Page 37 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

haklan sorunu yaşanıyor. sonuç o]arak Avrupa Bir]iğj düşüncesjnj atmlş olan
ülkeler bunıa. ve o ülke ortak ülke. Bu ülkeler külselleşen dünyada ekonomik
ve siyasal olaİak diğ€r ü]kel€ıi sömülmektedi.]el. ltalya ve lngiltele gibi
l]lkelerin l.ak'a gitmele.ive kak'ta bir takım ın§an haklarl sorun]all yaşanlyor
in§anlar ölüyor veya açllktan çocuklar ge]işimsiz kallyo. sonuçta Türkiye de
demok.atikleşme V€ insan hakiarl konusunda Avrupa Bir]jği normlanna
uıaşmak istiyor, biıdiğimjz gibi ü]kemjrde bir takım muhafarakar in§anlar da
Vaı onlal ltalya ve lngiltere gibj Avlupa Birliğj ülkelerini orada yaPmlş
olduklan insan haklarl ih]all€rini örnek göste.erek Türkiye'deki insan hakla.ü
gelişjmi engellenm€z mj?

Doç. Dİ. oktay (ygun| Çok klsaca cevap veleyim V€ son sorudan

baş|ayım. lngiltere lrak'ta ask€ri bjr harekata girişti, daha doğrusu l.ak'ln
işgali olayına ABD ile bi.likte giıişti. Hukuki açldan ne olu.? En önemlj
sonuc! şu: lngiltere, orada yoI açhğı insan hak]arı ihlall€üi bakımlndan, jşte

ö.nek]eri görüyoluz, yan]lşhkla sivjll€l öldürülüyor, yaşam ha*kına aykın
cjddi jhlaıler oıuyor. lngiltere'njn Avrupa lnsan Hak]an Sözleşmesi
çe.çevesinde sorumlu tutmak mümkün, lngiltere, .'burası benim topıagım
değiı" diyemez, Bu bizim Klbrlslaki dır.umumuza benziyor, haırlarsanız.
Kuzey Klbrıs Türkiye cUmhuriyetj toprağı değildj, ama orada otırz bin küstrr
askerimiz var, orada kontrolü ciddi olarak elde bulunduıuyoruz ve AvÇ
lnsan Hakları Mahkemesj oradaki insan haklaıü ihlallerind;n Krruy K,;;,"
Tütl cumhkiyetinl degil Türkiy€ cumhu|iyeti.nl solumlu tutuyor. Buoüne
kadar bunu yaptı. Kuzey kaklaki durum Ingiltere açısından İ,ar. lİ...
hak]all bakımlndan Avrupa Insan Haklarl Mahkemesi önünde sorumlu
tutuıabjlir. Amerika so.umlır tutulamaz, sözıeşmeye taraf d€ğil, ajı"J..
"-"
sonraki oturumun konusu jnsancıl hukuktur, orada ABD'yj insancll ;ukuk
çelçevesinde tartışacağüu. Şimdi ilk §oru solan alkadaşlmıza gelelim. Türk
kimliği, Türk kü]türü, vatandaşİk, Atatürk'ün izlediği j; iıgili olarak
Poljtika
hemen şunıj söy]€yeyim, ben Atatürk'ün Türk vatandaşllğı y"a" iı:rl ı,"ıl,
tanlmınl çağdaşlaştırdlğınü beliltiyorum. Hiçbil şeki]de Türk olmavl etnik bi.
unsura, kan bağlna dayandlrmamlşur. Türkiv€ cumhunyeti.ni iuran rtrı<
halklna 'Iürk d€nlr demiştlr, bU kada| basit, ıi..r,"a. y"ş"y""
'""""ı*,"
kökeni, djnj, dili fark etmez. 8askın Beyin dediği gjbi buüada o;jektif unsırllar
ön,planda değil. Sülbjekhhil: sil kendlnlziöyle göloyorsanlz. öyl;sinlzdil, Ama
daha Atatnrk'Un ddnemlnde asl,ndd bU ü§l kim||k ah kimlikle özleşti.llmeye
başlandl Atatürk ölmeden önc€ cHP içindeki ı.z, i.sanıa. ıi.az ı.ıa, aş1,
mi]liyetçi pozisyonundadırlar. Ama bunlan doğal karş,lamak ge.eki. Oİu;lu
ka.şllamak demiyorum, doğa] ka.şllamak ge.ekiyol,
çünkü Ulus devlet
kujmanln zorluklan bunlar. Avrupalılar z. o,ınvu su*şnu ı*uau, u,
asimj]asyon politikasını §ürdürdüıer ki orada da ulus devletin kurulmasl jki

3I