Page 42 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK
P. 42
Cezada Güncel Geli¸smeler
tif bir kritere göre seçilip seçilmedi˘ginde tereddüt olu¸smu¸stur. Hakkı
olmayan yere tecavüz dı¸sında genellikle belli bir ma˘gdura kar¸sı de-
˘ gil, kamuya kar¸sı i¸slenen suçlar oldu˘gu görülmektedir. Soru¸sturması
bakımından a˘gırlıklı olarak kolluk tutanaklarının büyük belirleyici-
lik ta¸sıdı˘gı suç tipleridir. Ancak tamamen pratik kaygıların, özellikle
mahkemelerin i¸s yükünün azaltılması dü¸süncelerinin etkili oldu˘gu
anla¸sılmakta, ileride yeni de˘gi¸sikliklerle bu suçların artırılma olasılı˘gı
bulunmaktadır.
Seri muhakeme yoluna gidilebilecek suçların ¸süphelisinin C. Sav-
cısı ve kolluk tarafından bilgilendirilmesi öngörülmü¸stür. Kollu˘ga bu
konuda yetki tanınması dü¸sündürücüdür. C. Savcısı ¸süpheliye seri mu-
hakeme uygulanması teklifinde bulunacaktır. ¸Süphelinin teklifi kabulü
a¸samasında müdafisinin hazır bulunması gerekmektedir. Bu a¸samada
müdafi zorunlulu˘gu öngörülmü¸stür.
¸ Süphelinin kabul etmesi halinde, C. Savcısı TCK 61 inci madde
birinci fıkrasına göre, suçun kanuni tanımında öngörülen üst ve alt
sınırlar arasında tayin edece˘gi temel cezadan yarı oranında indirim
yaparak yaptırım uygular. Burada savcıya, suçun kanuni tanımında
öngörülen alt ve üst sınırlar arasında temel cezayı belirleme yetkisi
tanınmaktadır. Yargıtay kararları ile yerle¸sik, mahkemelerin dahi alt
sınır üzerinde temel cezanın belirlenmesinde gerekçe gösterme mecbu-
riyeti savcı bakımından da söz konusu olması gerekmektedir. Ancak
Anayasa m. 141 hükmünde mahkemelerin kararlarının gerekçeli olması
zorunlu tutulmu¸stur. Savcının temel ceza miktarını belirlerken takdir
yetkisi bakımından gerekçe gösterme mecburiyeti bakımından sevk
edilen hükümde açıklık bulunmamaktadır.
Savcılı˘gın ko¸sullarının bulunması halinde hapis cezasına seçenek
yaptırımlar uygulayabilme ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması
cihetine gidebilmesi de mümkündür. Seri muhakeme usulüne göre
yaptırım uygulanması, güvenlik tedbiri uygulanmasına engel te¸skil
etmez.
C. savcısı, CMK 250 inci madde 8 inci maddeye göre düzenledi˘gi
talep yazısı ile mahkemeden ¸süpheli hakkında seri muhakeme usu-
lünün uygulanması ister. Talep yazısında ma˘gdur veya suçtan zarar
görenlerin kimli˘gi ve vekilinin belirtilmesi öngörülmü¸s ise de talep
yazısının bunlara tebli˘g edilmesi, görü¸sünün alınması, sürece dahil
edilmeleri söz konusu de˘gildir. Talep yazısında yer verilmesi gereken
hususlar büyük ölçüde iddianameyle örtü¸smektedir. Ancak, iddiana-
meden farklı olarak suçun delillerine (CMK 170/ 3, j) yer verilmesi
belirtilmemi¸stir. Yine isnat olunan suçu olu¸sturan olayın özetine talep
yazısında yer verilmesi gerekmekle birlikte, olayların delillerle ili¸ski-
lendirilerek açıklanması gerekli görülmemi¸stir (kr¸s. CMK m. 170/4
birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan suç.
43