Page 42 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

DlYAR8AKlR BARosU

hastanln kim[iğinin açlklanmas|nln 9erekmediği bütün durumtarda kul,tanl-
tabitir. (Örneğin, betLi bir işkence ya da kötü muamete biçima hakklnda veri
top[anlrken, bu durürm sözkonusu otabitir.) sağtlk çatışan[annın. hasta[a.a
zarar Verme riski açeren kimtık bitgiterinivermeye zortandlkLarı Veya yasatar
nedeniyte bu bilgiyi VermekLe yükümtü otduktarl durumta.da, ikilemLer or
taya çıkmaktadlr. 8u 9ibi durum[a.da, hastanln iyitiğine ve özerkLiğine 5ay9l
gösterme, hastanln iyitiği için davranma ve zara r verm ekten kaçlnma 9ibite-
met etik yükümtütükter, diğer yükümLütükterinjn önüne geçer Doktortaı bitgi
asteyen makama veya mahkemeye mesleki 9iztitik yükümtütükterinin kendi-
terini bağ[adlğlnl Ve bit9i veremeyecekterini açıkça ifade etmetidirter. Bu şe-
kilde yanlt veren sağ[lk çatlşantarl, mestek örgütlerinin ve mestektaşLarlnln
desteğini hak kazanlr. lJlustararasl insanclt hukuk, si[ah[l çatışma dönemle-
rinde doktor-hasta ılişkisinin giztitiğine ö2eL bjr önem atfederek, doktorlann
hasta ya da yara[l kişiLeri ihbar etmemeteri 9erektiğini de beli.tmişti165 Bu tür
durumlarda hasta[an hakklnda bi[9i vermeye zorlanamayacaktarl için 5ağLlk
çahşan[an da koluma a[tındadırlar.
D. sağılk çatlşantinnln çifte yükümıütüğü

66. sağtlk çat|şantarlnln çifte yükümtütükteri vardlr; hastanln yararlnı gözet-
mek gibitemet bir ödevin yanl 5lra top[uma kafşl adaletin yerine getirilme,
si ve insan haklan ihtalleainin engelLenmesini sağ[amakla da gö.evlidirLer.
Polis, askeriye ve diğer güven[ik birimlera Veya cezaevi sistemi içinde görev
yapan 5ağtlk ça1,1şantarı, çifte yükümtütükterinden kaynaktanan otdukça ağlr
ikitemlerte karşl karşlyadlt işveren[erinin Ve tlp mesleğinden olmayan çaLış-
ma alkadaştarlnln çlkartan, gözaltlndaki hasta[arlnln çıkarlarlyLa çatişabi[ir.
lstihdam koşuttart ne olursa o[5un, tüm sağtlk çaL|şantarlnln temeL görevi,
ünuayene ve tedavi edilmeleri istenen insan[ara bakmaktlr. Imzaladlktan söz-
leşmeler veya diğer husus[ar gereği mesleki bağlmslzllklanndan ödün ver-
meye zorlanamazlat Hastanln 5ağ[lğl için ne yapllma5l qerektiğini önyar9lslz
değellendirmeLi ve ona göre davranmalldlrlat

r.Çifte yijkünlüüğn obn tün doktorloro rehbe ikeden ilkelel
6Z Doktorbr, bir başkasl adına haleket ettikleri her durumda, hastaya duru-
mu aç|klama ve hastanln bu gerçeği an[amaslnl sağtamakta yükümtüdürteı6
Doktor, kendini hastaya tanltmaLl ve tedavi ve muayenenan amaclnl açlk[a-
matldl. Üçün.ü bir kişi taraflndan göreve atandığl veya kendisine üçüncü
kişitaraflndan ödeme yapltdlğı dulumtarda bite doktorun görevi tedaviveya
muayene ettikleri hastaya bakmaktlr. Doktorlaı hastaLarlna zarar verebi[e-
cek veya on[ara psjkotojik veya fizikse[ açldan zarar görebilecekleri süreç-
lere uymayl reddetmekte yükümtüdürleL imzaladlktan sözteşme[erin, ktinik
65 1949 c.nevre so.Lerm.t€l .klnumaİaı ProlokoL'u.16 maddesi(1977) ve ll.unah! Plotokolln
66 B! iLkeie.tipikbiİ ulu5al k!ruLuşolan ln9ilizTab DLe.8İ liğ nin.çifreYüktjmlülüğü olan Doktona.a"
r€hberl kyapacak ilkel.1den çlkanlm,lt L (yayln !al hi 1995)
40