Page 97 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

il]MioluM] fu.rır, ıuİuk De dif Ddo"..ü 95

cdı8ı l€şvü eden ve aynmcll* aızerine otuİan biİ vatandaşlük tanımı uy8ulamasını da
beraberinde 8etiriyor,
lkinci grupta "Türkiyelilik" ifadesiyle ilintili §orulaİ vaİ. ''Bu Tiiİhllenİı lİıde.| btr
çözlım olabtüİ mt?" Bildiğiniz üz€re, bu formijlasyonun başh€a savunucusu Baskrn
oran Hoca'drİ. Basktn Hoca'nln çözümlemesine 8öre vıtandaşlrk iki şekilde tanımla-
nabilir: Bunlardan birincisi, vatandaşhğn bir etnik kimlik ve!,a bir kiiltiir üzerinden
t?rnıİnlanmasüdİ, ikincisi vaıandaşhğı bir coğTafya üzeİinden larif edilmesidir. Etnik
kimlik]eİ ve kiiltiİler her zaman belalrddar, Vatandaşhğ bir iopluluğün kirnliğiyle
veya kiİtüİüyle tanımlad|Fn[da, o kültiire sahip olmayanlaİ ve o emik kimliği taşı_
mayarı]ann bundan rahatsızİk duymalan ve buna kaİş| çıkmalan kaçünimazdrr. Bu-
gün Türkiye'de yaşanan hadise de budur. Bu itibarla yapılması gereken, vatandaşlüğl
onak bir coğrafi mekan üzerinden tanrmlamaktır; Tüüye özelinde bunun pratik an-
laml "Türkiyelilik'tiİ. Baskın Hoca birçokyazısında bunu dilegetirirve "Türkiyecum_
huriyeti devletine bagı herkes Türkiyelidir" tanımrnü öneriİ. Baskn Hoca'}a 8öre, bu
ıanlmdali "Türkiyelilit" wr8usu herhangi birsorun yaratmaz, bu coğraryaya Türkiy€
isminin verilmesi Tiirkl€rin bir icadr değildir,
Hiç kuşkusuz "Türkiyelilik" uıİgusu, "Ttirk" vlrgusuna orajıla çok daha kaPsayı-
cıdür. Ama ben yine de en doğru çözümtin herhaİgi bir etnik, dinsel, kiittiirel ve ıü
kimlik ifadesi içermeyen, vatandaşıığn bir hak oldugunu belirten ve bireylerin kendi
istekleİi haricinde bu haİtan aİkonulamayacallannı belinen birformül olduğunu dü_
şünüyoİum,
Üçüncü glup sorularda ise "Dün!.a atıara§al.nndı anaya.al vatandaşhğe uy8un
dltz.nlemeler iısİ ml?" diye soru]uyor. Eibette var. vaİiı darlığı nedeni!,te aynntılara
gir€miyoİum ama genel olarak şunu sö},teyeyim. Bir toplumdaki farklr kiiltiirI€ri ko-
nrma hassasiyeti}le hareket eden anayasalar bu çeşitli şekilİerde }apabitirleL Bir, ana-
yasanün dibacesinde anayasanın çok kiittiiİliitüğii bir tehlike olaraİ değit bir zenginlik
olarak 8ördü6inijn altınü çizebileler. Iki, başta vatandaşlık maddesi olmai üzere, tüm
maddelerini bu hassasiyete uy8un bir dille kaleme a]abilirler. Üç, anayasa metnine -
uy8ulaFcılara ve kanun ko}^rculara yol göstermek iizere- çok külttirlij]üğiniin konın-
maslna dairözel bir madde koyabiİirleİ. Geçerılerde Mustafa Erdoğan bir maİa]esinde
Xanada Anayasa§ınln 26, madd€sindeki hükmü akıarmıştı. Bu madde "Bu m€tindeki
hiçbir hiikiim Kanada'nın çok,külıürlü toplırm yapısına aykrrı olaraİ yorumlanaJnaz"
hükmünü içeriyor. İşin özü Şu, istenirse yap acak çok şey var. Teşekkiir ederim.
Fır.ı Anlr: Ben de çok teşekİür ediyorum. Paneli kapatmadan önce bana 8elen iki
tane metni akarmak istiyorum. Birincisi "Kardeşlik çözümdür" temennisini içeren
ve "Malazgin'ten bu yana bizler kucal açt*, borçlarünı ödesinler" şeklinde düşünce-
sini dil€ getiren bir misaJirimizin bir metnidiİ. Ikincisi ise DTP'nin bu süreçte izledi_
ği politika}a il4kin bİ sorudur, Müsaade ederseniz bu soru}u ben celaPlamayaFm
ama yannki forumda cevaPIandırmak tizere DTP Diyarbakrİ Mi]leti,ehli SelÜattin
Deminaş'a ver€yim,