Page 119 - Tasarrufun İptali

«TASARRUFUN İPTALİ DAVASI» DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
halinde, alacaklının -icra mahkemesinde- o kimse aleyhine «istihkak
davası» açması gerekir. (ĠĠK. mad. 99) 603 Davacı - alacaklı, açtığı bu
davada, «dava konusu malın üçüncü kişiye değil, borçluya ait oldu-
ğunu» ileri sürer ve bunu kanıtlamaya çalıĢır.
Halbuki, «iptâl davası»nda, davacı - alacaklı, «davalılardan
üçüncü kiĢinin, dava konusu malın maliki olduğunu» önceden kabul
etmiĢ ve bunu bile bile bu davayı açmıĢtır. Davacı-alacaklı, iptâl da-
vasında, «davalılardan borçlunun, diğer davalı üçüncü kişiye, dava
konusu malı devrettiğini ve üçüncü kişinin „malik‟ olduğunu (ya da
„rehin hakkı sahibi‟ olduğunu) ancak, borçlu ile üçüncü kişi arasındaki
işlemin İİK. mad. 278, 280‟de öngörülen varsayımlardan dolayı ken-
disi hakkında geçersiz olduğunu ve bu devre (tasarruf işlemine) rağ-
men, kendisine o mal üzerinde cebri icra hakkı, tanınmasını» -yani, o
malı haczettirip sattırma ve satış parasından alacağını alma hakkı ta-
nınmasını- ister.
Eğer davacı - alacaklı, dava konusu malın mülkiyetinin üçüncü
kiĢiye geçip geçmediği konusunda kesin bilgi sahibi olmadığı için, bu
malın «borçluya ait olduğu» kanısıyla istihkak davası açar ve dava-
lı-üçüncü kiĢi de, «o malın kendisine ait olduğunu (devredildiğini)»
ileri sürerse, davacı - alacaklı, «borçlu ile üçüncü kiĢi arasındaki devir
iĢleminin iptâlini» isteyebilir.
VI- Ġptal davasına konu olabilecek ve neticede iptâl edilebilecek
tasarruflar, Ġcra ve Ġflâs Kanununda, üç grup halinde; 278, 279 ve 280
inci maddelerde öngörülmüĢtür. ĠĠK. mad. 278, 279 ve 280‟de iptâl
edilebilecek (iptâle tâbi) tasarrufların neler olduğu, teker teker sayılarak
(tahdidi olarak) belirtilmiĢ değildir. Yasanın bu maddelerinde, bazı
iptâle tâbi tasarruflar sayılmıĢ ise de, bu sayma sınırlayıcı (tahdidi)
değildir. Hangi tasarrufun iptâle tâbi bulunduğunu, olayın koĢullarına
göre -maddedeki genel tanımlamalar çerçevesinde- hakim takdir ede-
cektir (ĠĠK. mad. 281/I). 604
Ġcra ve Ġflâs Kanununda öngörülen «iptâl edilebilecek» (iptâle
tâbi) tasarruflar ileride ĠĠK. mad. 278, 279 ve 280‟de ayrıntılı olarak
açıklanmıĢtır...
VII- Buraya kadar «İcra ve İflâs Kanununa göre açılacak olan
iptâl davalarına konu olabilecek tasarruflar» hakkında yaptığımız

603 Ayrıntılı bilgi için bknz: UYAR,T./UYAR,A./UYAR,C. ĠĠK ġerhi, C:3, s:4340
vd - UYAR, T. Ġcra Hukukunda Ġstihkak Davaları, 3. Bası, s: 1003 vd. - s:1484
vd. – UYAR, T. ĠĠK. ġerhi, C:6, s:8795 vd.
604 Bknz: 15. HD. 16.2.2005 T. 5141/808; 21.10.2004 T. 3131/5291; HGK.
25.11.1987 T. 15-381/873; 17. HD. 21.1.2008 T. 5529/178 (www.e-uyar.com)

119