Page 84 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

DiYARBAK lR 8ARosU

tedavi oldu? vb.50ru[ar yönettilmelidir Gözattlna atlnan kişinin bu tür oLay-
lan 9öztem yeteneği, işkencenin kendisi ya da sonradan ortaya çlkan etki[era
yüzünden bozu[muş o[abilir Ve bu da betqetenmetidir
2. Kronik beuftiler

171- Kişinin işkence ve kötü muamete yü2ünden oluştuğuna inand|ğl rahat-
slzLlk[an hakklnda bitgiteri toptayln. Her betirtinin Ve betirtiterLe itişkiLi her
kl5lttttlly'sakatllk veya tlbbi Velveya psikotojik tedaviye gerek duyuLan duru-
mun şiddeti, sıktlğl Ve süresini not edin. Akut tezyonLarln etkileri aylar Ve
ylllar sonra saptanamasa da eLektrik ya da termal yanık nedbeleri, isketet
deformiteleri, klrlk[ann yantlş kaynama[an, diş yaralanma[an,5aç[ann kaybl
ve fibromiyozit gibi bazl bu[9u[ar kallcl olabiLiL Baş ağnsl, sl.t ağı5ı, gastro-
intestina[ 5emptom[aı cinset iŞtev bozuktuğu, kas ağllsü gibi 5lk görülen so-
matik şikayetter otabiteceği gibi, depresif duygu durum bozukluğu, anksiyete,
uykusuzLuk, kabus görme, olaylarl tekrar yaşantltama ve haflza güçtüğü gibi
psikotojik betirtiter daha 5lk 9örütür (baklnız b6Lüm Vl.B.2.).
3.Görüşnenin özeti

172, işkence mağdurundaka yaratanmatar diğer travma biçimLerinden farkll
otabi[ir Akut Lezyontar her ne kadar iddia ediLen yaratanmatar için karakte-
ristik olsa da lezyon[ann çoğu yaktaşlk 6 hafta içinde ya hiç nedbe blrakma-
dan ya da karakteristik olmayan nedbeler blrakarak iyi[eşir, Bu durum sıkllk[a
işkence faitl,erinin, işkence izlerini önteyen ya da azattan teknjkler kultan,
mas|ndandlt 8u koşutlarda, fizik muayene bu[9u[arl "normat slnlrlar içinde"
olabi[ir ancak bu durum hiçbir işkence iddia5lnl reddettirmez, Hastanın akut
lezyon[ar ve bunu izleyen dönemdeki jyiteşme süreciyte j[giti aynntl[l 9öz-
iemleri özel işkence ve kötü muame[e iddiaLarlnı doğrutayan önemti bir kanlt
kaynağldlı

c. Fizik muayene
17j. Hastanln aydlntatı[mlş onaml ve öykünün a[lnmaslndan 50nra, bu konu-
da uzman bir hekim taraflndan kapsamIl bir fizik muayene yapllma[ldlt Ha5,
ta, mümkünse hekimin ve ku[[anlilyorsa çevirmenin cin5iyetini seçebitmetidir
Eğef hasta Ve hekim aynl cinsiyetten değitse, hasta karşl çlkmadlğl sürece
hastayla aynl ainsiyetten bir hasta baklcl muayeneye kat,[abiLir. Hasta muaye-
ne sürecinin denetiminin kendisinde olduğunu, istediğizaman muayeneyi sl-
nIrlama ya da durdurma hakklnln o[duğunu anLan]atldür (baklnı2 bötüm lVJ.).
174. Bu bdlümde iteri inceLeme Ve uzman kon5ültasyonu istemekte ilgili bar-
çok başvuru kaynağl vafdlL Hapiste otmadlğ. §ürece mağdurun betirtenen 9e-
reksinimlerinin desteklenme5i/9ideritebitm€sa a(in hekimin fizikve psikotojik
tedavi kurumlanna uLaşabilmesi önem[idit 8azl durum[arda tanüsat testlerin
yapltmasl mümkün olmayabitiı bu eksiktik raporun değelini azaltmamalldlr
(ol,asl tanl5at tetkikter ite ilqiti ayrlntlt] biLgi için bkz.Ek ll).

87