Page 124 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

ale alan bir ideoloji; ayrlca diğeİ §ekliyle insaniara sjyasal haklan değil, sadece kültürcl alan,
daki taleplerini öz9İrce ıfade €d€bilme alanlan yaratmay. amaçllyor. Çokkültürlülük ideoloji_
sj bir kültürel farkllllk yaratüna siyaseti ve birbirlerinden kaltürel açldan farkll durumda olan_
larl bir arada tutma sanatl.
Şimdi soruma geliyorun: sizin sunumunuıda sanki çokkültürlülük ideolojisinin çöktüğü ya da
y€tersi2 geldiği gibi bir durum yaratlldl. Bizim tam da bu çokkültüİlülük ideolojisine muhtaç
olduğıJnuı bır süreçt€, eğer bunlar çöktüys€ şimdi neye sanlacağlz? ikincisj, siz Kanada'dan
ve Avustralya'dan bahsettini2. 8u ülkel€r demokrasileri oluştururken mü2akereci bir anlaylşla
yola çlktılar v€ hatta bunun adlna da [mü2akereci demokrasi'' d€ndi, Türkiye'de böyle müza,
keİeci bir demokrasi koşullan yaratmanln koş!llan Var mıdlr, yok mudur?

Fo.un Ü3t.|
Çokkültğrcü politikalarln/ ömeğin eğitim alanlnda heİ zaman da çok başarıl] olmadlğl ve kül
türler arasl bjr eğitim anlaylşlna doğrı] gidildiğj tespit edildi ki bu çok önemlidir. Diyelim İi
kendi anadiIini kullanma, öğrenme bir haktr tabii ki/ ancak osmanll millet sjsteminde olduğu
gibi birbiriyle çok da fazla temas etmeyen topluluklar halind€ yaşamak değildir bizim amacl,
mlz h€İhalda. Toplumsal banşln nasll sağlanabileceğini, jnsanlaİın daha geni§ bir u2laşmayl
nasll sağlayabilec€ğini düşündüğünaz anda, m€seleye topyekün bakmak, kendi kültürü kadar
başka kültürlere de hak tanlmayı esas alan Ve onurı haklaa için de politika ür€ten/ birlikte po-
lltik bir seferb€İliğe giİen topluluklar yaratllmaslnl hed€fl€mek dulumundaylz.

ikjnci5i, müzakereci demokrasi çok yeni bir kavramdlr. Ben Tİİkaye'de her şey€ karşln böyle
bır ortanın yavaş yavaş taşladlğlnl dİşünüyorı]m. Batl ülkelerine göre çok daha gerideyjz el,
bett€, ana bundan diyelim İj bir be§ altı yıl öncesine göre daha iyi bir noktaya gidiyor gibiyiz,

8l, k l lmcl
Birincisorum sayın Üstel'e olacak. Günümüıde anaya9 hukukunun öuellikle de 8atl Avrupa
standartlan çerçevesinde ulaşmlş olduğ! aşama iıe Türkiye'nin özgün ko§ulları d€ğellendirdi
ğinde, sivil, renksiz, her türlü ideolojik ve etnik !n5!l üstünlüğün€ dayal1 anlaylştan annmlş
bir anayasa jl€, kolektif haklann aşlİl biçimde vurguland ğl, belli etnik aidiyetlere kuwetli
göndermeler yapan anayasa tarifi araslnda bir çelişki olduğunu düşünüyor musunuz?

ikinci sorum da sayrn MesıJt Yeğen'e, Ülk€m]2]n tarihi ve sosyolojik süreçleri incelend]ğ]nde, ye_
ni anayasamlzda özellikle kimlik sorununu kapnylcl, kallclyaklaşlmlann s6z konusu olabileceğ]
konusunda umudunuz var ml? Öı€llikle Kürtlerin AKP'ye verdiği kuwetli d€st€k ve AKP'nin de
Kürt m€selesine yaklaşlml neıara allndlğlnda bunun bir nevi Lozan'da bahs€ttiğımiı Kürteİin
durumuyla benzel bil durum olduğu kanaat]nde misiniz? Bu anlamda lmı]tval ml5lnl.?

fü!|ln 0İt.|
Her hak bil öıgürlük alanıdll aynl zamar]da. Kühürel İimlik talepl€ri söz konusu oiduğunda,
kol€ktif haklaİn biraz probl€m taşldlğlnü düşünüyorumi çünkü kimljk içine doğulan bir şeydir,

ün