Page 36 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı
P. 36
34 T*funrl 8ınt,. l.|s : slvlı Bül ADyğ Aııf!,
Ispanya Anayasasının Inşası
Akın ÖzçER
sa}m Başkan, sayn millewekill€ri !€ değerli katümcılar;
Ben, daha önce de farlıı vesüelerle Ispanya ile ilgili konuşmuştum, sürekli olarak
Ispan!a'},ı 8ündeme getirdik, bugün anayasa yapım süreci çerçevesinde lspanF'dan
söz etm€k istiyorum.
lspanya'nn 6 fualık 1978 tarihind€ yap an ha]koylamasıyla kabul edilenAnayasa,
sü. G€neral Franco'nun ölümünden sonra başlayan "Demokasiye G€çiş" (Tİansi,idıı
Demö{ratical dönerIliIli |açlandıran biİ uzl§ma metnidiİ, AsLnda, bu dönemin ko-
şullan öylesine ağİdır lrj Anayasa'nfı tabu]ü ttiJn sorunların bir anda g€ride bırak ,
masl anlamrna 8elnemiş, lspan}t her şeyin yolı.rna dreceği bir anda, 23 Şubat l98l
taİihinde, a}T *çı terörün krşhrttığı a§keri bir darbe gtrişimi de yaşam§dr, Dalbenin
başarısız kaLnasünr saga}an K-ral luan carlos başta olmak iiz€re, bu demotİatikleşme
sürecinde rol o},nayan Başbakan Adolfo su5fez ve ana muhalefet lideri Felipe Gonza,
lez gibi siyasi aktörler b€İki de diirlyada eşı az göriilen bir demokati}leşm€ siirecinin
kahramanlan olmuşlaİdrr. o bakmdan Anayasa'nın hazırl* aşamasüna ve bu noktaya
nasil getindrFne de kısaca göz atmakta larar va,df,
ı - Re|tm desştl{tğne doğu ılL adlm: demohıtıL genel §€çlİılerIn diizenleİrme,i
G€n€İal Fİanco, ıırk }ıla }akrn bil süre içinde iiıkede yeİıeştirmeye çalışns otoriter
nasyonal Katolik rejimi, 1972 }ılında çıkardığ bir yasayIa, öliimünden sonra kal ola-
rak Devlet Başkanlrsnı üsllenmesini öngördütsi Juan carlos'a emanet etmişor,
'uan
Carlos ise kendisine, demokatik padamenter bir monarşiniİı sembolik yeülerine sa-
hip devlet başkanlığlnı yahştlrmüşnr. Ancak böyte§ine iddialr bir demokatiı dönüşüm
için, rejimin meşru kuİunılanna dayanaral kademeli bir d€mokatikleşme sürecini
yönetmek 8€rekmiştir. Bu sür€çteki öncelikli hedel sırasüyla geniş kapsamlı bir af ilan
edilm€si ve yasa}.laİımrş tüm siyası panilerin yasaltaştır ması, §iyasi bir reform yasası
çüİanlarak, demokratik genel seçirİılenn }apılmasıdır. Kra] Juan carlos, bu hed€flerini
gerçek]eştirecek kişi oıaral. Fİanco rejiminden gelen ancak son derece pragmatik bir
kafa yapıslna sahip olan Adolfo sufuez'i seçmiş ve kendisini Başbalan atanrştür,