Page 243 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

Dit Haklinna il,işkin
UtLsLararaslBe19.1€r
ULUSAL AZINLIKLARIN

KAMUSAL YAŞAMA ETKiN
KATILIMINA ILIŞKIN
LUND TAVSiYELERi AÇIKLAYICI NOTU

I. GENEL iLKELER

1) Hem Birleşmiş Milletler Şartı oundan sonra "BM Şartı") hem
de AGiK/AGiT'in küİuluş bel8eleri, azırılık]ara mensup ki-

şilerin haklan da dahil olmak iizere, insan haklarına saygr
göstelen ve e8emenlik baklmmdan eşit ve bağımslz Devletlel
arasında dostça ve işbirliğine dayah iIişkilerin geliştirilmesi
yoluyla uluslararası balış ve güvenliği siirdüImeyi ve 8üçlen-
dirmeyi amaçlarnaktadırlar. Zira taıih, azınlık hakları dahil
olmak üzere, irsan haklanna sayg gösterilmemesinin, Devle-
tin istiİrannl bozduğunu ve DevletleI alasr ilişki]eri olumsuz
etkilediğini, dolaylsıyla uluslararası barş ve güverüliği tehli-
keye sokfu ğunu 8östermektedir.
AGiT katlllmcısı Devletler, 1975 tarihli Helsinki Nihai s€ne-
di'nin on temel ilkesinin yedincisinden başlayarak, ulusal
azınlıİlara mensup kişilerin meşru ç*aİlarüıa saygl 8östel-
ınekle banş ve ishkraıırr korunması arasında temel biİ bağ-
lantı olduğrına vurgu yapmışlardır, Bu bağ daha sonraki
temel belgelerde tekİarlanİnrştıI; 1983 ta hti Madrid Sonuç
Belgesi (ilke 15), 1989 taİihli viyana Sonuç B€lgesi (ilke 18 ve

19) ve 1990 tarfii Yeni bir AvruPa için Paris Şarh ile daha
sonraki Ziİve Belgeleri; ömeğ,in, 1992 taritJi Helsinki Belgesi

(IV, Bölüm, Paftgraİ 24) ve 1996 Lizbon Belgesi (21, Yiiz-
yıl Avİııpa'sr için oİtak ve KaPsamll bir cüvenlik Modeli
'Lizbon
Bildiıgesi, I. Bölüm, Paragİaf 2), Azüİıl* haklarüİüm
korunması Ve geliştirilmesi ile baİış ve istiklaİrn koİüİrması
arasındaki bağlantı Birleşmiş Milletler düzeylrie, 1992 la-
İihli BM Ulusal veya Etnik, Dinsel, Dilsel Azrnhklara Men-
sup Kişilerin Hakları Bildirgesi'nin (bundan sonfa "BM

Azınlık Bildngesi") Giriş blümünde ifade edilmiştiı, Daha
da ötesi, Yeni bir Awupa için Paris Şarh'İün kabulüyle AGiT

21!1
-ff