Page 64 - Türk Ceza Kanunu Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Ceza Ve Tedbirleri İnfazı Hakkında Kanun Tasarıların İlişkin Görüş- Eleştiri Ve Önerileriniz

CEZA MUHAKEMELERI USULÜ KANUNU TAsARISI

ğın bilinen konutunun kapısına ve mahkeme levhasına asılmak üzere ilanına karar verir ve
bu işlemlerin yerine getirildiğinin tutanakla saptanmasından itibaren 1o gün içinde başvur-
mayan sanığın kaçak olduğuna karar verilir.
Kaçak olduğuna karar verilen sanık hakkında mahkemece;
/ aa, 'Dava açmak ve açılmış davalannı sürdürme hakkının kaldınlmasına,
/ bb. Seçme ve seçilme hakiannın kaldırılmasına,

/ cc, kamu hizmetlerinden yasaklanmış sayılarak cezanın gerektirdiğ' yoksunluklara ta-
bi kılınmasına,
/ dd. Taşınır veya taşınmaz mallarına veya banka hesaplanna elkonulması ve bunların
mahkemece atanan kayyım tarafından idare edilmesine",
karar verilebileceqi öngörülmüştür,
Adeta, zulmün hukukunu düzenleyen bu tanımlama ve aynı tanıma bağlı tedbirlere iliş-
kin yeni usul, ileri ciddi yakınmaların ve ağır mağduriyetlerin nedeni olacaktır.
Maddedeki tanımlama, toplumumuzun ekonomik ve sosyal karakteri ile; sosyolo.iik ya-
pıya bağlı zaruretler ve alışkanlıklarımızla uyarlı değildir. Genç nüfusun yoğunlukta olduğu
ülkemizde, öteden beri devam eden gelişkin bir ekonomik yapı bulunmadığı; üretim ilişki-
leri istikrar arz etmediği; işsizlik oranının gittikçe arttığl ve nüfus artlşınln dizginsiz
şekilde
devam ettiği toplumumuz,'göçebe.' geleneğini halen sürdürmektedir.
lstanbul, Ankara, lzmir. Adana, Bursa, Mersin ve Diyarbakır gibi büyük kentlerimizde,
çevre illerden sürekli akan nüfus hareketlerinin etkisi gözetildiğinde, büyüt kentlerdeki nü-
fusun büyük bölümü, "potansiyel kaçak'' kategorisinde yer almaktadır.

ldare uygulamalarına bağIı olarak kent merkezlerinde mahalle, cadde ve sokak adları sık
sık değiştirilmekte; kira fiyatlannın istikrarsızlığı sık sık adres değişikliğine neden olmakta;
çalışma hayatında uzmanlaşma sağlanamadığı için sık sık jş değiştirme ve buna bağlı adres
değişiklikleri bireyi adeta "mekansız" konumuna düşürmektedir. yeni yapılaşmalara bağlı

yerleşimler ve kent varoşlarında yeni yerleşim alanları açılması da, oturulan mekanın sık sık
değiştirilmesine yol açmaktadlr.
kan davalan, düşmanlıklar ve sair husumetler.,. Şiddet olaylan nedeniyle tüm ai|e birey-
lerini de yanına alarak köyünü, oturduğu ilçeyi, mekanını terk etmek zorunda kalınmasü.,.
kendisi ve aile bireylerini muhtemel tehlikelerden koruma kaygısı i|e kent merkezlerinde izi-
ni belli etmeden yaşama zorunluluğu vb. sayılabilecek binlerce sosyolojik neden tamamen
insani oIgulara dayanmaktadır. Şüpheli veya sanığın kusur, kasıt ya da kabahatine bag|ı ol-

mayan bu haller birlikte değerlendirildiğinde, Tasarıda yapılan 'kaçak'' tanlmlamasl ve bu-
na bağlı olarak ihdas edilmiş kahredici 'usul" tedbirleri, lv, Murat Devrj'ni mumla aratacak
ağırlıktadır. lnsan haklan ve ceza adaletinin temel ilkeleri ile bağdaşmaz haldeki bu düzen-
leme, Anayasamıza da açıkça aykındır. Belirtilen sosyolojik gerçekler ve hukuki gerekçeler
gözetilerek, Tasannün 286-289, maddelerinde öngörülen düzenlemenin metinden çlkartll-
ması gerektiği görüşündeyiz,

DIYARBAKIR BARosu YAY|NLAR|
62