Page 127 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

0çü.ü o!dh: [ çoor.ufuİ İ25
^GB9

lann kendilerini nas 8ördükleri ile ilgileniyor. I§lamiy€t eğer bir insan kendine.Ben,

Müsiiiman'ım" diyorsa öıesini çok §or8u]amaz.
'B€röniisünlin drn öz$irlüğünün teİekleİtnden oıduğu rabul edlxyorsa medeıd
ült€ olna uğa§mdı olduğumüz yotda btİ Miirllınan eİLeğe üç kldrnla evteııebltmc
öz{iiİıüğü tanlmasının Lıbul Gdlıın6lnd€n endlre duymuyoİ murıınüzr'' Hiçbir en-
dişe duymuyorum. Çiinİü bu işler sosyolojik gidiyor birazc* da, Bugiin mesela insan_
ıarın dön evlilit yapmaslnl engelleyen sadece yasal melzuat değildir, bu8ün evlenmek
isteyen evleniyor zaten. Yani bugün toplumda çok evli insanlar var r,.e bu taİih bp}unca
da hep öyle olagelmiştiİ. Dahas, dört evlilik mutlaİ bir ha} değil, bu, lslan'ın içinde de
hsıtlanabilen bir haku. Yani Islamln içeri§inde de dönemin€ göre Müslüman yöne-
liçilefiJı klsltlayabildi}.leri bir haltır. Günümiizde de bu işlerde sosyolojik şadal işlerl
Hem kadınlann ıoplum içinde kazand*lan §taıü, hem de kentleşmenin onaya
çütar
dığl yeni ilişkiler çok eviiliği yürütmeyi zorlaştınyor. Ama buna rağm€n yüriitebilenler
yine de var ve bur ar hiç de öyle yasal m€lzuau diİtlemiyor.
Çok,evlilik sadece şimdi değil, lslam'da ilk onaya konduğu dönemde de birçok
toplumsal şartı 8öz önünde bulunduraİ ucu açıİ diizenlemeleİd€n bir ıanesidir. Bu
din€r eme, bazı dönerrılerde dzellik]e nüfus den8esinin korunmasü yiirütiilmesi açı_
§ındaİ da önenrli biİ işlev 8öfmüştiir. Kufan-ı Kerim'd€ "Biİ evlilik sizin için daha ha-
yrİd]r" denilir, böyleİue çokevlilik psikolojikve söylemse| biİ baskr alünda tutuiuyor.

Yani çok evliliğe tevessül edelüler zaten toplıım içerisind€ h€I zaman çok da maİbul
8örii]nemişlerdir. Bu en azından Kuran'daki biİ ıavsiyenin toplumsa] yansımasüiın bu
oıduğunu rahatlıİ.la söyleyebilirim.
"An.y$a,linetlmlnln hukut kuİallın lle sıtl andrünasıy'a blrgyteİtn hü ve
öztiiİtiiİıerlrıl İoİumayı sağlamat amacıy'ı yıpdan me.ındtr. Anıy8anm diİf tçe_
r|İlt olİn.sİ anaFsa İ sJnacrrra ne kıdaİ hlEıet eder, böy'e bıİ dufum laiİltİ tlİe_
,Me brğdaşİ ml?" Ben, anayasanın dini içeriİli olması g€rekiğini söyl€medim zaıen,
aksine ben de anayasanün dini içerikli olmaması 8erektiğini söylüyorum.
"Blıdtğniz iizere dtnln devtet tşıerinden aFllnadığ ysni dln devted üfatru tı_
şİyan devlede. tsnn§al blı siice sal pıiİ. Peti, ıannsal btİ 8üce,alıtp olaı biİ devt€-
ı€ lırşı dlııs€I b.zda aantıİtı İdan halıon §avunma mebninı.sı ne olıbtllI?'' Bu
dinle ilgili birprobl€m değildir. Bu8ün mevcut ulus-devl€t yap anmasünda da devlet,
dini bu kadar dışladüğı halde, son derece tanrısal ve dini bi. şey gibi kendini sunuyoİ.
son deİece teolojik biİ sdyıeme dayanan devlel, kendini ilahi biryapl olarak sunar.
ailiyorsunuz bizim devletimizde "kutsal devlet''tiİ. savaşanlar ve öl€nler .'şehitler''dir,
ka]aİlar "gaziler"dir. Yani son derece sekül€r ve son derece dini bir iç€rü, son derece
başarılı bir şekilde bijbiriyle Mlaştünlmüş durumda. Düa çok sorular var ancaı vakti_
miz doldu, sorulaf için 8erçeken çok teşekİiir ediyorum.
Adem Avcıİt6n: Sorulann çoğu Yasin Bey'e gelmişti, soİulara çok gi\zel cevaplar
aldık. Ancal valdmiz çok daraldl, çok teş€kktir ediyorum. Şimdi sa}rn Yurttaş'a söz
vermek istiyorum. Buyurun Sar,ıİ Ytırttaş.