Page 52 - İtirazın İptali Davası

TAHSİL (EDA) DAVASI
5
Yüksek mahkeme (özellikle; 11. Hukuk Dairesi) birinci görü-
Ģü benimseyerek “bir yıl içinde tahsil davasının açılabileceği gibi, bir
yıldan sonra da zamanaĢımı süresi içinde -hatta zamanaĢımı geçtikten
sonra dahi- her zaman bu davanın açılabileceğini” belirtmiĢtir.
II- Borçlu hakkında yapılan genel haciz yolu ile ilamsız takibe
süresi geçtikten sonra itiraz ederse, acaba alacaklı, borçluya karĢı
“tahsil (eda) davası” açabilir mi?
6
Bir görüĢe göre “itirazın hiç yapılmamış, geç yapılmış ya da ic-
ra mahkemesince kaldırılmış olması faraziyelerinde alacaklarının (in-
kar tazminatı da istemesine olanak verecek) bir itirazın iptali davası
açması, ortada iptal edilecek itiraz bulunmadığı için tamamen gerek-
siz ve yararsız ise de, bu faraziyelerde alelade bir eda davası açmakta
alacaklının pek yerinde çıkarı olabilir... Gerçekten eda hükmü, aynı
zamanda alacağın varlığı hakkında tesbit hükmünü de içereceğinden,
alacaklı böylece hakkını kesin hükme bağlamış olacaktır...” buna kar-
7
Ģın katıldığımız diğer bir görüĢe göre, “borçlunun süresinde itiraz
etmemesi nedeniyle icra takibi kesinleşmiş olan alacaklarının artık,
aynı alacak için eda (tahsil) davası açmasında hukuki yararı yoktur.
Çünkü, alacaklı dava açsa bile, dava sonucunda alacağı ilamı da ic-
raya koyacak ve borcun ödenmemesi halinde haciz isteyebilecektir.
Oysa, burada ilamsız icra takibinin kesinleşmiş olması nedeniyle ala-
caklının haciz isteme yetkisi doğmuş durumdadır. Yani, alacaklı, dava
ile erişebileceği amaca, esasen ulaşmış durumdadır. Bu nedenle, ala-
caklının, buna rağmen alacak davası açmasında korunmaya değer bir
hukuki yararı yoktur...”
III- “Tahsil (eda) davası”nın diğer özellikleri ve doğurduğu so-
nuçlar Ģunlardır:
a) Bu dava, genel hükümlere göre y e t k i l i (HMK. mad.5 vd.)
ve g ö r e v l i (HMK. mad. 1-4) o l a n m a h k e m e d e açılır.
b) Bu dava, n i s b i h a r ç yatırılarak açılır. Davacı (alacaklı),
icra dairesinde takip talebinde bulunurken yatırmıĢ olduğu binde beĢ

5 Bknz: 11. HD. 10.5.1986 T. 1729/2410; 31.5.1985 T. 3035/3414 (www.
e-uyar.com)
6 UMAR, B. Medeni Yargılama ve Ġcra-Ġflas Hukukunun Uygulama Yönünden
önemli Bazı Sorunları (Ġzmir Bar. D. 1983/2, s:52) – UMAR, B. Postacıoğ-
lu‟nun 538 sayılı Kanuna Göre Yazdığı “Ġcra Hukuk Esasları” Kitabının Tahlili
(ĠHFM, 1968/3-4, s:347)
7 KURU, B. Hukuk Muhakemeleri Usulü, C:2, s:1370 – KURU, B. Ġcra ve Ġflas
Hukuku, C:1, s:302

52