneyimini ve beLirtiLerini kelimetefte açlktarken
güçlük yaşayabiLir. Baz| durumlalda travma olayl Ve betirtiterle itgiti soru
formlannl ve kontrol ListeLerini ku[Lanmak yararll o[abi[ir. Görüşmeci travma
ve semptom[an ale i[gi[i soru formu ve kontroL [istelerini kutLanmanın yarartl
otabileceğini düşünebiLir. Ancak kuttanabateceği bir(ok soru formu olmakla
birl,ikte, hiçbiri işkence mağdurlarü için özet otarak hazlrtanmlş değiLdir. lş-
kence 50nraslnda mağdufun tüm şikayetlera an[amtldlr. lşkence mağdurunun
yaklnmatan, fizikset but9utar a[e arasında bağtantl olsun ya da otma5ln mut-
taka kaydedilmetidir Betti işkence biçimteri jte iıişkitı otabiten akut ve kronik
betirtiter ile klslttltlklal ve takiben iyiteşme süreci betqetenmetidiı
L Akut beliftiler

170, Kişiye, uygüLandlğı iddia ediLen özeL işkence yöntemlera sonraslnda
meydana gelmesj o[a5l tüm yara[anmataa 50rulmaLldlı Örneğin kanama, çü-
rük, şişme, açlk yaratal, taserasyon (ylrtlk), klrlk, çıklk, ektem kitatlenmesa, he-
moptizi, pnömotoraks, ku[ak zan perforasyonu, 9enitoürjner sistem yara[an-
ma[an, yanık[ar (yanlğln derecesine göae renk, büt, nekroz), etektrik yaratan-
ma[an (lezyon[arln boyuttall ve saylsl, renkteri Ve yüzey ö2ettikteri), kimyasat
yara[anmalal (lenk, nekroz betirtiteri), ağrı, hissiztik, kab.z[lk, kusma Vb. Her
beti.tinin şıddeti, slktlğl ve süresi not edatmelidir. Daha sonra gelişen tüm cilt
lezyon[an tanlm[anma[l, nedbe dokusu otuşup otuşmad|ğl kaydediLmelidir.
Akut betirtil,er için; kişinin serbest bırakltdlğl zamandaki 5ağllk durumu na-
5ltdl? Yürüyebitiyor muydu yoksa yatmak zorunda mlydl? Yatmak zorundaysa
ne kadar süre yattl? Yaratar ne kadar srlede iyiteşti? Yaratarl ıttihaptandı ml?
Ne tür tedavi gördü? Tedavi eden doktor m uydu, geteneksel yöntemterte mi

81