Page 42 - Diyarbakır Barosu Toplumsal Barışın İnşası Sivil Bir Anayasa Arayışı

40 Topluhnı Balln linj:§ vil si.Ai.rıgAny,r,

bir nitelil taşıması 8ereklidir. Bununla biİlikte, her aşklamanın da, "düşünc€ aç*]a-
ma§f niteliğinde saylamayacağr açılor. Kaba, bayas, müstehcen, saldfgan. aşaFla-
ycr, onü krncr sdz ve rİEılaİla, haİaret, sövme, kötüleme ve iftiralar ile bilimsel ya da
sanatsal değerden yoksun, sırf aİ ve ha}e duy8ularınü incirmeyi amaçlayan, 'başkasünın
iradesi iize rinde hulok düşü bir sonucayöneltmek için basb ku.ma" veia "başklsından
çalınt olma" gibi öz€llikler taşlyan; lnsanhğ tehdiı eden ırkçülık, savaş kışkınıcıllF ve
bunların propagandası ile suça teşük edici ve kr§klmcl bildüimler; hüuka a}*ın bir
şeki]de şiddeti kulanma},r ve önermeyi içeren düşünce açüama]arı, hukukun koru-
mayacaF düşünce aÇklaması şekiİlerinin başlnda gelirler.
Düşiiınce aç*laması, insanlararasl iletişimd€ digerlerıni etkilemeye, başkalannda
bir kanaat oluşturmaya ya da k€ndi göriişü doğrultusunda insar arı ikna etmeye yö,
neliktir, Bir düşünce açıklama§ı, krrİal olalak, başka düşünceleİin basnnlmasnı, ilna
edilrnesini ya da onadan kaldınlmasını amaçlar. Niıeum düşünc€ özgürlüğii 8arantisi
de, özünde, düşünce al§-verişini garanti altma almal ister.
Düşüncenin serbestçe aç*tanması, bireyin kendi düşünce. inanç ve değerlerine
uygun adrmlar atabiImesi, eylem ve €tİiİlikl€Ide bulünabilmesii dilşünce, bilgi ve
sanatsal tasürlerini herhangi bir yolla başkalanna iletmesidir. lnsan, düşündüklerini
korkmadan ve açükça §öy'eyebilmelidir ki, insan olduğunun farkına varabilsin.
Düşünce açıklamalaİınrn şekiıleri çeşitlilik gösterir: Dil€ getiİme, södü ve yaalü an-
tatma, açlılama, tanıtma, ilan etme, sa!1ınma, ikna etme, yaratma, resmetme, eleştir,
me, reddetme, çağnda bulunma, karşl çağnda bulurıma, }rayma, yayüılama, benim,
setmeye çalışma, propaganda v€ birdüşünce için mücadele etme, Dolayısıyla düşünce
açıklamasln|n türüne dayd]ı bir aynm yap masl, tutafhlık taş,maz. IHAX ve ltlAM'ın
karaİlan da bu doğru]tudadır-
Düşüncenin açüanmasmda kullanılan a.açlarda da bir çeşitlilik söz konusudur.
Yazma, konuşma, görüntii, resim, orlın. tiyatro, miting, aIçak sesle şarkl ve}.a marş söy,
leme, sözlü ya da yazülü basın, radyo-televizyon, sinema ve intemet gibi kid€ iIetişim
araçIarı, eğitim-ögretim faaliyetleri, konferanslar, sokak gösterileri, toplantı düz€nle-
me, dem€k kurma, s€ndika] faa]iyette bulıınma, siyasi parti kurma; ses dalgalar,y'a ka-
yapılmasl, eıektromanyetık dalgalan kullanan plal, ıel€fon ve telgraf gibi aİaçlari
},rt
el, daktilo v€ya bil8isayarla ya-alm§ tilm belgeler, el ilanlan, panlanlaI, mektuPlar ve
elektronik postalaİ, düşiince açıİlaması araçlanndan sa!,ılırlar. Kişisel göriinüm ve gö-
rüntü tercihine ilişkin olarak belli bif üniforma veya kryafetin giyilmesi, be[i bir sem-
bolün taşınm6t, jesı ve mjmikler kullanlmasl da düşün€enin açıklanmasmda aJaç
olabilir.
Bu anlamda düşünc€ özgiirlüğti, "düşijncenin d,ş baskr ve yasallaİla sınırlandrnl_
maması, bun]ann etİjsinden bağımsız olmasf'; "bireyin serbestçe düşünce edinebil-
m€, edindiği düşünce ve kanaat]erden dola}ı krnanmamast| bunlan aç*lama ve yay,
ma halk]nın dokunulmazlığ]" olaİak ıanrrnlanabiıir. Düşiiİıce özgürlüğii, haber alma
Ve aİlarma özgürlüğünün, cezaya uğamaktan korkmaksPın açllça tarİşma haİkmın