Page 133 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

isTANsUL PRoTOKOLü

EK1

lşken(e ve Diğer zalimane, lns.ntlk Dlşl ve Aşağllay(l Muamete veya ceza-
tafh Etkiti Bİçimde soruşfurutınası ve Betge[endiritİnesin€ ltişkin ltkelerıl''
1.Aşağıdaki itketer,işkencenin soruştı.]rulmasl konusunda uzmanlaşan kişive
Örgüt|erin üzerinde 9örüş birtiği sağtadığl itketeri tem5il edel, işkencenin ve
diğ;r zal,imane, insanLık dlşl ya da aşağltaytcl muametenin (metinde bundan
so-nra işkence veya diğer kötü muamete otarak qeçecektir) etkin soruşturı,]L-
mast ve belgetendiritmesinin amaç[arl aşağldakiteri içeril:
(o,1 otayl,ann açıktlğa kavuşturulmasl ve işkence göfentel Ve aiteteri için, iş-
kence otaylna kanşan bileylerin ve Devtetlerin 50rum[u[uğunun saptan-

ması ve kabul ediLmesi;
(b/ ol,ayln tekrartanmaslnl öntemek için gerekli ön[emLerin be[irlenmesii

(.) soruşturma 50nucunda işkence Veya kötÜ muameleden sorı,mlu o[duğu
düşü;üten kişi[erin kovuşturulmalaflnln ve^eya uygun otduğunda di-
sipiin yaptınmına çarptlrllmalarınln kolaylaştlrltmasl; Devtetin adil ve
yeterti mati tazminat ite t|bbi baklm Ve rehabititasyon olanaklarlnl dahiI

iam bir onanm ve teLafi sağlama5l gerektitiğinin 9österitmesi,
2. Devtetter, işkence ya da kötü muameteye itişkin şikayet Ve rapor[arln deJhal
ve etkili bi; biçimde soruştulu[mas|nl sağtartaı Aç|k bir şikayetin yokluğun-
da bite, işkence ya da kötü muamelenin gerçekteştiğine dair başka betirtiter
,irr" ,oirştrrru yapll,malldıL Şüphetit€r ve ça1,1ştlktan kurum[anndan ba-
a,İs,z otaİak soruİt,.ıımacıtar, konuLarında yetkin ve tarafsız kişiter olma[ıdır,
Öu kişiter, tarafslz tlp uzman[arlna veya diğer ıJzmanlara u[aşabi[me[i veya
tu ,iir,"nı"ra"n ,ol-uştulma yapmay| istemekle yetkitendiritmelidirLer, Bu tür
,orrştrrr"ra,aa k!t[;nl[acak yöntemter en yüksek profesyoneL standartlara
uygı-ln otmatl ve bu[qul,ar kamuoyuna açıktanma[ldIr,
3. (a) soruşturma makaml, soruşturma için gerekti tüm bil,qiteri etde €tme
u.itiu" oJr"rin" 5ahip olacaktırIaa,soruşturmayl yürüten kişlter, etkili bir
ioirrtrr,i" icin q"r"rıiher tül maLive teknik kaynagl elinde bu[ıJndurmalldlr.
lr,i." u, kir,t"rin. r"r.l bir slfatla hareket eden Ve i5ken(e ya da kötu mu-
ameıeye *ariştıo, iddia ediLen herkesi kalşlslna çağlrmaya ve |fade vermeye
?oI[ama yetkiLerl de olmatldlr. Bu yetkl herhangi bir tanlk l(ln 0e geçertlo!r,
;;r;;;;i - - .l,-,n R oht9. - s leiol İ o, /ooo/4l and i"e Ge"ğaı As§emblv, in {, ,,\o
i; ;;";'i" *" of,;ue, n n"nL ıo,,e p in, pıe( and sııonqtv en, ou,ag,d Gov,ınTe,s
"",
"'';i,iğ
i; lenect Uponthe Pl n.ipüesas. usefultool n effons t"6mbat to"ure,
ln9n i:kllül <om )lon_ ,a,a, looo/4J ve Bil,estr ) M,tletPl 6ene, <-'J,U l''J1, 5§/8c, ,le
-];;":";; ",;,;, ;1;;,,.;;,,, iurmeıa-,ııe e ," qaın E,v !ıeı,M dı,d, (erm,ıi ı 'renüe
ir;:ş;;"'r;l;;;üt;;;;,ü;k etiğ ,biüginin qizt]tutuımas nü qeİekti k labilir Bu qerekliLiklere 5ay9l

131