Page 38 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK

Cezada Güncel Geli¸smeler

nihai savunmalarını sunmamı¸s olması halinde dahi hükmün açıklana-
bilmesi ceza muhakemesinin tüm evrelerini kapsayan adil yargılanma
ve kovu¸sturma evresinin tümü bakımından geçerli çeli¸sme ilkesine
aykırılık olu¸sturmaktadır. Ceza muhakemesinde iddia, savunma ve
yargılama kuvvetleri arasındaki adil dengeyi savunma aleyhine a˘gır
biçimde tahrip etmektedir. Hükmün adil olması için muhakemenin
adil olması gere˘gini ihlal etmektedir. Adil bir yargılama ve adil bir
hükmün sadece sanı˘gın yararına olmayıp, toplumun da yararına ol-
du˘gu gerçe˘gini göz ardı etmektedir. Ceza muhakemesi sisteminin ha-
zırlanmasındaki temel anlayı¸sa yabancı olan bu hüküm en kısa sürede
de˘gi¸stirilmelidir.
5.5.5. Duru¸smada ma˘gdurun ve tanı˘gın dinlenmesi
Adil yargılanma hakkının gere˘gi olarak sanı˘gın duru¸smada ken-
disi aleyhine tanıklık yapan ki¸silere aracı kılmadan do˘grudan soru
sordurma hakkı vardır. CMK 201 sanı˘ga bizzat soru sorma hakkını
vermemi¸s fakat sözle¸smeye uygun bir ¸sekilde müdafi aracılı˘gıyla soru
sordurma hakkını tanımı¸stır. Hukukumuzda buna Çapraz Sorgu adı
verilebilece˘gini dü¸sünüyoruz. Sanı˘gın kendisi aleyhine tanıklık yapan-
lara soru sordurma hakkı bulundu˘gu gibi birlikte suçlandı˘gı di˘ger
sanıkların kendisi aleyhine söylediklerine kar¸sı da soru sordurma hak-
kının kabul edilmesi gerekir. Özellikle etkin pi¸smanlıktan yararlan-
mak isteyen bir örgüt içerisinde birlikte yargılanan sanıkların di˘ger
sanıklara suçlayıcı beyanda bulunarak etkin pi¸smanlık hükümlerinden
˙
yararlanmak istedikleri sıkça görülür. AIHM bu konuda 2018 yılında
verdi˘gi bir kararında savunma hakkının kısıtlanmaması gerekti˘gine
hükmekmi¸stir. Söz konusu ‘’Kuchta v. Poland, 23/01/2018” kararında
dolandırıcılık suçundan yargılanan sanıklardan birinin di˘gerleri aley-
hine vermi¸s oldu˘gu ifade duru¸smada okunmu¸s ve di˘gerler sanıklar
aleyhinde verilen hüküm bu ifadeye dayandırılmı¸s olmasına ra˘gmen
sanıklara reddetme ve soru sorma hakkı tanınmamı¸stır. Bu durumun
˙
AIHM madde 6, 3D hükmüne aykırılık te¸skil etti˘gi ve adil yargılanma
˙
hakkının ihlali olu¸sturdu˘guna karar verilmi¸stir. AIHM mü¸stereken yar-
gılanan sanıklar bakımından da tanıklı˘ga ili¸skin hükümlerin kıyasen
uygulanaca˘gını belirtmi¸s, mahkumiyetin dayana˘gını te¸skil eden aynı
davada yargılanan di˘ger sanı˘gın beyanlarına kar¸sı red ve yüzle¸sme
imkanının verilmemesinin ihlal olu¸sturaca˘gını tespit etmi¸stir.
7188 sayılı Kanunla ¸süpheli veya sanıkla yüz yüze gelmelerinde
sakınca bulundu˘gu de˘gerlendirilen çocuk ve ma˘gdurların ifadelerinin
özel ortamda uzmanlar aracılı˘gı ile alınaca˘gı, TCK m. 103, 2 nci fıkra-
daki suçtan ma˘gdur çocu˘gun beyan ve görüntülerinin kayda alınaca˘gı,
kovu¸sturma a¸samasında zorunluluk bulunması halinde ifadenin mah-
keme veya naip hakim tarafından çocuk izleme merkezlerinde uzman
39