Page 203 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

Diı Haktanna itiskin
UtUslala,a5 BetqeLe.

alınarak, bu tür özel giriŞimcilerin özgü tercihleİiyle seçtik-
leri dil konusunda gereksiz krsltlamalara tabi tutulmamalü-
dırlar,

Çerçeve 9rzleşmesi'nin 11(2) Maddesi, "bir ulusal azınlığa
mensuP herkes, kamunun 8öIebileceği tabela, yazİ ve özel
nitelikli diğer açlklamalannda kendi azırılrk dilini kullanma
hakkına sahiptir" demektediİ. Çeİçeve sözleşmesi'deki "özel
nitelikli" ifadesi resmi olmayan heİ şeye işaret etmektediİ. Bu
nedenle, Devlet, öz,el ticaİi girişin erin idalesinde tercih edi-
len dil konusunda herhangi bü krsttlama koymamalıdür.

Bununla birlikte Devlet başkalannın lraklaldan yararlanma-
sıru etkileyen veya kamu orgaıılaıyla alşveriş ve iletişim 8e-
rektiren ekonomik faaliyet sektör]erinde resmi dil Veya dillerin
kullantlmasn isteyebilir. Bu fİuslaraİasl Sivil ve Siyasal Hak-
lar sözleşmesi'nin 19(3) Maddesi ile Avrupa insan Haklan ve
Temel Özgtirlükleri Korurna &izleşmesi'nin 10(2) Maddesinde
belirtilen ifade öz8iiİlüğiine ilişkin izin veri]ebiiir krsıtlamalar_
dan kaynal]anmaktadf. Yulaİdaki Maddelerde belirtilen
izin verilebilir k]sillamalar sadee ilet§imin içeriğine yönelik
kısıtlamaları haklı kılabi]ir, iletişim aracı olarak bir dilin kulla-
nılmasıİıa getirilen klsltlarnalan hiçbir zaman hallı k maz. An-
cak, başkalarırıın hak ve öz8ijrliiİlerinin korunması ve kamu
idaİesince yerine getiri]nesi istenen slnıİh bazü talePlel8ereği,
D€vletin resmi dil veya dillerinin de kullaıı]masına ilişkin dü-
zerılemelere 8idilmesini hakl krlar. Bu, koşullara bağll olarak
çahşma yeri sağlığ Ve giiverılis, tiileticiyi koruma, çalışan
ilişkileri, vergjlendirme, mali İapor hazulama, Devletsağlık Vc
işsizlik sigoİtası Ve uiaşm gibi faaliyet sektö.le nde uygu]a-
nür. Devlet, meşru kamu çıkarları temelinde, kamuya yönelik
işaretleme ve etiketleme gibi ekonomik faaliyetlerde herhangi
başka bir dilin kullarumırıa ek olarak Devletin lesmi dili veya
dillerinin de kırllair]masını -Lllusal Azı]ıklaıın Kolunmasına
ilişkin Çerçeve *izlşmesi Hak}mda Açıklayıcı RaPor'un 60.
Paragrafinda açıkça ifade edildiğ gibi-isteyebiliİ. Kısacası,
Devlet hiçbir zaman bt dilin kın]aıumru yasaklayamaz, an-
cak, mçru kamu ç*arları ternelinde Devletin resmi dili vcya
diIlerinin de kullarırlmasına ilişkin dtizerılemeleıe gidebilir.

201
- --- <E,+..-