Page 247 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

Dit Haktarlna itiskin
Ulustrra..5l 8et9eler

Bu tavsiyede insan haıJarına say8l ile siviltoplumun gelişimi
arasmda kurulan ilişki, Avrupa insan Hakla Sözleşmesi'nin
Başlang4 blümüne göİe, dünyada adaletin ve barışm sağ-
lanmaslyla doğTudan ilgili olan "etkin siyasal demokrasi" ta-
lebine işaret etmektedir. AGiT katlltmclst Devletlel, Yeni bir

Avrupa için Pa s Ş6rh'nda, insan }ıaklanna saygl ve demok-
ratik biİ yönetimirü, toPlurnsal rcfahın temeli olduğunu datüa
da vur8ülarruşlardr.

3) Ulusal aztnlrklann kamusal yaşama etkin kahllmtru güVence
alhna alacak özel kurumlaİ oluştuİululken bunun başkala-
nrn haklarrfu ihlal etme pahasına olmaması gerekir. Devle-
tinyetki vereceği bu tür kurumlar dahil olrnak üzere herkes,
bütiin insan haklanna her zaman saygr göstermek zorun-
dadlr- Kopenhag Belgesi'nin 33. Paragraflna göre, kahlımcı
Devletlel ulusal azrnltklaIa mensuP kişilerin kinrliklelinin
korunma§t için gerekli örılemleıi alırken "bu tür hefhan8i
bir önlem, söz konusu kahlımct Devletin diğer Yurtdaşlarl
açtsından da eşitlik Ve aynm gözetmeme ilkelerine uy8un
olmahdu." KoPenia8 Belgesi'nin 38. Paragrafinda, AGiT
"katıllmcısr Devletler, ulusal azınlıklara mensup kişilerin

haklarını koruma ve geliştirmeye yönelik çabalarında, mev-
cut insan hakları sözleşmeleri ve ilgili diğel uluslararasr
belgeler kapsamlndaki yiikümlüliiklerine tam olarak saygı

8österirler" koşulu 8etiİilmektedir. Çelçeve İizleşmesi, 20,
Maddesiyle benzer bir hiiküm 8etirmektedir: "Bu Çerçeve
Sözleşmesi'nde ver alan ilkelerden kaynaklanan hak ve öz-

8üİliiklerin kullanrmünda, biİ ulusa aztnlığa mensuP herkes,
rrlusal mevzuata ve başkalarınrn haklarma, özellikle de ço-
ğunluğa veya diğel ulusa azınlıklaıa mensup kişilerin hak-
larına sayF gösterir," Bu, özellikle blgesel temelde (bakıruz
tavsiye 16 ve 21\ " azlrl]k içinde azınlık" olma durumuna
işaİet etmektedir. Başkalarının haklarına saygt göste,ilmesi,
1979 tarihli, Kadırılara Karşl Heİ Türlü Ayrümcllüğın Önlen-
mesi &jzleşmesi'nin 7. Maddesinde i(ade edilen "ülkenin si-
yasal ve kamusal yaşam1' bağIamrnda ayrımclllğa uğTama-
ma özgürlüğü dahil olrnak üzere, kadınların insan haklanna
saygı 8östeIilmesini de kaPsar.

__-<fjF_. 21,5

-