Page 246 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

DiYARBAKlR BARosu

tarihli Uluslararast Ekonomik, sosyal ve Kültiirel Haklar &iz-
leşmesi ve 1965 tarih]i Ulus]ararası Her Türlü Jrksal Avnm-
cl]lgln Ön]enme\i sii,.k.şmesi'nin tüiş bolijmlerinde ayrıntılı
olaİak ifade edilmiştir. insan onufu her insaİtn doğasnda
eşit olarak vardır ve bu onuİ eşit ve vazgeçilemez haklarr be-
raberinde getiriİ.

Onur bakımından eşitlik ve vazgeçilemez haklar kavramla-
rrnın sonucunda ortava çıkan avnm gözetmeme ilkesi, in-
san Haklan Evrensel Bildirgesi'nin 2. Maddesi, Uluslararasr
Medeni ve siyasa] Haklar &izleşmesi'nin 2. ve 26. Maddesi
ve Uluslararası Ek<ınomik, sosyal ve Kültürcl Haklar &rzleş-
mesi'nin 2. Maddesi başta olmak üzerg hemen hemen bütiin
u]usiararası insan hakları bclgelerinde yer alnüaktadır. Ulus-
larara*ı Her Türlü lrk.al Avrımcılıgın Önlenmesi §izleşme
si'nin 1. Maddesi, bu Siizleşnrenin ''soy veya ulusal va da
etnjk löten' temPlinde a}nmcllügr do y".rllr,j,g-, ,a,lao
betiİtmekledb. ]950 tarlh]i Avrupa insan HaUan ve Teme!
Ozgiirlüklelin Koİunmasl sirzleşmesi'nin (btrndan sorua
"Avrupa insan Haklarr $zleşmesi'') 14- Maddesi, bu §izleş-
me ile guvence aIhna a]ınnn hak Vc dlgijrlükler $z lonusıı
oldugundd. ayrlm 8ö/etmeme ilke\inin LaPsanunü ''ulU-

sal veya toplumsal köker1 [veya] biİ ulusa azınlığa mensuP
olma" duıumlarınr da dahil edecek şekilde genişl;hnekted;.
Aslmda AGiT kat lmclsı Devlet]erin çoğrrnun aıayasaların-
da da bunu teyit edici ifade ve ilkeleI mevcuttuI.

KoPenha8 Belgesi'nin 31. Paragıafinda,
Çerçeve&izleşme'nin
4. Maddesinde ve BM Azırılık Bildirgesi'nin 4(1) Maddesinde
beliİtildiği 8ibi, ulusal azmJıklata meırsııp kişilerkamusal va-

şama ctlin kahlüm haLlrına avırım gözetmeksizin sa}ıipıirier,
Bunurı]a birlıLte, çerçeve szl§me'nin 4(2) Maddesinde-
ki "Devletler, bir ulusal azınllğa merrsup kişilerle çoğunluk
mensubu kjşilel araslnda tam ve etkin bir eşitlik'' sağamak
iein "ulusat azuıllklara merısup kişilcrin öz8iin koşullann
dikkatealmall' re ",... sivasaL.. yaşamın... büttiji alanlarln-

da, .... gerektiginde yeteİli örı]enr]er a]mdlıdrlaJ.', iIadesiyle
onur bafurründan eşlllil kjvrarİJ aynm 8ozetmeme ilkesini
aşan bir anlam kazanmaktadIr

244
-- _-=_*er6_-