Page 13 - Minnesota Protokolü

M 1N NESOTA PROTOKOLÜ

"Hükümetterin, keyfi Ve ya19lslz infazlarl ortadan katdlrmak istediklerinj qö5-
terebil,ecekleri yo[Lardan biri, sorum[utar hakklnda 9erekli inceleme ve so-
ruşturmayl yapmalarl, bu kaşileriyargl[amaLarl Ve suç[u otduğu 5abit otantan
ceza[andlrma[arldlt Bu nedente,tüm şüpheti öl,üm halterinde, özeltikte kanun
uygu[aylcllallnln sorum[u[uğunda meydana geLen tüm hatterde, soruşturma
yürütütmesini temin etmek üzere u[uslalarasl standartlar getiştiritmesi qe-
rekmektedir. 8u standarttar, uygun otopsiyi de kapsamalldlr Herhangi bir tül
a tl konu tma ha tin de gerçekteşen her ötü m, prim o t'ocie yalEiz ve ke\]İi infaz
otarak değertendiritecek Ve bu karinenin qerçektiğini Veya yantıştlğlnı o.taya
çlkartmak üzere, derha[ gerekU inceleme yapılacaktlL soruşturmanln sonuç-
tan, kamüüya açlklanacaktır (para. 209),"
ÖzeL Raportöı Ekonomik ve sosyat Konsey'in 1989/65 sayı Ve 24 Mayls 1989
t3rih[i kararlyla benimsediği jtketer'€ qönderme yaparak. "bu karaf i[e, 9ö-
revini yerine getirmesine itişkin oLarak kendisine 9üçtü bir destek sunutdu-
ğunu" ifade etmiştıri 8undan böyLe, yar9l5ı2 Ve keyfi infaz iddiatarlna itişkin
yaptlğl yıttlk in(eLemeterde, bu llketehden yararLanacaktl. Özel Raportör ay-
rlca,'hi(bir devlet memurunun eylemterle doğrudan it9isi tespit editememiş
dahı oLsa, bar Hükümetin, bu itketer'de yer atan standartlan tam olarak uy-
gu[amamlş olmasl, Hükümetın sorum[uluğuna neden otabite(ektır" demiştiı
Hükümettere,Konsey'in 1989/65 saylLl kararlyta ortaya konu[an standartlarln
etkiti şekitde uyguLanma5lnl temin etmek üzere,gelek kanun Ve yönetmelik-
lerini, gerekse yargl organtan i[e diğer kanun uygulaylcltann uygu[amatannl
gözden 9e(irmeLerini tavsiye etmiştiı
Bu rapoı §üpheti şekitde gerçekleşen ötüm halteıinde soruşturma yapllma-
masl, aeza davasl açülmamasl ve 5uç[u[arln ceza[andlrllmamasl soruntarlna'
itişkindir (E/cN,4/ t986/71). ÖzeL Raportöı Hükümetterin askeri personel
Veya kanun ıJygutaylcllaf|nln kanştlğı ölüm o[ay[arlnlsoruşturma konusunda
oldukça isteksi2 davrandlklannl betinmektedir 8aşka yazartar taraflndan da
betirtitdiği gibi, bır tür oLaytarda geneltikte, otopsi Veya soruşturma işlemLeri
yapll,mamakta, ya da işkence butgutarl 9ibi önemti bit9iter 9öz a.dl editmek-
ledk.3/

insan Haktarl Komisyonu, Özet Raportörün 1987 .aporunda ye. atan (E/
cN,4/1987/ 20), HükümetLerjn, şüpheti ölüm hatterinin, uygun otopsj yapll,-
masl da dahil, tarafslz Ve bağlmsüz şekiLde soruşturuLmaslnl temin etmek
üzere,soruşturma mekanizmatannl gözden geçirmeteri yönündeki tavsiyesi-
ni memnuniyetLe karş|[amlştl, Komisyon, utus[ararasl örgütterin tüm şüphe-
ti öLüm hallerinde uygun otopsi de dahiL olmak üzere, uygun birimler tara-
fından gerektiği qibi soruşturuLmaslnl sağlayacak !tuslararasl standarttann
kaleme a[lnmasl konusunda bir arada çat!şltmasl yönündeka Özet Raportör
tavsiyesini de memnuniyetle karşü[amlŞtlr
Ö2eIRaportör,Komisyoniçinhazlrtadığl1988yltlraporunun(E.cN.4/1988/22)
bir bölümünü tüm0yte, tüm şüpheli ötüm ha[Lerinin qerekta Şekitde sorustu-

17