Page 132 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

u0 Toprnrı sı.ın ln!.n: 5 v Bn Aryar Arıy,r,

Tltİueİtn-kt.ey an 5m blnl bultnııyor_ lazrnıınlanna dedntttyor, ıİa}'taH Tiift-
menlİ hıttrnndan dcm vunılıı}n.. Peıl, say an mlıyonlın alsn Kıirdertn h.İlı-
n no}taamda nlye bu kad.İ iirİeİ v€ görmezdm gelrne düİumu m.v.ltı? Biİ hakkı
teslim eımek o kadar tolay değil tabi; 80 ylda oluşan ve yok sayma, asimil€ etme ve
sitekli mahkum etme üzerine inşa €dilen biİ kti]tiir var. Şimdi zannediyorum bu kiiltiir
önemli oranda saİsnt ar geçirdi. Art* toplum anık bu hali},le deiam edemez. Çeşit]i
v€sileleİle içeride d§anda yeni ope.asyoİrlar Fpabilirler ama faİat insarilann kafasl,
nın içindeki düşünceleri, insaılarırı hayadarı boFrnca edindiueri di]i ve k ttifü ken_
dilerinden alamazlar. Şimdi tabi bizim Başbakaİl iyi niyetli ve dürüst olmaya davet
etme haİLrmız !aİ. Yani sorun eğer Buİ8ar Türk]eri}6e evet, sorun Alman}a'da yaşa}an
T(jrklerse evet, sorun lrakta yaşayan Türklerse evet, sorun Kbns'ta yaşayan Türtler§e
evet ama sorun Künlerse hayr. Zannediyorum bu politikay artık toplum vicdanı, ay_
dın vicdant, kamuoru ve Kürder },utmuyorlaİ. Dola},ısMa sorguluyoİlaİ, bu sor8ülama
sürecinin hayrlü sonuçlaİa tol açmasünü temenni ediyorum, soru]annz ve ilginiz için
teş€kkür ediyorıım.

Adem Avcıhİ8n: saytn Yurttaş'a teşekldİ ediyoİuz, zamaİımE daraldr. Hemen Sa-
yn Berat Hocama son sözü vermek istiyonım, buyurun Hocam.
Be.aı Ödpek Bir arkadaşımu ı'Baüıiiİtüsü pİoblemlrc tltştJn ıaJğşmal.rda ya_
.ağ 3rtuarılaİ 'Blz Atatiiİtclin çocütlarryız ve baröİti[itlerln ı.lİlığ yoİ eııDe.lne
ldn tEİmğyec€ğz' dtyorlaİ. oiısa bo{önülüeriı bli},le blİ nİred }okıuİ ve tek t e-
nen dtnlerlnln ger€ııl yapİn.l(tt1' şeklinde bir değeflendirme yapmış. Buna ilişkin
şunları söyIeyebilirim: Burada başöftilülerden niyet açık]amasın bekleyenler var.
Sanli böyle homojen, tek tip aynl şeyi düşünüp aynı şeİjlde dawanan bir başörtülü
diye bir canlı türü varmış gibi bir r?İlaşım var. Öyle bir şey yok. Bir özgürtüğii kıı]la-
nana "Sen bu öz8üİlü6i niye kullanlyoİsun" diye sorulmamast ger€kir. B€lkj bireysel
olarak sadece merakan dola},r soİulabilir, ama bir otorite "sen başmı dini sebepten
mi yoksa sii?si sebept€n mi önüyorsun" diy€ soruyorsa burada verilecek tek bir cevap
vardır sana nelÇünİü bir insan kendisiniDah €tmekzorunda değildir, bu ancak onun
bi. teİ.ihi olahilir
Bir başka soİu: "xlm§€ dlntnl İç*lamıya zorıansmoz dtyc blİ madde va, dlğBt
blİ mıdde dtn deİsınden muaf olİna madd6t. lnssrılar mııaf olınE ı 8tatlİbrlnde

dinl tütüdlsİt aftİtaınlş olnayücaİlaİ mr?'' Dini inancrnı ya da inancınt açrk]ama,
ya zoIIanmama bir insan hallrdır. Ama eger kamusaI eğitimde din dersi söz konusu
ise burada yap aca* en az kötü düzenleme ya da durumu en iyi şekilde kurtaracak
düzenıeme, €n azndan isıemeyene bunun verilmemesidiİ. Ama ideal durum bu değil,
dir; ideal durum, din eğitimini ,devlerin değil toplumun verme§idir. Şimdi Türkiye'de
Tevhid-i Tedrisat'la beraber bu yasaklandığı için imam hatipter }a da oku]lardak din
dersi bir riir ara çözüm gibi ortaya çkmüşılr. Ideal durum din eğitimi veren okullaİın
açılmasldır. Dünyanln bütün demokatik ütkelerinde bu kullanülan bir haknr, Türkiye
hanç,