Page 150 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

146 ror,nql3,1n lişaj| s,

o zaman '(amuo}ı.ına gİdğmda bana sorduHanna ne cevap vereceğim?" diye dii§ü-
nüp bir çok alıernatif hazırlafdım. "Bu A, bu B, bu C plani' deyip, üç tane klasör koyar-
dlm soranlafln önüne. Politika böyle yapültİ, yoksa başka türlü mümtiin degil.
lnsajılaİın analtsadan taleplelinin olmasl gerekir. Eğer bu talepler yoksa ben bı.ına
"yarıl,ş Politika" derim, Çtinkü eğer politikarİn amacı insalılaİ için orta} iyiyi bırlmaİ-
sa, bu onaİ iyinin araçlannln ne oıdu§ınun somut bir şeİjlde ortaya konma§ lazun.
Bana göre Kürt meselesinde önceliİle biİ vatandaşl* probl€mi !6r, burasl doğ-
nr. Falat bu konu da t€z sahipl€ri rarafından aç*lıHa dile 8etirilmiyor. Ben, Vahap
coşkun'un bildirisinde önerdiği foİmülü benimsiyorum, Yani vatandaşbk tanümrna
" işte şıına Tiirk denir" gibi bir ibaİenin konu]rnaması lazım. Anayasa ıasla&nda 8etiri-
len vatandaştİ öneri]eri yeni değil. En iyisi vatandaın kim oIduğunu (arif edecek bir
tanımdan kaçınmakrİ ki, bu konuda ben de biİ yazJ yazrnrştüm. Bize, için de 'Tiirk"
sözcüğtinün 8eçmediği bir anayasa lazım, Yoksa bazılannın sawnduğu "Anayasada
Türk olsun ama yanına Kürdü de koyüm" düşüncesi yanlış, çüokü bunun arkasl gel-
meyebilir, bu konudaki ıanışmalar klncü olabilir. Mesela geçen giin A}ımet Türk'iin

'Biz burada şu kadar mülyon insanu, şu kadar }ddlr buİada yaşlyoruz. biz yakın za-
mandaki 8öçlerle buraya 8elen insar arla kryaslanabilir miyiz?" şeuindeki ifad€leri ne
kadar inciliciydi de$l mi?
Dolay§ıyla anayasada bir ve}a iki etnik kinlige yer v€rmek yanlış, ihnciyi anayasa
ya koydunuz mu üçüncüsünü de koymanP lazım gelir. Bunun sonuyoktü, Bu, anaya-
sa yaptm tekıiği aç,smdan yanlüş bir yöntemj benim bilebildiğim kadanyıa hiçbir ana-
yasada vatandaşa ne denilece*ini belinen bir tarif yok. Vatandaşlık da kanuİla tespiı
€dilir, bir tarifin peşinde koşmaya hiç mi hiç gerek yok.
Tabii şöyle bir konu var: Benim ashnda bu yeni taslagın ne 8etteceği konusunda
kuşküanm var. Çünlü gördüğiiniiz 8ibi (tirtlerin öze[iİ]e potitileşmiş biİ bölümü-
nün d§ında bu lanışmaya hiç kimse sahip çıkİfuyor. Yalon zamanda lstanbul'da bıı
ta§Iağ hazırlayan bir ü}€nin de hazür olduğu bir topiantr yapmlşük ve içeride sad€ce
l7 kişi vaJdı. Yani ilgili yok. AlT böyle bir taslak hazırhyor ama ben eminim ki Aİ(P
tabafunda da bu anayasa değişikli$ konusunda "Aman ne kadaİ da iyi oluyor, bu ana-
yasa değişecek nüayet!" denilniyordur. Ceza yasası yapıIırken düa fazla bir katıİm
ve tartışma valdr ğna halİrn anayasayla fazla il8i§i yok. Xeşke olsaydı ıabii, Kitderin
politiııeşmiş bir bölümünün bu işe sanlma$ gibi mesela Aleviler de, Müdümadar da
daha bu işe daha fazla sanlsalard.
Tabii ilgisizliğin }ıanında bir de anayasanın degişm€siyle birlikte bütiin işl€rin değiş,
mediğini de unutmamak gerekir. Taslağailişkjn tartlşmalajda, devletin birey merkezli
olması dile geliriliyor. Ancaı Türkiye'de ömeğin hukukun devlet merkedi olrnası veya
idarenin u}€da$alannda devleti öncelikle gözetmesi anayasaİrrn böyle olmasrndan
dola},ı kaynaklanmüyor. xendileri öyıe olduğu için bu anayasa böyledir. 8u anayasayla
iyi idare olmaz nıı? Bana göre olur. Bakü 1924 Aıayasası ile Tiirkiye uzun y,llaİ tek
partili bir dönem yaşadı, ama anayasayla l946'dan sonra çok partili bir hayat da sürdü.