Page 35 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

s.in.iOtrum] 3ı(sO4inürüğ R.]im 3*nn&iAmnn 33

aİa§ında Tükliü veya Tüİk ollnamaİ 8ibi a}Tırnlar ü,ardr ama buiilara biz vatandaşlrk
ba}rjİırndan yani biİ hükuti bağ olarat "Tiiİk denir'' demek istedü.
Falaa bunu aslında biraz şöyIe de meşrulaşlrİabiliriz diye düŞündü. Bürada biraz
fir§atçlükyaptrğımzü da -en aandan kendi düşüncemin öyle anlaşıacağı baİrmrndan-
söylemem 8erekİ. t924 aJıayasasında da benz€r bir hüküm vaİ. '.Türk denir'' ifadesi

bu anarasada geçiyor fakaı madde metninde '.dil''€ ili§kin bir l'ı.ıİgu yok, "Tlİkiye aha-
İsine vaıandaşlık bakmından din v€ ırk aynml 8özetmek§izin Tük olunur" şellinde
biİ dliz€nleme va.r. Faİat ı924 anayasasında maİsat başkadır, 1924 anayasasmdaki
İnaݧat, '1rkç,ü" v€ya "etnik aynmcılü" kokan bir maksattür; çüntii Türİ olİnalana
biz nas Tiiİk'iİ diyebiliriz. Tiiİk'riir lahru yazamadüğımı2a -çünİii bunlaİ Tfuk
8öre
değil- Tiirl deniİ diyebi]iriz ancat. Bu tabirin münhasıran gayri müslinler için kııtla-
n mrş oiduğunu belinmeİ gerek, Bizim önerdiğimiz şey bu değil, maİsadlmız ''Tük''

İelirn€sini -açüça beli edilnek kaydryla- tamaİuyla si}asi ve hüüi bir bağ olaraİ
lullanmaktrr, burada emik farİlılrİ]an reddeden biİ !,aİlaşım söz konusu değjldir.
En başta söylediğime dönerek bilirmeye çalışaylm, (iiılttirel çoğulculü açüsından
bunun dışmda başı.a konıiaİ da var tabi ama oİi]ara beIti ıaroşma]ar sırasında giİebi,
liriz. Başta sir},iediğim gibi, daha 8eniş bir demokasi düşüncesinin oluştun lmasl ba_
km]ndan bir yeni anayasa düşiinülecek§e _benim de aİadan geçen zamanda bu metne
bir mesaf€ kendi zihrıimde taza]rmış oIduğumdan hareketle, bu düzer emenin dahi
etnik çoğırlculuğu Tiirkiye'de demokatik bir biçimd€ ifadelendirm€y€ yetmediği eğer
düşiintilüyorsa o zaman ü,ztandaşlÜ taİümınü yapmattan tamamen vazgeçilebi]ir. Bı.r
çerçevede btaz sonra sayın Aİln Özçer Ispan}a hakknda konuşacak ki, lspanya dene-
yimi ve lspanya anayasasi son deİec ilginç bir ömektiİ, Yani !,atandaşl* tanmİİü pa§
geçerek, onu siikutla geçerek daha
8eniş bir katıIlm mekanizmasını, daha çoğulcu biİ
demokasi düşüncesini Türkiye'de yerleştirmeye ça]ışabiliriz. Tabi tlim bunlann geİ,
çekleşebi]nesinin olabiliİligi ve bu tiiI hii}ilrnleri içeren bir arıayasa imkanıİıın o(aya
çüabilmesi bizim buİalardan bir şey söyl€memiz veya yazıp çizmemizle olacak biİ şey
değil. fulında heİ şey sizlerin ne yapacaFna bağlıdır. Çok teşekkür ederim.

Mu9ııfs Özen D€ğerİ dirıeyer er; konuşmac arrn sunuİİılarından sonra krsa bir
soru-cevaP böltimü oİacak Eğeİ şimdiden sonÜrınlzl bize yazülı olarak iletirseniz
zamandan tasamf etmiş oİuİuz. Üçiincü konuşmactm]z emekli diplomat saü,ırı Aİln
ozçer, Aİ]n Bey, aoa}asa yaPım süfecine bir öm€k oiarat IspanF anayasasınrn oluşıı-
mrrnu arılatacak. Bu},unrn sayn Özçer.