Page 14 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

zlrlamlştr. Bı,nun doğal sonucu olaİak anayasa/ birey-dev|et ve toplUm_devlet ilişkilerinde ön_
celiğj çok açlk bir biçimd€ l\devlet''e tanlmlştlr.

Anayasanln ö.güılük ve demokrasjyi değil de devlet ve otoriteyi e5a5 alması onu, devletin ikti-
sadi alan dlşlndakj her alana müdahal€ etmesini .nlmkün ve m€şru kllan bir ''yetkiler kllavu_
zu" halıne getirmiştir. Anayasanln ilk metninde çok daha belirgin o|an bıJ devletçi tez, sonraki
döneml€rde gerçekleştirilen değjşikliklerle klsmen yumu§atllmlşsa da hela varllğlnl önemli öl-
çüde korumaıtadlr.
1982 Anayasar'nda "davletçi tez"in ilk izini, eski metinde yer a]an ,.kutsa| Tüİk Devleti,,

.'Tüİk DeVle-
(8aranglç, par. ı) ifadesinde görmek İİİmkündür. 1995 anayasa değjşikjiğjyle
ti"ni nitelemeİ amaclyla '.kutsal'' 5ö2cüğü yerine daha yumuşak bir
5ö2cüğü_g€tiİllmişs€ de, bıJ sözcüğün de çağnşlm yapan ''yüce''
İatmadlğıaçiktır. çok masum olmadlğl ve ciddi bir anlam kaymasl ya-

..I1T'T: ':*'.' "l mlamasl, d€vleti baş|, başlna bir ,.değe., olarak kabul eden, devle.
üln meşrulyetini toplumdan değil de bi2atih ki
t€msil etrnektedir. aaylesi ıır anıay,şa gö; t.ilİ ;::,T:Hl,illil; Iiljil"Lllff]

.,amaç_değ"r,, .;;;;;;,
lann üzerinde yer alan ''aşkln,, bir var||k ve güçtür. Devleti biİ
bir€yj ve toplumu pasif bir nesne konumuna dİ
,,"
5: :: ::j.:], | "-" ı,*", ,.o.,,n ,,*J'JJ|,I l1ll;l"1i1,1j" llillJJj: T:?":,.:
ğ! gelenekte
siyas€t, lemelde liderliı ve hallln
s 2 b ݧ€kj d€ sürdünj İr, o;;,;; ;;;;;;fl,Tİ; ;;İ;iliffi:,i,lHlil:illT;
de varlığlnl ön€mli ölçide korı]yaraı devam
,,yüce Türk D€v et,, üim,",;;;;,;,;;;;; İ::;lTj}İ"İ:}T":;l ""'
"11:,1,',1,,
Aynca, 8aşlanglç klsm,nln jlİ paragrafında y€r alan "Vüce Tİ.l. Devletinin bö|ünmez bijıJn.
l.uğİu
:"'].1*" bu Anayasa', ifadesinden, anayasanın yaolllş amaclnln devlet iıt;dar|r sl
nlrlamaı değjl, tam te6ine.'Yüc€ Türk Devlet
.,hjçbiı faaıiy€t,, böyı€si b,,, o.n.. *"n*,"o" ,o'',*İH1":l,-:l *"' .aktadlr. öYle ıi'

.,;;;;;il;;;,ffi;,i.
Devletçi tezin anayasadaki iladelerinden bir bas
oede yer alan l1iİihİiliJİ,1,1:T,i#J:';,jl
lendirilişinde,.tevletin :Ij"j ff:
mil|ete atllla değll, milletln devlete atlfla un,mlandlğl goİülmektedil.
;; ;;;;;;;_
Milietin, dev|eljn varlik nedenini oluşturan bir sosyokühtrel formasyon olara-k
anlaylşı ifade etmekıedjr.
tin sahjp oldıJğu bir sosyal Varllk olarak tanlm lanmasl, devleti önceleyen ve üstün tutan bir
son,o]alak, devletçi felsefenin anayasaya yans]ma§ünın
geretür._Anayasada sembolik biİ ifadesinden de söz etmek
dev|et keıimesinin geçt:ği he, ye.de ıüç!k harrıe başıayan ..;r,;,:;;;:
n€, bİyük harfl. başlayan ,'Dev|et,, teIim€,
..orv|er sözcüğüne yer veıiımeıtyren k nllmaktadlr, Aynca 2o0'e yakln saylda
ralmektediİ "vatanaı ış'' sdzcüğüne ancak 27 kez yeİ verildiği 9ö