Page 61 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

AD§, dul Dnldif 0@İ61 59
'İiEioluM

Yeni Anaya§anın Getirdiği

yenilil«ler

Prof. Dr, Yavuz Atar

8ende bizleri dinlemeye 8elen bütün konuİlan saygı ile selaİİüyorum, Bu8tb burada
size anayasa yapım sürecini r,€ yeni aİayasanın getirdiği yenilikleri konu edinen biİ
tebliğ sunmaya çal§acağrm,

Yenl Aııayala lhdyao ve An.},İss YaPl[ıı sltİ€ct
Acaba şu aİıda ii]kemizin y€ni bir anayasaya ihtiyacı var mıdlr? Yeni biİ anayasaya
ihtiyaç varsa, anayasa değişiİliği süeci nasd yürütti]nelidir?

Tüİkiye'de vatandaşlaİın, ıoplumıın bü}iü krsrİır yeni bil aİarasaya ihtiyacıİnz ol-
duğu konusunda önemli tilçtide biİ uraşma içindediİ. Toplumun hemen heİ kesimi
ü'iİriiİliüteki 1982 anayasasmün 8elişen toplumun üüyaçlarına cevap veremediğine,
devlet yönetiminde yetersiz katdıgüna, insan haİlarıİıı ve hıüukun üstiirılüğünü elTen_
s€l mariada gaİanti altna a]İnaüğına inanmaİtadrİ. Bu nedenle toplum, bu özel]iueİe
sahip yeni bir anayasa }apı]İnasl 8erektiğine inanmaİla ve bunun için zamanlamanİı

da doğtı olduğunu düşünmektediİ. Tükiye'nin yeni bir anayasaya ütiyao vaİdıI. Ta-
bii bu yeni anayasa ütiyacının iç dinamikleri olduğu kadar, dış dinamitleri de vardıİ.
lç dinamik]er nelerdiİ? Genellikle ülkelerin anayasalarının değişmesine ve veniden
yap anmasına yol a§an bi. ıabm fakrörlel vardü. Yeni bir devler kurulurken v€ni bir
anayasa yapür }a da rejim de$şikliginde anayasa degişiı, ıunların dışında anayasal

değişmenin başlıca dinamikterini, bir ülkedeki sosya], €konomik, siyasal ve teİJıolojit
8elişmeler oluşturut, Bir toplumda bu faİtörlerin onaya ç*masr durumunda ana!.asa_
nın bu yeni realilelere uydunrlmas| zorun]uduJ. zira demokatit Ioplumlarda ;aya.
sal değişme toplumda.n ve gerçek hayatran soilıtlanamaz. Kuşkusuz yeni aJtayasaJiın
bu toplumsa| dinamikierle örtüşm€si beklenir. Yaİrn zamafun ba§arülı anayasa yaPürnr
ömek]erinden olan 1978 lspanyol Anayasasınm h azırlayıcılaıındaı Miguel Henero De
Minon'un ifadesiy'e, "YLşayan anay$a bir kimse .araIrndan, protez gibi değil, kendi