Page 31 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

lSTANBUL PROTOKOLÜ

ve aşağltaylcl muameLenin Veya cezanln genel o[arak hı]kuken yasak[anm|ş
olmasl,temelde çok önemti olmaslna rağmen pratikte etkisiz katacakve kimi
durumLarda, Devlet görevtilerinin zlmnen cezadan muaf ka[arak. kendi dene-
timteri attlndaki kişiterin haktannl çiğnemesi mümkün olacaktlı10
58. Mahkeme bu davaYta itk kez tek başlna kötü muamelenin yap|[miş olma-
5lndan deği[, kötü muamete iddiatarl hakktnda etki[i bir resmi sorı.]şturmanIn
yapllmamlş otmaslndan dolayl 3. maddenin ihtaI edi[diği sonucuna varmlşt|r.
Ayrlca Mahkeme, Aksoy davaslndaki tutı]munu yineleyerek 13. maddenin de
lh[at editdiğine kalal vermiştir. Mahkemeye göre:
Bir kişi, kötü muamete gördüğü Ve dotaylsıyla 3. maddenin çiğnendiğine dair
tartlşltabitir bir iddia sahibi otduğunda, etkiti hukuk yo[ı.] kavram|, 3. madde-
nin öngördüğü 9ibi kapsamtl ve etkiti 50luşturmanln yanl slra, şikayetçinin
etkiti bir biçimde soruşturma u5u[üne utaşabitmesini ve uyqunsa tazminat
ödenmesini de 9erektiriı"
3. Avlupo iŞken1eyive lnsonlük Dış] vPyo AŞoğüloyüC1 Muomele yo do cezoyı Önle,
me Konite'i

39. Av.upa Konseyi 1987 yıtlnda lşkencenin ve lnsantlkdlşl veya Aşağltaylcı
Muame[e ya da cezanln Önlenmesine Dair Avrupa s6zteşmesihi kabut etmiş,
sözteŞme,1 Şubat 1989 tarihinde yürartütüğe qirmişiir'] 1 Mart 1999 itiba-
riyl,e sözteşme, Avrupa Konseyine üye oLan 40 Devletin tamaml taraflndan
onay[anmıştlr Bu söz[eşme,Avrupa lnsan Haklall sözLeşmesinın yargı meka-
nizmasln|, önteyici bir 5istemte tamamla. nitetiktediL sözleşmenin, bağlmsız
hukuk norm[an yaratmak 9ibi bir amacl yoktur.sözleşme, her bir Taraf DeV-
tetten bir üye butunan Avrupa lşkenceyi ve lnsant|k Dlşl veya Aşağltaytcl Mu-
am€[e ya da cezayl Ön[eme Komitesi'ni kurmuştuı Komiteye seçilen üyelelin
yüksek ahtaki değellere sahip, tarafslz, bağ|mslz ve atan çaLlşmasl yapmaya
uygun vaslfta kişiter olmasl gerektidir
40. Komite,Avrupa Konseyi üyesi ülkelere klsmen düzenli ara[ık[arta, klsmen
de klsa 5üreLi Ve özel amaçLl ziyaletler yapar. Komite ziyaretinde, heyette Ko-
mite üyeteri,tlp, hukı-ıkVeya diğer atantarda uzman kaşi[eıçevirmenlerve Ko-
mite sekreterLaği'nin üy€leri butunur Heyetleıziyaret ettikteri ütkenin Yetkili
Makam[annca özgürtükteranden mahlum blrakllmlş kişiteri4r ziyaret edertel.
Her heyetin yetkiteri otdukça 9eniştir: ÖzgürLükLerinden mahrum edilen ki-
şiterin tututduğu herhan9i bir yeri ziyaret edebilir; bu yertere önbildiramde
bu[unmadan ziyaret yapabitir; bu yertere tekrar ziyeretteri yapabitir; özgür-
Lükterinden mahrum bürakltmlş kişiterte özet görüşme yapabatir; bı] mekan-

i-f,i]_-p*q,"f 1oz,
41 A.g.e,paragran 117
42 Avrupo s.zlerne strlisi,No 176.
4] ozganuğünde. mahrum b(akltan kşi:go.att ya da dzgu[tüğünde. heİhangü bn biçimde yok5un
btraklta;taLtltukluLaLhiikUmtülerYe ltekleridl§lnda p5ikiyatİl h.l.neterine kaparnmlş kişileİde dahit
ohak üz.re ama bunta j sın l! otmamak kayd yla. kamu otorit€sitalan.d.n özqüdijğünd.n m.hrum
brak1.nhelnangibiİk§ldlL

19