Page 82 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

DiYARBAKlR 8ARO5u

164.Istismar hakklnda doğru Ve ayrlntlt| biL9i etde edebjtmek için 9üven 9e-
rekLidir. İşkence ve diğer istismar biçimterine maruz katmış kişinin güvenini
ka2anabitmek için etkin dinteme,titiz iLetişim, saygl,gerçek empati ve dürüst-
Lük 9erekir Hekiml,eı çok önem[i, bununta beraber be[ki de çok acl ve utanç
Verici gerçeklerin ortaya çlkabite(eği bir qüven ortamI yalatma kapasatesinde
olma[ldlı Burada önemti otan, betki de kişinin antattlğı bu gerçekterin 9örüş-
me anlnda itk kez açlklanan, doLay[l o[arak anlatllanLarln sla oLabileceğinin
farklnda oLmaktlr. Rahat bir ortam oLuşturmanln,9örüşme için yeterli süre
sağ[amanln, ikramda bulunmanın ve tuvalete gitme oLanağl sağ[amanln yanl
slra, hekim hastasına yapllacak değerlendirmeden neter bekLeyebileceğini
anlatma[l, ses tonunda, soru[ardaki ke[ime se(iminde Ve 50ru[arln slraLandl-
nlmaslnda özenli olmaIl (hassas soruLar ancak betli bir samimiyet getiştikten
sonra sorulmah) ve kişi istediği an görÜşmeye ara veriLebaleceği ya da iste-
mediği hiçbir soruyu cevap[amak zorunda olmadlğı konusunda bit9atendirit-
metidir
165. Hekamterin Ve çevirmenlerin hasta hakklnda öğreniten bitginin giztitiği-
ni koruma ve ediniten bi[9iyi sadece hastanln onaylyla açlktama yükümtütü-
ğü vardlr (ayrlca bötüm lll.c,'ye baklnı2). Her kişitek başlna v€ mahremiyetine
5ay9| gösterilerek muayene editmetidiı Hasta, muayenede etde editen bitgi-
lerin açlklanmasl zorunlu[uğu ve konuyla itgili devlet ya da ad[i mercilerin
getirdiği gizlitik slnlrtama[an hakkında biL9ilendiriLmelidir. Görüşmenin ama,
cl kişiye net olarak anlatllmaLldlt Hekim aydlnlatl[mlş onam aL|rken, tlbbi
muayenenin o[asl yararLannl ve çapraşlk sonuçlannl uygun biçimde açlkta-
ylp an[aşllmaslnl 5ağLamatldlr Hekim aydlnlatl[m|ş onamln, başka kişiterjn;
özetLikle kottuk güçLeri Ve adl,i mercilerin basklsl otmadan qönüttü otarak
Verilmesini sağlamaIldlr. Kişinin muayeneyi reddetme hakkl vardlr.8u qibi
durumlarda hekim kişinin muayeneyi ret nedenlerini betgetemetidir Daha
da önemtisi eğer kişi tutuk[u ise, lapol tutuk[unun avukatl ve diğer bir sağ[lk
qörevlasj taraflndan imza[anmaLıdlı
166. Hastalar muayene çerçevesinde Verilen bitgilerin güVenLi bir şekiLde
korunamayacağlndan, bitgitelin basklcl hükümetler taraflndan ete 9eçiriLe-
bileceğinden korkabitırter Korku Ve güvensiz[ik duygu[arl, işkence 5ürecine
hekimlerin ya da 5ağt|k görevtiterinin katltmüş otduğu durumLarda daha da
güç[ü otabitir Birçok dulumda değerlendirmeyi yapan hekim,9örüşmenin ya-
pltdlğ! ye. itibariyte ütkedeki çoğun[uk etnik ve küLtüret kökene ait iken, hasta
azlnhk glup ve küLtürünün mensubu oLabiliL Bu eşitsiztik dinamiği, iktidar
denqesizliği a[glslnl ve gerçektiğinj pekiştirebitiı mağdıJrun korku,9üVensiz-
[ik ve zorta itaat etme olasllığlnl arttlrabilir.
167. Hatihazlrda hapiste yatan bir kişinin, araştlrmacldan alacağl en önemLi
şey empati Ve insani itişki olabiti. Araştlfma, göfüşülen kişiye özet bir katkl
sağLamasa da birçok oL9uda ol,duğu 9ibi işkenaeye son verdirtebitir. Araştlr,
macl uygun empata gÖsterdiğinde, VeliLen bit9iterin bir amaca hizmet ede-

80